Sanat ve Deneyim Bağlamında Resimde Annelik Temasına Bakış: Jenny Saville

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 55 - 68, 30.03.2021

Cigdem Mentesoglu Chatzoudas

Öz

Bu araştırma, çağdaş figüratif sanatçı olarak tanınan İngiliz sanatçı Jenny Saville'in annelik temalı resimlerini incelemektedir. Annelik kavramının hala önemli bir konu olmaya devam ettiği fikrine dayanan bu makale, Saville'in özgün sanatsal tarzı çerçevesinde anneliğin kişisel deneyim alanına odaklanıyor. Saville'in bizzat yaşadığı annelik olgusu, sanatçının yapıtlarının içeriğini ve sanat pratiğini dönüştürmüştür.
Saville'in resimlerinde kadının benlik duygusuyla yakından ilgili olan annelik deneyimi, kişilerarası iletişimi de vurgulamaktadır. Ötekinin olgusu, annenin çocukları ile kurduğu ilişkiler aracılığıyla tüm gerçekliğiyle ifade edilir.
Makale sanatçının resimleri üzerinden resim sanatında içeriğin kişisel deneyim ile yakından ilişkili olduğu hipotezini desteklemektedir. Bunu yaparken kavramsal çerçevesini Türkiye’de özellikle eğitim felsefesi ile ilgili düşünceleriyle tanınan John Dewey’in sanat konusundaki düşünceleri oluşturmaktadır. Makalede John Dewey’in deneyim ve sanat yaklaşımından hareket ederek sanat yapıtının oluşumunda kişisel deneyim ve sanatçının öznel dünyasının değeri tekrar gündeme getirilmek amaçlanmaktadır.

Ayrıca makale, yerleşik algının aksine sanatçı için annelik deneyiminin kısıtlayıcı veya engelleyici bir unsur olmaktan çok sanatı ve yaşamı zenginleştiren ve besleyen bir unsur olabileceğini öne sürüyor. Sonuç olarak Saville'in incelenen çalışmalarında öznellik kavramını sorguladığı ve kadının kimlik sorunu ile annelik arasındaki ilişkiye dikkat çektiği söylenebilir. Bu çalışmalar izleyicide farkındalık yaratır ve anneliğin farklı tanımları olabileceğine dair bir söylem geliştirir. Bu bağlamda makale, resim sanatında daha çok sosyoloji bağlamında incelenen annelik temasını ele alan uygulamalı ve teorik az sayıdaki çalışmaya katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.
Anahtar Kelimler: Sanat, Resim, Deneyim, Annelik

Anahtar Kelimeler

sanat, resim, deneyim, annelik

Teşekkür

Tesekkur ediyorum editör hocalarımızın ilgisine.

A Look at the Theme of Motherhood in Contemporary Painting in the Context of Art and Experience: Jenny Saville

Öz

This paper explores motherhood-themed paintings by the British artist Jenny Saville, who is known as contemporary figurative artist. Based on the idea that the concept of motherhood still continues to be a relevant issue, this paper focuses on the personal experience realm of motherhood within the framework of Saville's original artistic style. The phenomenon of motherhood, which Saville herself has experienced, changed the content of the artist's works and changed her art practice.
In Saville's paintings, motherhood experience, which is closely related to the sense of self of the woman, also highlights interpersonal communication. The phenomenon of the other is expressed in all its reality through the relationships the mother establishes with her children.
This article supports the hypothesis that content in the art of painting is closely related to personal experiences. The conceptual framework of the article is based on John Dewey's thoughts about art, who in Turkey has been widely acclaimed for his thoughts on the philosophy of education. In the article, based on John Dewey's experience and art approach, the value of personal experience and the subjective world of the artist in the formation of the art work is brought up again.
Additionally, the article suggests that for an artist the experience of motherhood, contrary to the established perception, can be an element that enriches and nurtures art and life, rather than being a restrictive or obstructing element. As a result, it can be said that with the works analyzed in the article Saville questions the concept of subjectivity, and draws attention to the relationship between the identity problem of women and motherhood. These studies raise awareness in the audience, and develop a discourse that there may be different definitions of motherhood. In this context, article aims to contribute to the few studies in the art of painting, both applied and theoretical, that deal with the theme of motherhood which has been examined mostly in the context of sociology.

Keywords: Art, Painting, Experience, Motherhood

Anahtar Kelimeler

art, painting, experience, motherhood

Kaynakça

• Kaynakça Antmen, A. (2012). Sanat/Cinsiyet: Sanat Tarihi ve Feminist Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları
• Alparslan B. (2020) Nesiller Arası Aktarımda Kadınlık ve Annelik İnşaları, Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı
• Bozkurt, A. (2019). Annelik Deneyimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı
• Bozkurt. N. (2003) Sanat ve Estetik Kuramlar, Bursa: Asa yayınevi. s.15
• Çelebi, C. E. (2016). Şiddet Temalı Kadın İmgesinin Çağdaş Sanata Yansımaları. İdil Dergisi, 5(19), 193-214. Erişim: 11.01.2018, https://goo.gl/WQjqGJ
• Diaz, K. (2006). Art, Identity and Everyday Experience. The Verge Art Series Conference, Trinity Western University, Langley, British Columbia, Canada. May 4-7,
• Eroğlu, A. (2017), John Dewey’de Deneyim ve Sanat, İstanbul: Hiperyayın
• Kaderli Yapıcı, Z. (2012). Kişisel Deneyim Anlatılarının Bağlamsal Çerçevesi Deneyimlenen, Hatırlanan ve Anlatılan Hayat. Milli Folklor Dergisi, Cilt: 24 Sayı: 94
• Karaman, D, E. Ve Doğan, N. (2018). Annelik Rolü Üzerine: Kadının “Annelik” Kimliği Üzerinden Tahakküm Altına Alınması https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/558864
• Mese, İ. (2014) Bir sorunsal olarak popüler yayınlarda “İdeal Annelik” Kurgusu, Muhafazakâr Düşünce, Yıl: 11- sayı: 41-42.
• Miller, T. (2010). Annelik Duygusu: Mitler ve Deneyimler, (Çev. Gül Tunçer), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Özdemir, D. (2015) Feminist Eleşti Bağlamında Kadın Sanatçıların Eserlerinde “Beden İmgesi” Erzurum Atatürk Üniversitesi GSF Dergisi
• Öztan, E. (2015), Annelik, söylem ve siyaset, Cogito, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• Sandford S. (2016), Phenomenology of Pregnancy, Stockholm: Södertörn Üniversitesi Yayınları
• Shiff, R. (1978). Art and Life: A Metaphoric Relationship, Vol. 5, No. 1, Special Issue on Metaphor (Autumn, 1978), pp. 107-122 Published by: The University of Chicago Press https://www.jstor.org/stable/1342980?seq=1#metadata_info_tab_contents
• Taş G. (2016). Feminizm Üzerine Genel Bir Değerlendirme: Kavramsal Analizi, Tarihsel Süreçleri ve Dönüşümleri. Dergipark, 3(5), 163-173, Erişim Tarihi: 29.07.2020, https://goo.gl/uWa5U3
• Türkdoğan, Ö. (2013), Ana Akım Medyada Annelik Miti, Kadın Araştırmaları Dergisi Yıl: 2013/2, Sayı: 13, Sf. 35-59
• Uçar, H. (2014), Gebelerin Psikososyal Sağlık Durumları ile Annelik Rolü Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ebelik Anabilim Dalı, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
• Winnicott, D. (1953). Transitional objects and transitional phenomena, International Journal of Psychoanalysis, 34:89-97 Internet Kaynakları
• Cohen A. (2018) https://www.artsy.net/article/artsy-editorial-jenny-saville-changed-way-view-female-form-painting Erişim Tarihi: 12 Aralık 2020
• Crow, K. (2011) Pregnancy Expands a Vision.Wall Street Journal https://gagosian.com/media/gallery/press/2011/326b6895c80e517b004a6745964c418f.pdf Erişim Tarihi: 12 Aralık 2020
• Freeman, C. (2019). https://www.americamagazine.org/arts-culture/2019/04/26/review-british-painter-jenny-saville-finds-truth-flesh Erişim Tarihi: 12 Aralık 2020
• Kaçkin Ö. (2020). https://hipokampusakademi.com/winnicotta-gore-yeterince-iyi-anne-ve-bebegin-kisilik-gelisimi/ Erişim Tarihi: 27 Aralık 2020
• Kuspit, D. (2011). https://www.artforum.com/print/reviews/201110/jenny-saville-39281 Erişim Tarihi: 21 Aralık 2020
• Swanson, C. (2018). https://www.vulture.com/2018/07/jenny-savilles-new-paintings-are-about-motherhood-metoo.html Erişim Tarihi: 17Aralık 2020