ÇOCUK KÜTÜPHANELERİNİN OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARIN GÖRSEL ALGI GELİŞİMİNE UYGUN TASARLANMASI

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 3, 370 - 400, 30.09.2021

Didem Erten Bilgiç Emine Keskin

Öz

Çocuk kütüphaneleri, okuma yazmayı bilmeyen çocukların zihinsel gelişimi için önemlidir. Sesli kitap okumalar, oyunlar, kültürel etkinlikler gibi hizmetler sağlayarak çocukların araştırma, keşfetme, sosyalleşme, hayal güçlerini ve düşünme kabiliyetlerinin geliştirilmesini sağlarlar. Okul öncesi çocukluk dönemi, çocukların öğrenmeye kalıcı ve belirgin bir şekilde başladığı ve çevreleriyle çok etkilendikleri bir dönem olması sebebiyle çocukların gelişimi için tüm duyularına ve beden hareketlerine hitap eden öğrenme ortamları gereklidir. Bu ortamların tasarımlarında çocukların görsel algıları öncelikli olarak tüm gelişim alanları dikkate alınmalıdır. Bu çalışmanın amacı, çocuk kütüphaneleri tasarlanırken çocukların görsel algılarına uygun tasarlanmasının çocukların zihinsel ve bilişsel gelişimi için önemini ortaya koymaktır. Okul öncesi 3-6 yaş grubu çocukların kullanacağı kütüphaneler kapsama alınmıştır. İzlenen yöntem; literatür araştırması sonucunda çocuk kütüphaneleri iç mekan tasarımında görsel algı ilkelerinin belirlenmesi ve örnek olarak seçilen mekanların edinilen fotoğrafları üzerinden değerlendirmeler yapılmasıdır.

Anahtar Kelimeler

çocuk kütüphanesi, iç mekan tasarımı, görsel algı, algılama, duyular, tarihi binalar

Designing Children’s Libraries Suitable For The Visual Perception Development Of Preschool Children

Öz

Children's libraries play important role who are yet to learn how to read and write. They are a pioneer in the development of researching, exploration, socialization, imagination and thinking capabilities of children through activities they carry out such as reading books aloud, cultural activities. Preschool years are the period that children start learning permanently and distinctly. They are very curious and are influenced greatly by their environment during this period. Therefore, learning environments that appeal to all of their senses and body movements are a necessity for the development of children. When designing these spaces, all developmental areas of children should be taken into consideration, especially their visual perception. The aim of this study is to reveal how important it is for the mental and cognitive development of children to design children's libraries based on their visual perceptions. Libraries to be used by preschoolers of the 3-6 age group are taken into consideration. The followed method is the determination of visual perception principles in the design of children's libraries following a literature review and conducting assessments on examined interior photos of the selected children's libraries as an example. As a result, it has been revealed that libraries designed in accordance with the visual perception of preschool children have positive effects on the mental and cognitive development of children.

Anahtar Kelimeler

children's library, visual perseption, interior design, perception, senses, historical building

Kaynakça

• Arat Y., Parlak S. (2020). Ergonomik Açıdan Mekân Deneyimi/Arkitektoniği: Karabük Bebek Kütüphanesi ve Ankara Ali Dayı Çocuk Kütüphanesi Örneği. Ergonomi, 3 (3), 138-155. DOI: 10.33439/ergonomi.651088
• Aslan. F., Aslan E., Atik A. (2015). İç Mekânda Algı. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 5(11): 139-151.
• Çukur, Y., Güller Delice, A. (2011). Erken Çocukluk Döneminde Görsel Algı Gelişimine Uygun Mekân Tasarımı. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 24 (24), 25-36.
• Delice Güller, E., Bilbay, P. (2016). Kütüphane Yapılarında Okul Öncesi Çocuklara Yönelik İnteraktif Mekanların İrdelenmesi. Türk Kütüphaneciliği, 30 (3), 398-414
• Demircan, C. (2006). Türkiye’deki Çocuk Kütüphanelerinin Halk Kütüphanelerine Devredilmelerinden Önceki Niceliksel Durum 1995-2000. Türk Kütüphaneciliği, 20 (2), 177-194
• DUYGUN G., G. (2021). Dürtülerin Kentsel Mekân Algısına Etkileri. Uluslararası İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 6(1): 84-94.
• Erten Bilgiç, D. (2015). Kent Konutlarında Çocuk Odası Mekân Tasarımı ve Mobilyası. Mikael Col (Ed.). Saarbrücken: Türkiye Alim Kitapları.
• Erten Bilgiç, D., Şahin E., B. (2020). Üzerinden İncelenmesi. Mimarlık, Planlama ve Tasarım Alanında Akademik Çalışmalar- II. Dr. Seyhan Yardımlı (Ed.). İç Mekân Tasarımının Fenomenolojik ve Gözmerkezci Yöntemlerle Kahve Mekânları (s. 3-20). Ankara Gece Kitaplığı.
• Gezer, H., (2012). Mekânı Kavrama Sürecinde Algılama Bileşenleri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.11, no.21, 1-10.
• IFLA (2011). Çocuk Kütüphanesi Hizmetleri İçin İlkeler (çev. Yılmaz, B. ve Ekici, S.). Türk Kütüphaneciliği, 24 (4), 545-552. (Orijinal yayın tarihi, 2003).
• Koç, B. (2012). Çocuklar İçin Tasarlanan Mekanlarda Bilişsel Sınırlar, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eylül 2012
• Önerli, S. (1967). Çocuk kitapları ve çocuk kütüphaneleri. Türk Kütüphaneciliği, 16(3), 209-212. E.A.: http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/1977/1949 E.T. 23.05.2021