ÜLKEMİZ TARIM SEKTÖRÜNDE KARŞILAŞILAN BAZI İŞ GÜVENLİĞİ SORUNLARI

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 4, 481 - 489, 30.12.2021

Birol Taş

Öz

TUİK’in 2020 yılı değerlerine göre tarımda istihdam edilen kişi sayısı ortalaması 3. 327.000 kişi olup, tarımın genel istihdam içindeki payı ortalama %13,786’dir. Ancak bu sektörde kayıt dışı çalışma oranı diğer sektörlere göre daha yüksek olduğu için bu oranın gerçekte %25 gibi olduğu düşünülmektedir. Klasik tarımsal faaliyetlerden teknolojik gelişmelerin neden olduğu daha karmaşık üretim tekniklerine geçişle birlikte, tarım sektöründe iş kazaları ve meslek hastalıkları sayısında artışlar meydana gelmiştir. . 2019 SGK verilerine göre ise 2758 kişi kaza geçirmiş, 18 kişi vefat etmiş, 4 kişi meslek hastalığına yakalanmıştır. NACE (Nomenclature des Activités Économiques dans la Communauté Européenne) kodlarına göre’de tarımsal faaliyet alanında bulunan birçok iş “Tehlikeli” ya da “Çok Tehlikeli “sınıfta yer almaktadır. Tarımsal faaliyetlerde yaşanan iş kazaları ve meslek hastalıkları sayıları, maden ve inşaat iş kolu ile birlikte ilk sıralarda yer almaktadır. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği yasası ile iş sağlığı ve iş güvenliği konusunda her sektörde başlatılan çalışmalar tarım sektöründe de başlatılmış ve olumlu sonuçlar görülmeye başlanmıştır. Ancak, tarımsal faaliyetler için yapılacak iş sağlığı ve güvenliği çalışmalarında olumlu sonuçların alınabilmesi için, diğer sektörlere göre biraz daha fazla zamana ihtiyaç vardır. Çünkü tarımsal üretimde birçok farklı faaliyet yapılmaktadır ve yapılan her bir faaliyet farklı riskleri barındırmaktadır. Bu yüzden farklı iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine gerek duyulan birçok konu aynı paydada bir araya gelmektedir. Tarım sektöründe üretimin devam edebilmesi için varolan risklerin en aza indirilerek çalışanın güvenliğini sağlamak gerekmektedir. Bunun içinde üreticinin eğitilmesi yani bilinçlendirilmesi ve bir güvenlik kültürüne sahip olması gerekmektedir. Ancak bu konuda gerek AB gerekse ülkemizde çok somut adımlar atılamamıştır. Bu konuda üniversitelerin Tarım ile ilişkili bölümlerinde iş sağlığı ve güvenliği dersine ek olarak tarımsal iş sağlığı ve güvenliği derside okutularak bu soruna çözüm bulma konusunda katkı sağlanabilir.

Anahtar Kelimeler

Tarım, Tarımsal üretim, İş Güvenliği, Tarım İşçileri

Some Occupational Safety Problems in Our Country's Agricultural Sector

Öz

According to TUIK's 2020 values, the average number of people employed in agriculture is 3.327,000 people, and the share of agriculture in general employment is 13,786% on average. However, since the rate of unregistered work in this sector is higher than in other sectors, this rate is actually thought to be 25%. With the transition from classical agricultural activities to more complex production techniques caused by technological developments, there has been an increase in the number of work accidents and occupational diseases in the agricultural sector. According to 2019 SGK data, 2758 people had an accident, 18 people died, and 4 people got occupational diseases. According to NACE (Nomenclature des Activités Économiques dans la Communauté Européenne) codes, many jobs in the field of agricultural activity are in the "Dangerous" or "Very Dangerous" class. The number of work accidents and occupational diseases in agricultural activities is in the first place together with the mining and construction business. With the Law No. 6331 on Occupational Health and Safety, studies on occupational health and safety have been initiated in every sector, and positive results have begun to be seen in the agricultural sector. However, in order to obtain positive results in the occupational health and safety studies to be carried out for agricultural activities, a little more time is needed compared to other sectors. Because many different activities are carried out in agricultural production and each activity carries different risks. Therefore, many issues that require different occupational health and safety measures come together on the same denominator. In order to continue production in the agricultural sector, it is necessary to ensure the safety of the employees by minimizing the existing risks. In this context, the producer should be trained, that is, awareness should be raised and he should have a safety culture. However, no concrete steps have been taken in this regard, either in the EU or in our country. In this regard, in addition to the occupational health and safety course in the departments of the universities related to agriculture, the agricultural occupational health and safety course can also be taught to contribute to finding a solution to this problem.

Anahtar Kelimeler

Agriculture, Agricultural Production, Occupatioanal Safety, Agricultural Workers

Kaynakça

• Anonim. (1984). 2925 Sayılı “Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Yasası. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=2925& MevzuatTur= 1& MevzuatTertip=5 E.T. 18. 08. 2021
• Anonim. (1997). 2926 sayılı “Tarımda Kendi Ad ve Hesabına Çalışanları Yasası https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=4247&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 E.T. 18. 08. 2021
• Anonim. (2003). https://www.mevzuat.gov. tr/mevzuat?MevzuatNo = 4857& MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 E.T. 21. 08. 2021
• Anonim-a. (2020) SGK 2019 Yılı istatistikleri http://www.sgk.gov.tr E.T. 16.08.2021
• Anonim-b. (2020). TUİK 2019 Yılı İstatistikleri, https://tuikweb.tuik. gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33657 E.T. 26. 08. 2021.
• Anonim –c (2020) NACE kodları sorgulama https://uyg.sgk.gov.tr /KurumTescil4c/index.jsp?sayfa=NaceKoduBilgisi&Tab=0 E.T. 16. 08. 2021
• Anonim –d (2020) https://data.tuik.gov.tr /Kategori/GetKategori?p=tarim-111& dil=1 E.T.16.08.2020
• Günaydın, D., Vatansever, Ç., Aktuna, A. (2018). İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 20(3), 47-74 s.
• Jacop, M.C.Holte, K.A., Sikkeland, I.J.,Hilt, B., Santa, D., Lundgvist, P.(2021) Occupational health and safety in agriculture – a brief report on organization, legislation and support in selected European countries. Annals of Ann Agric Environ Med. doi: 10.26444/aaem/140197
• Orel, O., Gölbaşı, M., Eminoğlu, B, M., Acar, A, İ., Öztürk, R. (2009). Tarımda İş Sağlığı ve Güvenliği. 15. Ulusal Ergonomi Kongresi Bildiriler Kitabı, s:413-423, Konya.
• Özçatalbaş, O., Gürgen, Y., (1998). Tarımsal Yayım ve Haberleşme. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. Baki Kitabevi, ISBN: 975-72024-02- 3, Adana.
• Taş, B. (2018) .Tarımda İş Sağlığı ve Güvenliği, DORA Basım-Yayın Dağıtım Ltd. Şti.