1980’den Günümüze Türk Seramik Karo Endüstrisinde Duvar ve Yer Karosu Tasarımlarının İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 3, 241 - 255, 30.09.2022

Fulya Savaş

Öz

I. Dünya Savaşı sonrasında, Sanayi Devrimi’nin etkisiyle ekonomi alanında köklü değişikliklere gidilmiştir. Sanayi devriminden sonraki süreçte ‘endüstri seramiği’ kavramı gelişerek yeni bir boyut kazanmıştır. 1950’li yıllarda nüfusun giderek artış göstermesi konut gereksinimini doğurmuş, böylelikle seramik duvar ve yer karosuna talep görmeye başlamıştır. Taleplerin karşılanması için 1995 yılında Bozüyük Seramik Fabrikası, 1956 yılında ise Çanakkale Seramik Fabrikası kurulmuştur. Bu yıllarda Karo gereksinimlerin karşılanması için başta var olan yurtdışındaki ürünlerin taklidi kopya ürün çalışılmıştır. 1970’li yıllara gelindiğinde ise, tasarımların birebir aynısı olmaması için desenlerde ufak tefek değişikliklelerse gidilmiştir. 1980’li yıllara gelindiğinde ise Türkiye’de karo üreticileri arasında rekabeti giderek büyümüştür. Firmalar farklılık yaratan karo tasarımlarına yönelerek, markalaşma yoluna girmişlerdir. 1990’lı yılların sonunda ve 2000’li yılların başlarında dünyaca tanınmış tasarımcılarla çalışmaya başlayarak, ürün çeşitliliğini arttırmışlardır. Son yıllarda, firmalar gelişen teknolojiye uygun müşterilerin istek ve taleplerin karşılayacak tasarım çalışmalarına yönelmişlerdir. Tasarıma yaptığı yaptırımlar ile ülkemizin önde gelen sektörlerinden biri olan seramik sektörü, bugün dünya pazarında rekabet gücümüzün en yüksek olduğu alanlardan birisidir.

Anahtar Kelimeler

Karo, Seramik Endüstrisi, Karo Tasarım, Seramik

Investigation of Wall and Floor Tile Designs in the Turkish Ceramic Tile Industry from 1980 to the Present

Öz

After the First World War, radical changes were made in the field of economy with the effect of the Industrial Revolution. In the process after the industrial revolution, the concept of 'industrial ceramics' has developed and gained a new dimension. The increasing population growth in the 1950s led to the need for housing, thus demanding ceramic wall and floor tiles. Bozüyük Ceramic Factory was established in 1995 and Çanakkale Ceramic Factory was established in 1956 to meet the demands. In these years, in order to meet the requirements of tile, the imitation of the existing products abroad was studied. In the 1970s, minor changes were made in the patterns so that the designs were not exactly the same. In the 1980s, the competition among tile manufacturers in Turkey grew. Firms have turned to tile designs that make a difference and embarked on the path of branding. In the late 1990s and early 2000s, they started to work with world-renowned designers and increased their product range. In recent years, companies have turned to design studies that will meet the demands and demands of customers in accordance with the developing technology. The ceramic industry, which is one of the leading sectors of our country with its sanctions on design, is one of the fields where our competitive power is the highest in the world market today.

Anahtar Kelimeler

Tile, Ceramic Industry, Tile Desing, Ceramics

Kaynakça

• Bengisu, M. (2006). Seramik Bilimi ve Mühendisliği, Ankara: NobeL, Yayın.
• Çobanlı, Z (2007). Türk Seramik Endüstrisi. Anadolu’da Türk Devri Çini ve Seramik Sanatı, (s.496), İstanbul, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları Elbistanlı, B (2006). Ülkemizde Karo Desen Tasarımının Son 20 Yılı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Okutur, F, (2017). Çağdaş Türk Seramik Karolarında Göndermeler 1980-2014, Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Oral. E. (2005). Türkiye’ de Çağdaş Seramik Sanatının Gelişimi, Anadolu Sanat, (16), s.2.
• T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü. (2012-2016). Türkiye Seramik Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı, s.14.
• Sazcı, H. (2001). Türkiye Cumhuriyeti’nde Seramik Karo ve Endüstrisinin Gelişimi, Anadolu Üniversitesi e arşiv, s.133. https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11421/1239/172627.pdf?sequ ence=1&isAllowed=y (Erişim tarihi: 09.07.2010). Seramik Sektörü Raporu. (2020). TC. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, s.101.
• Seramik Tanıtım Komitesi. (2003). Türkiye’de Seramik, Toprakla Ateşin Öyküsü, Neolitik Çağ’dan Bugüne Çömlekçi Tezgâhından Dev Bir Endüstriye Seramiğin Anadolu’daki 8000 Yılı, s.125.
• Sevim, S. ve Ak, K. (2005). Seramik Karo Üretiminde Tasarım Trendi, Seramik Türkiye Seramik Federasyon Dergisi, (07), s.109.
• Sevim, S. ve Savaş, F. (2018). Ceramic Education Under Evaluation Universtiy-Sector Cooperation İn Turkey, IV.International Ceramic Glass, Porcelain, Enamel, Glaze and Pigment Congress, Ocak, Eskişehir, s.722.
• Taş ve Toprağa Dayalı Ürünler Sanayi Özel İhtisas Komisyonu, (2001). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Seramik Kaplama Malzemeleri, Seramik Sağlık Gereçleri Teknik Seramik, s.3.
• Tubitak MAM, (2018). Seramik karo imalatı kaynak verimliliği rehberi, Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve teknoloji bakanlığı, Aralık, s.12.
• Yılıkoğlu, H. (2009). Türk Seramik Endüstrisinde Ürün Biçimlerindeki Gelişimin Değerlendirilmesi, Sanatta Yeterlilik Tezi, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.