Geleneksel Tekstil Sanatı Halı ve Kavramsal Sanat

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 85 - 97, 20.03.2023

Mustafa Gürgüler

Öz

İnsan ilişkileri arasında ortaya çıkan uçurum sanayileşme sonrası gelişen teknolojinin bir eseridir. Bu durumun insan ruhuna yansıması, küresel bir sorun olarak karşımıza çıkar. Çözüm için önerilen çıkış yolları modern birey için toplumsal düzeyde yetersiz kalmaktadır. Yeni nesil modern çağın bunalımı insanı durmaksızın kimlik aramaya itmekle birlikte sanatçıları da başta malzeme olmak üzeri farklı disiplinlerde dikkat çekmeye yönlendirmekte, ancak bu arayış̧ ortaya çıkan uçurumu daha da derinleştirmektedir.
Klasik anlatı yapısı içerisindeki zamansal ve mekânsal süreklilik, Rudolf Stingel ve Şakir Gökçebağ tarafından gerçekleştirilen mekân düzenlemelerinde çağdaşa anlatımla geleneksel köklerin izleri doğrultusunda karşımıza çıkmaktadır.
Bu makale çalışmasında karşılaştırmalı ve daraltılmış örneklem metodu ile farklı iki kültürün sanatçılarının geleneksel yöntemlerle üretilen, tekstil kökenli malzemenin kullanılmasıyla ortaya çıkan “halı dokuma” sanatı ve günümüzdeki yorumları ele alınmıştır. Özette araştırmanın amacı, yöntem ve veri toplama araçları ve bulgularından bahsedilmelidir.

Anahtar Kelimeler

halı, pazarık halısı, kavramsal sanat, geleneksel

Traditional Textile Art Carpet and Conceptual Art

Öz

The gap arising between human relations is a product of post-industrial technology. The reflection of this situation on the human spirit emerges as a global problem. The proposed solutions are insufficient for the modern individual at the social level. As the crisis of the new generation modern age forces people to search continuously for a new identity, it also directs artists to draw attention to different disciplines, including the material, but this search deepens the gap that emerged.
The temporal and spatial continuity within the classical narrative structure appears in line with the traces of traditional roots with contemporary expression in the spatial arrangements carried out by Rudolf Stingel and Şakir Gökçebağ.
This article discusses the art of "carpet weaving" by the artists of two different cultures, which is emerged with the use of textile-based material and produced by traditional methods, and their contemporary interpretations by using the comparative and narrowed sampling method

Anahtar Kelimeler

carpet, conceptual art, pazarık carpet

Kaynakça

• 1. Bayraktar, A. “Pazırık Halısı… Tarihte Bilininen İlk Türk halısı” (ty), ET, 07.01.2023, http://ahmetbayrakdar.com/pazirik-halisi-tarihte-bilininen-ilk-turk-halisi
• 2. Ceyhan, A. “Bayeux Duvar Halısı”. 2018. ET, 09.01.2023, https://www.alnurceyhan.com/detay.php?id=70
• 3. Bilirdönmez, K., Çevik, Ç. (2020). “Çağdaș Sanatta Mekânla İlișkili Tasarımlar ve Jean Dubuffet'in Grafiksel Heykelleri”. Vankulu Sosyal Araștırmalar Dergisi, 6, 73-100.
• 4. Çeliksap, S. (1992). “Giyside Gerçek Üstü Arayışlar”, Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• 5. Çoruhlu, Y. (2002). “Hun Sanatı”. Türkler Ansiklopedisi, 4, 54-76.
• 6. Gürgüler, M. (2022a). “Tekstilde Sanat ve Zanaat İlişkisine Genel Bir Bakış / An Overview of The Relationship Between Art and Handcraft in Textile”, II. International Symposium on Culture, Art anda Society, 389-399, Van Yüzüncü Yıl Üniversity, Van
• 7. Gürgüler, M. (2022b). “Kavramsal Sanatın Tekstil Malzemesi Üzerinden Değerlendirilmesi / Evaluation of Conceptual Art Throught Textile Materia”, I. International Congress of Social Sciences,193-205, Bitlis Eren University, Bitlis.
• 8. Koyuncu-Okca, A., Genc, M. (2015). “Anadolu Hali ve Kilimlerinde Renk”. The Journal of Social Science, 2(4), 235-246.
• 9. Sözer, Ö. (2019). Sanat: Görünendeki Görünmeyen. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• 10. Süzen, H. N. (2010). “Sanatta Disiplinlerarası Bir Yaklaşım: Enstalasyon Sanatı ve Genco Gülan Örneklemi”. Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(6), 147-162.
• 11. Gökçebağ, Ş. “Reorientation-3d” 2020a, ET, 08.01.2023, https://sakirgokcebag.com/installations/nggallery/installations/reorientation-3d Gökçebağ, Ş. “Reviews”, 2020b, 07.01.2015, https://sakirgokcebag.com/reviews/. Gökçebağ, Ş. “Chair & Carpet”. 2020c, ET, 07.01.2023,