RÖNESANS RESİM SANATI’NDA ÖLÜM TEMASI

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 5, 0 - 0, 31.12.2018

Mehmet Aksoy

Öz

Sanat var olduğu günden bu yana, ressamlar ölüm temasını işlemiştir. Ölümün sanattaki yerini görebilmek için öncelikle tanımını, dinlerdeki ve felsefedeki yerini ve çağlar boyunca yüklendiği anlamları bilmek gereklidir. Ölüm, canlının, yaşamsal faaliyetlerini kaybetmesi olarak tanımlanır. Semavi dinlerde, diğer dünyaya geçiş yolu olarak algılanırken, ölümün bir son olmadığı tam tersi ebedi hayatın başlangıcı olduğu inancı hakimdir. Felsefe alanında ise ölüm için birçok düşünce ortaya atılmıştır. Tüm tanımları ve ölüm hakkındaki fikirleri kapsayan bu araştırma, ölüm ve sanat ilişkisi kapsamında üretilen sanat eserlerinden örneklerin incelenmesini de içermektedir. Sanat, bilim, felsefe ve mimarlık alanlarında Grek ile Roma arasındaki bağın kurulmasını sağlayan Rönesans, insanın keşfedilmesidir. Şüphesiz bu keşfin resim sanatına da getirdiği yenilikler vardır. Bu araştırmada, değişen ve gelişen resim sanatının süreci, ölüm teması dikkate alınarak incelenmiştir. Seçilen ressamların hayatları ve ölüm temalı eserleri analiz edilmiştir. Rönesans resim sanatının gelişim ve değişim sürecini yakından etkileyen görseller seçilmiştir. Rönesans resim sanatında üretilen ölüm temalı resimler, incelenerek, ortak ve farklılık gösteren yönleri ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ölüm, Rönesans, Sanat, Resim sanatı, Felsefe

Kaynakça

• Akar, E. (2007). Bertrand Russell’da Ölüm ve Ölümsüzlük Problemi. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi. Akbaş, M. (2002). Yahudi ve Hıristiyan Düşüncesinde Ölüm Sonrası Hayat ve Diriliş İnancının Dini ve Teolojik Temelleri. D.E.Ü.İlahiyat Fak. Dergisi. sayı:XV,ss.37-60. İzmir. Beksaç, E. (1995). Avrupa Sanatı’na Giriş. İstanbul: Engin Yayıncılık. s.79. Bowker, J. (1993). The Meaning of Death, Cambridge. Aktaranlar Adnan Bülent Adnan Bülent Baloğlu, Murat Yıldız. D .E .Ü ilahiyat Fakültesi Dergisi. Sayı IX, /İzmir 1995, ss.363-390) Burke, P. (2003). Avrupa’da Rönesans Merkezler ve Çeperler. (U. Abacı. Çev.). Literatür Yayınları. Clark, T. (2004). Sanat ve Propaganda. (E. Hoşsucu. Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Corey, G. (1990). Theory and Practice of Counseling and Psychotherapy (3rd Ed.) Pacific Grove, California: Brooks/Cole Publishing Company. Dalkıran, A. (2006). Günümüzde Soyut Sanat Anlayışının Eğitim Fakülteleri Resim- İş Öğretmenliği Anabilim Dalları’ında Resim Ana Sanat Atölye Derslerine Yansıması. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi. Dereköy, S. (2013). “Rönesans Aslında Bir Reendülüsans mı?”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 6 Sayı: 26, Bahar, S.144. Dixon, G. A. (2010). Sanat Atlası. Ankara: Boyut Yayınları. Foulquie, P. (1998). Varoluşçunun Varoluşu. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları, Frankl, V. E. (1996). Duyulmayan Anlam Çığlığı-Psikoterapi ve Hümanizm. (S. Budak Çev.). Ankara: Öteki Yayınevi. (Özgün kitap 1978 yılında yayımlandı). Gombrich, E. H. , (1999). Sanatın Öyküsü, Remzi Kitabevi,. 2.Baskı, Hong Kong Hançerlioğlu, O. (2010). Düşünce Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi. Aktaran: Kıyar, Neslihan, 20.Yüzyıl Sanatını Algılama Sorunsalı (Doktora Tezi). Konya. Harman, Ö. F. (2013). Yaşayan, Dünya Dinleri Anadolu Üniversitesi İlahiyat Fak. Ön lisans Programı Kitabı. ss.157. Eskişehir. Heidegger, M. (2001). Zaman ve Varlık Üzerine. (D. Kanıt. Çev.). Ankara: A Yayınevi, aktaran: Sevgi Sezer ve Pelin Saya, 2009 Helmer, R. , (1966). Sraelite Religion, İng. çev. D. Green,: SPCK, 323., London Hökelekli , H. (1991). Ölüm ve Ölüm Ötesi Psikolojisi. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. Yıl:3, Cilt:3, Sayı:3. Illich,I. (1998). Sağlığın Gaspı (Medical Nemesis). (S. Sertabiboğlu. Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. (1995). Aktaran, Umay, Zeki, Ölüm Kavramının Görsel İmgeyle Dönüşüm Süreçleri ve Uygulamaları, Yüksek Lisans Tezi, Mersin. Johnson, G. A. , (2013). Rönesans Sanatı. Dost Kitabevi, Kacakkova, (2014). Ölü İsa’nın Mezarındaki Cesedi. http://mutlaktoz.wordpress.com/2011/10/23/ holbeinin-tablosu-karsisinda-dostoyevski/ Erişim : 01.03.2014, 06:40 Karaca, F. (2000). Ölüm Psikolojisi. İstanbul: Beyan Yayınları. s.15) (Bulut Mehmet, Din hizmetleri sempozyumu. Ankara 2008.) Katar, M. (2009). Dinler Tarihi İlahiyat Ön lisans Programı Kitabı. s.35-82. Eskişehir. Kıyar, N. (2010). 20.Yüzyıl Sanatını Algılama Sorunsalı (Doktora Tezi). Konya. Küçük, S. (2013). Batı’nın Batılılaşması: Zihinsel Dönüşümün Eylemsel Kökeni. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:11, Sayı:2, Ağustos, sayfa:444 Bahadır Gülmez, 2013, Kültür Tarihi, Eskişehir Labno, J. (2012). Rönesans Ayrıntıda Sanat. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Çin Malpas Jeff, Soloman Robert C., 2006, “Ölüm ve Felsefe: Giriş”, Ölüm ve Felsefe, Jeff Malpas ve Robert C. Soloman. N. Küçük. Çev.)., İthaki Yay., s. 18., İstanbul Mülayim, S.(1995). Sanat ve Şiddet, M.Ü. A.E.F. Resim-İş Böl. Mez. Der. Yayını, 6. sayı NisanMayıs Ötgün, C. (2008). Sanatın Şiddeti ve Sınırları” Gazi Üniversitesi GSF Sanat ve Tasarım Dergisi. Sayı:1, sayfa:90-103, Mart. Pollefeys, P. http://www.lamortdanslart.com /danse/Manuscrit/ Holbein/ dd_holbein.htm copyriht,1996-2014 Ert, 20.04.2014 Robins, T. (1997). Parfümün Dansı. (B. Ç. Dişbudak Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Sarp, N. , (2013). Ölümün Zaferi, http://www.tavanarasi.org/olumun-zaferi-pieter-bruegel/, Erişim, 2014, 02.0.1 Saruhan, M. S. (2006). İslam Filozof ve Düşünürlerinde Ölüm korkusu ve Tedavisi. AÜİFD 47. Sayı I, s. 87-105. Sharivkhan, G. (2010). Kur’an’ da Ölüm Sonrası ve Reankarnasyon. Konya. Tokdemir, H. G. (2002). “Bilim, Bilim Tarihi ve Felsefe İlişkisi”. Düşünen Siyaset. Sayı 16, s. 53-66. Tuğ, S. (1987). “Death and Immortality in the Islamic Though”, in Death and Immortality in the Religions of the World, Ed. Paul-Linda Badman, Pragon House, New York, p. 87. Turani, A. (2010). Dünya Sanat Tarihi. 14. Baskı. İstanbul: Remzi Kitabevi. Umay, Z. (1998). Ölüm Kavramının Görsel İmgeyle Dönüşüm Süreçleri ve Uygulamaları. Yüksek Lisans Tezi. Mersin. Widera, A. (2002). Everyday awareness of death: A qualitative investigation, Journal of Humanistic Psychology, 39(3): 73-95.) Yakıt, İ. (1996). Mevlâna’da Akıl ve Aklın Kritiği. Isparta: SDÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi Yayını. s.3. Yalom, I.(1999). Varoluşçu Psikoterapi. (Z.İ. Babayiğit. Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.1.Basım. Aktaran: Sevgi Sezer, Pelin Saya, Gelişimsel Açıdan Ölüm Kavramı, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. 13 2009.