SOSYAL SORUMLULUK PROJELERİNDE KAVRAMSAL SANATIN YERİ VE ÖNEMİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 5, 0 - 0, 31.12.2018

Çağrı Gümüş Şerife Betül Papağan

Öz

Kavramsal sanat 1960’lar da kendisini göstermiştir ve kavramsal sanat pek çok alanda ifade etme biçimi olarak kullanılmaktadır. Sanat yoluyla ifade biçimleri gün geçtikçe kuvvetlenmiş ve farklı yollarla karşımıza çıkmıştır. Grafik tasarım ile, farklı bir ifade etme biçimi kazanan sanat sosyal sorumluluk projelerin de de yerini almıştır. Kavramsal sanat ile ifade edilen sosyal sorumluluk projeleri görsel anlamda daha da güçlenmiştir. Grafik tasarım yolu ile oluşturulan poster, afiş, billboard vb. tasarım ürünleri sayesinde sosyal sorumluluk projelerine görsel anlamda destek sağlanmaktadır. Görsellerle desteklenen sosyal sorumluluk projelerinde izleyici olayı daha net anlamakta ve kullanılan imgeler, şekiller, fotoğraflar, tipografiler vb. unsurlar sayesinde kalıcı etki yaratmaktadır. Sosyal sorumluluk projeleri ve grafik tasarımın birleşmesi sayesinde farklı kitlelere de ulaşmaktadır. Grafik tasarım avantajları kullanılmalı ve hedef kitlede kalıcı izler uyandırmalıdır. Gözlemlenen ve görülen resimler, sloganlar, imgeler insan hafızasında genellikle daha çok yer edinip kalabilmektedir. Görsel hafızanın ve kısa cümlelerin akılda kalışıyla daha etkili ve başarılı olabilmektedir. Bu nedenle sosyal sorumluluk projelerinde daima görsellere, sloganlara, imgelere vb. etmenlere daha yer verilmelidir. Düzenlenen sosyal sorumluluk projeleri bu anlamda net, anlaşılır, sade ve yalın halde istenen hedef kitleye daha kolay, başarılı şekilde varmış olur. Bu doğrultuda öncelikle sosyal sorumluluk projeleriyle hedef alınan kitleyi bilinçlendirmek amacıyla kavramsal sanat kavramı ve grafik tasarımın ilişkisi incelenmiştir. Bu anlamda farklı afişler incelenerek “Çocuk Gelinler” konulu sosyal mesaj içeren afiş tasarımlarının kavramsal sanat ile birleştirilerek yapılmış ve sonuca gidilmiştir. Bu araştırmanın amacı sosyal sorumluluk projelerinde kavramsal sanatın yeri ve önemini saptamak, grafik tasarım alanında kullanılan kavramlarla konunun nasıl ve ne şekilde ele alındığını incelemektir. Araştırmada nitel veri toplama araçlarından literatür tarama ve doküman incelemeden faydalanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; ele alınan yedi afiş doğrultusunda disiplinler arası yaklaşımların benimsenmesi ve güçlü kavramsal alt yapı içeren mesajların verilmesinin sanat ve sosyal sorumluluk projelerinin ilişkilendirilmesinde olumlu sonuçlara yol açtığı saptanmıştır. Bu bağlamda grafik tasarım alanın etkili olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Sorumluluk, Kavramsal Sanat, Grafik Tasarım, Afiş, Çocuk Gelinler

Kaynakça

• Antmen, A. (2008). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık. Antmen, A. (2016). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık. Artun, Ç. A. (2013). Sanat Manifestoları. İstanbul: İletişim Yayınları. Atakan, N. (2008). Sanatta Alternatif Arayışlar. İzmir: Karakalem Kitapevi. Deliduman, C. (2004). Türkiye’de Kavramsal Sanat. Ankara: Standart Ekonomik ve Teknik Dergi. Erden, O. (2012). Çağdaş Sanat TEMPO. İstanbul: Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş. Erden, O. (2013). 1863’ten Günümüze Modern ve Çağdaş Sanat. TEMPO Özel Sayı, İstanbul: Le color Kağıt Ürünleri San. Tic. Ltd, Şti. Gözgü, Ç. E. (2013). 50 Sanat Fikri. İstabul: Domingo Yayınevi. Karpuz, H. (2015). Arkeoloji Sanat Tarihi ve El Sanatlarında Araştırma Teknikleri. Konya: S.Ü. Baskı Evi. Sözen, M., U. T. (2015). Sanat Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitapevi. Şahiner, R. (2013). Sanatta Postmodern Kırılmalar. Ankara: Sözkesen Matbaası