TEKSTİL TASARIM ALANI OLARAK ÇÖZGÜLÜ ÖRME

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 7, 17 - 30, 31.07.2019

Başak Özkendirci

Öz

Ev tekstilinden giyime, nihai üründen ara ürüne, birçok farklı alanda kullandığımız çözgülü örme
ürünlerinin önemi, diğer kumaş üretim tekniklerinden farklı ve üstün özellikleri sayesinde artmaktadır.
Çözgülü örme sektörüne hizmet verecek olan tasarımcının hayalindeki ürünü elde edebilmesi için,
hangi makinede, hangi yöntemi kullanarak, nasıl bir sonuç alacağını bilmesi gerekmektedir. Bu
nedenle çözgülü örme, teknik bilgi ve estetik becerinin kaynaştığı bir yaratı alanıdır. Firmaların,
tekstil sektörünün uluslararası rekabet koşullarında varlıklarını sürdürebilmeleri açısından,
tasarımların kalitesi ve yeni ürünlerin geliştirilmesi önemli unsurlardır. Bu alanda yeni kaliteler ve
desenler geliştirecek tasarımcılara ihtiyaç vardır. Ancak çözgülü örme alanında sektörün ihtiyacını
karşılayabilecek vasıflarda tasarımcı yetiştirilmesine uygun bir eğitim programı bulunmamaktadır.
Tasarımcı açığı genellikle tasarım eğitimi almamış teknik personelin sahada edindiği yazılım ve
üretim deneyimiyle karşılanmaya çalışılmaktadır. Dolayısıyla geliştirilen tasarımlar, üretimin
devamlılığını sağlamakta ancak tasarımların estetik yönü, uluslararası rekabet koşullarında üreticiyi
ileriye taşıyamamaktadır.
Araştırmanın amacı; çözgülü örme alanında tasarımcılar yetiştirilmesinin önemine dikkat çekmektir.
Bu üretim tekniğinin tasarımcıya sunduğu olanakların ve tasarım süreçlerinin incelendiği araştırmada,
tekstil tasarımcısının alandaki varlığı sorgulanmıştır. Dünyadan ve Türkiye’den Moda ve Tekstil
Tasarımı programları olan toplam on altı üniversite seçilmiş ve bu üniversitelerin ders programları ve
ders içerikleri, yapılandırılmamış gözlem metoduyla incelenmiştir. Dokuma, atkılı örme ve çözgülü
örme alanlarına yönelik derslerin varlığı dikkate alınarak incelenen ders programlarından elde
edilen bilgiler bir tablo ile aktarılmıştır. Sonuç bölümünde çözgülü örme alanına yönelik teorik ve
uygulamalı tasarım eğitimine engel teşkil eden hususlar belirlenerek, klasik eğitim anlayışı içerisinde
bu engellerin aşılması yönünde öneriler geliştirilmiştir. Konu alternatif bir yaklaşımla akademik
kurumların dışına taşınmış, sektör ve üniversite işbirliğinden doğan yerinde öğrenme modelinin
çözgülü örme alanında uygulanması neticesinde elde edilen olumlu gelişmeler paylaşılmıştır.
Bu doğrultuda yerinde öğrenme metodunun, gerek var olan engellerin aşılması gerekse etkin bir
öğrenme ortamı sunması açısından çözgülü örme tasarım eğitimi için uygun bir eğitim metodu
seçeneği olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çözgülü Örme, Tekstil Tasarımı, Kumaş Tasarımı, Tekstil Tasarım Eğitimi, Çözgülü Örme Tasarımı

WARP KNITTING AS TEXTILE DESIGN AREA

Öz

The importance of warp knitting products that we use in many different areas from home textiles to
clothing, from the final product to the byproduct, increases with the different and superior features
from other fabric production techniques. Therefore, warp knitting is a creative field where technical
knowledge and aesthetic skills are combined. Design quality and the development of new products
are the most important factors for the companies to maintain their presence in the international
competition conditions of the textile sector. There is a need for designers to develop new qualities
and patterns in this area. However, there is no training program suitable for the training of designers
in the warp knitting sector.
Purpose of the research is to draw attention to the importance of training the designers in the field
of warp knitting. Within the scope of the research, the design processes of the warp knitting and
opportunities offered by the production technique to the designer examined. There are sixteen
universities were selected from Turkey and globe and analyzed by these university curricula and
course content unstructured observation method. The information obtained has were transferred by
a table. In the research, the obstacles of the warp knitting design education in the classical education
concept have detected and suggestions have been developed to overcome these obstacles. The subject
has been moved out of academic institutions with an alternative approach, and the positive results
obtained as a result of the implementation of the site learning model in the field of warp knitting
have been shared. In this respect, it is concluded that the method of on-site learning is an appropriate
method of training method for warp knitting design education in order to overcome both the existing
obstacles and provide an effective learning environment.

Kaynakça

• Acuner, A., (1996). Çözgülü örme ders notları. İstanbul: Fotokopi çoğaltım.
• Bahriyeli, B. & Özkendirci, B., (2009). Tekstil teknolojisi ders notları. İstanbul: Suvari Matbaa.
• Binder, T. & Michelis, G.D. & Ehn, P., et al. (2011). Design things, England: MIT Press.
• Chamberlain, J., (1951). Principles of Machine Knitting. N.Y.: Cornell University Textile Institute Pub.
• EAT, (200). Raşel çözgülü örme tasarım programı eğitim dokümanı. İstanbul: Fotokopi çoğaltım.
• Feeston, W.D. & Arpan, J.S. et al., (1983). The Competitive Status of the U.S. Fibers, Textiles, and Apparel Complex: A Study of the Influences of Technology in Determining International Industrial Competitive Advantage. Washington D.C.:National Academy Press.
• Francis, N. & Sparkes, B. (2009). Knitted textile design, In T. Rowe, T. (Ed.), Interior textiles: design and developments, (55-87). Oxford: Woodhead Publ. ISBN: 9780857092564
• Kaufman, J. (2005). Professional internships and and cooperative product design education. In P. Rodgers & L. Budhurst & D. Hepburn, (Ed.), Crossing design boundaries (pp. 281-288). London: Taylor Francis Group.
• Özkendirci, B. (2010). Tasarım yöntemleri açısından çözgülü örme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbbul: Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Özkendirci, B. (2012). Çözgülü örmecilikte iplik değişkenleri konusunda görüş ve değerlendirmeler. Sanat Dergisi, 0 (21), 21-36.
• Ray, S.C., (2012). Fundamentals and Advances in Knitting Technology. India: WPI Publishing.
• Ray, S.C. & Blaga, M. (2018). Warp knitted fabrics. In T. Cassidy & P. Goswami, (Ed.), Textile and Clothing Design Technolog (pp. 227-259). Florida: CRC Press.
• Richard, R., (1987). A history of hand knitting. London: Interweave Pres.
• Shaker, K. & Khan, E. (2017). CAD for textile fabrics. In Y. Nawab & S. Hamdan & K. Shaker, (Ed.), Structural textile design: interlacing and interlooping (pp. 28-32). U.K.: CRC Press Taylor&Francis Group.
• Sissons, J., (2010). Knitwear. U.K.: AVA Publishing.
• Spencer, D.J., (1989). Knitting technology. Oxford: Pergamon Press.