1960 SONRASI SANATTA KADIN SANATÇILARIN ESERLERİNDE FEMİNİST SANATIN ETKİLERİ

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 11, 51 - 58, 31.12.2020

Fergana Kocadoru

Öz

Sanat tarihi genel olarak incelendiğinde, kadınlar azınlık bir grubu oluşturmaktadır. Erkek sanatçıların egemen olduğu sanat tarihi anlayışı 1960’lara kadar devam etmiş ve kadın sanatçılar fazla ön planda olamamıştır. Aslında Rönesans’tan günümüze kadar sanat tarihinde önemli kadın sanatçılar yer alırken büyük değişimler yaratmışsa da eril sanat tarihinde yeterince yer edinememişlerdir. Fakat 1960 yılları sonrası tüm dünyada gerçekleşen özgürlük hareketi kadın haklarının tekrar sorgulanmasını sağlamıştır. 20. yüzyılda ise kadın sorunları bağlamında yeni arayışlar gündeme gelmiştir. Bunun sebebi kadının toplumdaki yerini sorgulama, toplumsal, siyasal, ekonomik taleplerini dile getirmeye başlamasıdır. Bu özgürlük hareketi ile birlikte sanat tarihi yazımı tekrar irdelenmiş, sanat tarihinde kadın sanatçıların da var olduğu belirtilmiş ve bu konuda araştırmalar yapılmıştır. Feminist sanatçılar, sanat tarihine karşı yoğun bir eleştiride bulunmuşlardır. Bazen alaycı, bazen muhalif duruşlarıyla eserler üretmişlerdir. Feminist sanat anlayışının başlamasında etkili olacak bir görüş de erkek hegemonyasındaki sanat anlayışına karşı kadın sanatçıların başkaldırısı olmuştur. Feminist sanatçılar, kadın veya erkek sanatçı olarak ayırt edilmeksizin bir sanat tarihi yazımını amaç edinmişlerdir.
Bu çalışmanın amacı, 1960 sonrası kadın sanatçıların toplumsal ve plastik anlamdaki etkisini feminist sanat çerçevesinde analiz etmektir. Birinci bölümde, geçmişten günümüze kadın sanatçı kavramı, kadın imgesi, sosyolojik ve sanatsal yönleri ile irdelenmiştir. Ayrıca kadın imgesinin geçirdiği evreler dönemsel olarak ele alınmıştır. İkinci bölümde, Feminist Sanat’ı oluşturan sosyolojik olaylar, kadın sanatçıların Feminist Sanat doğrultusundaki eserleri kronolojik sıralama ve sanat sosyolojisi bağlamında incelenmiştir. Sonuç bölümünde ise 1960 sonrası sanatta kadın sanatçıların eserlerinden önemli eserler örnek verilmiş, konu minimal tutularak kaynak taraması yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kadın, Sanat, Feminizm, Eşitlik, Sanat Tarihi

THE EFFECTS OF FEMINIST ART ON THE WORKS OF WOMEN ARTISTS IN ART AFTER 1960

Öz

According to the general art history writing, women constitute a minority group. Male-dominated art history writing continued until the 1960s, and women artists could not find a place for themselves. In fact, it has been an important female artist in the history of art since the Renaissance. Although these female artists have created great changes, they have not achieved enough space in the history of masculine art. However, the freedom movement that took place all over the world after 1960 enabled women’s rights to be questioned again. In the 20th century, new searches have been brought up in the context of women’s problems. The reason for this is that the woman begins to question her place in society and to express her social, political and economic demands. With this freedom movement, art history writing was re-examined, it was stated that there were women artists in art history and researches were made on this subject. Feminist artists have made an intense critique of art history. They sometimes produced art with cynical and sometimes opposing positions. In these works, there is a rebellion of women artists against modernist male domination. Feminist artists aim to write an art history regardless of whether they are women or men.
The aim of this study is to analyze the social and plastic effects of women artists after 1960 within the framework of feminist art. In the first part, the concept of female artist from the past to the present, the image of women, has been examined with its sociological and artistic aspects. In addition, the phases of the image of the woman are dealt with periodically. In the Second List, the sociological events in Feminist Art, the works of women artists regarding Feminist Art are examined in the context of chronological order and sociology of art. In the conclusion part, important works from the works of women artists in art after 1960 are given as examples, and the literature has been scanned by keeping the subject minimal.

Anahtar Kelimeler

Women, Art, Feminism, Equality, Art History

Kaynakça

• Akın, Haydar (2015), Ortaçağ Avrupası’nda Cadılar ve Cadı Avı, (3. Basım), İstanbul, Phoenix. Antmen, A. (2008 a). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Antmen, A. (2008 b). Sanat ve Cinsiyet, İstanbul: İletişim Yayıncılık.
• Deepwell, K. (2020). Art Criticism and the State of Feminist Art Criticism, London: KT Press.
• Farthing, S. (2012), Sanatın Tüm Öyküsü. (Çev. G., Aldoğan). 1. Baskı, İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Korkmaz, F. D. (2006). Eleştiri Kuramları Olarak Feminizmin Sanata Yansımalar, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Kozlu, D. (2009). Modernizm Sonrası Postmodern Harekette Kadının Yeri, Arte Sanat Dergisi 2/4, ISSN 1308-2698, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları.
• Moore, C. ve Cole G. (2015). Art and Feminism: Twenty First Century Perspectives, Twenty-First Century Perspectives, Australian and New Zealand Journal of Art 15:2, 143-149.
• Muraz, Ö. (2009). Nur Koçak’ın Pop Sanat, Foto Gerçekçilik, Feminist Sanat ve Posta Sanatı İçersisinde İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Şahiner, R. (2008). Sanatta Postmodern Kırılmalar ya da Modernin Yapıbozumu, İstanbul: Yeni İnsan Yayınları.
• Yılmaz, M. (2006). Modernizimden Postmodernizme Sanat, İstanbul: Ütopya Yayınevi.