TÜRKIYE’DEKİ PLASTİK SANATLAR ALANI GİRİŞ ÖZEL YETENEK SINAVLARININ ÖZELLİKLERİ VE TAŞIDIĞI RİSKLER TEMELİNDE İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 12, 39 - 56, 31.07.2021

Aytaç Özmutlu Ali Tomak

Öz

Bu çalışma Türkiye’de, plastik sanatlar alanı giriş özel yetenek sınavlarının mevcut durumunu
ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında, giriş özel yetenek sınavlarının kendine
özgü özellikleri, taşıdığı riskler detaylı olarak ele alınmıştır. Araştırmada bir nitel araştırma
yöntemi olan doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın problemini
cevaplandırabilmek için, Türkiye’de plastik sanatlar alanında eğitim veren ve kurumsal web
sayfaları üzerinden sınav kılavuzlarına ulaşılabilen 23 üniversite üzerinde çalışma
gerçekleştirilmiştir. Araştırmada üniversitelerin resmi internet sayfalarında yayınladıkları giriş
özel yetenek sınavı uygulama klavuzları incelenmiştir. Araştırmanın ilk problemini cevaplamak
için incelenen sınavlar; sınav aşamaları (ortak/bölüm), baraj sınavı uygulaması, soru türleri,
aşama sayısı ve gün sayısı açısından analiz edilmiştir. Analiz sonucunda elde edilen bulgular
betimsel istatistiklerden yararlanılarak özetlenmiştir. Araştırmanın ikinci alt problemini
cevaplandırabilmek için, araştırmanın ilk problemi çerçevesinde gerçekleştirilen analiz
bulgularına dayalı olarak Türkiye’de giriş özel yetenek sınavlarının sahip olduğu özellikler
kategorilendirilmiştir. Araştırmanın üçüncü alt problemi çerçevesinde ise Türkiye’de giriş özel
yetenek sınavlarının sahip olduğu görünüm temelinde sınavın taşıdğı riskler
kategorilendirilmiştir. Araştırmanın birinci alt problemi temelinde yapılan incelemeler
üniversitelerin %60.9’unun baraj sınavı uygulamasına yer verdiğini göstermektedir. İnceleme,
giriş özel yetenek sınavlarında 9 farklı soru türünün kullanıldığını göstermekte olup en fazla tercih
edilen soru türü insan figürü veya obje grubundan çizim ve imgesel çizimdir. İki aşamalı olarak
gerçekleştirilen sınavların çoğunlukta olduğu görülmektedir. Sınavın sadece iki üniversitede 3
gün ve daha fazla sürdüğü, sınavların yarısından fazlasının iki günde tamamlandığı
görülmektedir. Araştırmanın ikinci alt problemi çerçevesinde Türkiye’de giriş özel yetenek
sınavlarının sahip olduğu özellikler, giriş özel yetenek sınavlarının süre temelinde sahip olduğu
özellikler, zihinsel beceriler temelinde sahip olduğu özellikler ve değerlendirme süreci temelinde
sahip olduğu özelliklere dayalı olarak incelenmiştir. Araştırmanın üçüncü alt problemi
çerçevesinde giriş özel yetenek sınavlarının sahip olduğu risklerin sürenin sınırlılığı, sınava
başvuran aday sayısı, ölçülecek olan becerilerin çok boyutluluğu ve değerlendirme sürecine dahil
olacak birden fazla ölçme aracının varlığı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Giriş Özel Yetenek Sınavları, Güzel Sanatlar Eğitimi, Grafik Tasarım

EXAMINATION OF PLASTIC ARTS FIELD SPECIAL ABILITY EXAMS IN TURKEY ON THE BASIS OF THEIR CHARACTERISTICS AND RISKS

Öz

This study aims to demonstrate the current state of the inputs special aptitude test in Turkey.
Within the scope of the research, the specific features and risks of entrance special aptitude exams
were discussed in detail. The document analysis method, which is a qualitative research method,
was used in the research. To answer the problem of the research, providing training in the field of
plastic arts in Turkey and was conducted on 23 college exam guide can be accessed on the
Internet. In the study, the entrance special talent exam application guides published on the official
websites of the universities were examined. The exams examined to answer the first problem of
the study; the exam stages (common / department), the application of the dam exam, question
types, the number of stages and the number of days were analyzed. The findings obtained as a
result of the analysis were summarized by using descriptive statistics. To answer the second subproblem research, based on analysis carried out in the framework of the first findings of the
research problems in Turkey entry was categorized properties owned by their special aptitude
test. The third sub-problem within the framework of the study on the basis of appearance as it is
in Turkey's entrance exam special aptitude test taşıdg risks are categorized. The investigations
made on the basis of the first sub-problem of the research show that 60.9% of the universities
include the application of the dam exam. The examination shows that 9 different question types
are used in the entrance special aptitude test, and the most preferred question type is drawing and
imaginary drawing from the human figure or object group. It is seen that exams conducted in two
stages are in majority. It is seen that the exam takes 3 days or more in only two universities, and
more than half of the exams are completed in two days. entry in Turkey within the framework of
the second sub-problems Research has their special aptitude test specifications entry properties
owned on the basis of the duration of a special aptitude test, mental skills were examined on the
basis of the properties owned on the basis of that properties and evaluation process having basis.
Within the framework of the third sub-problem of the study, it was determined that the risks of
entrance special talent exams were limited in time, the number of candidates applying for the
exam, the multidimensionality of the skills to be measured, and the existence of more than one
measurement tool to be included in the assessment process.

Anahtar Kelimeler

Special Talent Exams, Fine Arts Education, Graphic Design

Kaynakça

• Altınkurt, L. (2006). Üniversitelerdeki güzel sanatlar eğitim programları giriş sınavı sonuçlarının değerlendirilmesi (Dumlupınar Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Örneği). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 227-238.
• Kavuran, T. (2004). Resim-İş Öğretmenliği Anabilim Dallarına Özel Yetenek Sınavları İle Öğrenci AlınırkenKarşılaşılan Sorunlar. Fırat Üniversitesi Teknik Bilimler Sosyal Bilimler Dergisi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 167-190.
• Atar, H. Y. (2012). Resim-iş öğretmenliği özel yetenek sınavlarının sınıflama doğruluğu üzerine bir çalışma. Eğitim ve Bilim, 37(163).
• Çakan, M., & Kaplan, S. (2007). Resim-iş öğretmenliği giriş yetenek sınavı: yordama geçerliği ve sınavın çeşitli değişkenlere gore incelenmesi. XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 5-7 Eylül 2007, Tokat.
• Kayahan, Z., & Kuru, A. Ç. Türkiye’deki Görsel İletişim Tasarımı Bölümlerine Öğrenci Alımında Uygulanan Sınavlar Hakkında Öğretim Elemanı Görüşleri. Sanat ve Tasarım Dergisi, (19), 75-87.