Türkiye’de Zekatın Kurumsallaşmasına Sosyo-Kültürel Bir Yaklaşım

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 57 - 71, 31.03.2020

Muhammed Beşir Çalışkan

https://doi.org/10.25272/ijisef.641305

Öz

Zekatın organizasyon yapısına kavuşturulması meselesi, günümüz Müslümanları adına önemli bir yere sahiptir. Bu doğrultuda değişik coğrafyalarda önemli çalışmalar yapılmış, müesseseleşme yaygınlaşmıştır. Bu çalışmaların arkasında sadece dini nedenler dayanak olarak gösterilmemiş, meselenin diğer boyutları da ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışmada bu nedenler dört ana başlık altında, ekonomik, siyasi, sosyal ve dini açıdan değerlendirilmiştir. Ülkemiz özelinde de kurulması muhtemel böyle bir yapının, ne gibi zorluklarla karşılaşacağı toplumda var olan armağan ilişkileri ve bağlamsal ahlak üzerinden gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Zekat, kurumsallaşma, armağan kültürü, bağlamsal ahlak

Kaynakça

• Akay, A. (1999). Armağan (1. bs.). İstanbul: Bağlam.
• Ali, I. ve Hatta, Z. A. (2014). Zakat as a poverty reduction mechanism among the muslim community: Case study of Bangladesh, Malaysia, and Indonesia. Asian Social Work and Policy Review, 8(1), 59–70. doi:10.1111/aswp.12025
• Asutay, M. (2007). A Political Economy Approach to Islamic Economics: Systemic Understanding for an Alternative Economic System. Kyoto Bulletin of Islamic Area Studies, 1(2), 3–18.
• Bataille, G. (2010). Lanetli Pay (1. bs.). Ankara: Dost.
• Çarkoğlu, A. ve Aytaç, S. E. (2016). Türkiye’de Bireysel Bağışçılık ve Hayırseverlik. İstanbul.
• Gümüş, N., Yardımcıoğlu, F. ve Altıntaş, N. (2019). the Role of Zakat Potential in Reducing Poverty in Turkey. International Journal of Islamic Economics and Finance Studies, 5(2), 90–110. doi:10.25272/ijisef.575488
• Halimatusa’diyah, I. (2015). Zakat and Social Protection: The Relationship Between Socio-religious CSOs and the Government in Indonesia. Journal of Civil Society, 11(1), 79–99. doi:10.1080/17448689.2015.1019181
• Hart, K. (2007). Performing Piety and Islamic Modernity in a Turkish Village. Ethnology, 46(4), 289–304.
• Kızılkaya, N. (2019). İktisadi Selefilik: Modern İslam İktisadı Çalışmalarında Hafıza Kaybı. İslam İktisadı Metodolojisi Sorunlar ve Çözüm Önerileri içinde (1. bs., ss. 401–430). İstanbul: İktisat.
• May, S. (2013). Political Piety: The Politicization of Zakat. Middle East Critique, 22(2), 149–164. doi:10.1080/19436149.2013.783536
• Muhammad, N., Ali, S. R. ve ImranAbdullah. (2013). The Role of Zakat in Improving the Economic Status of Beneficiaries in Khyber Pakhtunkhwa. Journal Managerial and Sciences, 7(2), 243–253.
• Önderman, M. (2007). Türkiye’de Devlet, Sosyal Kontrol ve Öznellik. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Özdemir, A. (2013). Zekât ve vergi̇ mükellefi̇yeti̇nde firsat eşi̇tli̇ği̇ ve adaleti̇n sağlanmasi. EKEV Akademi Dergisi, 56(Yaz).
• Sarif, S. (2013). Income Generation Through Zakat : The Ialamization Impact on Malaysian Religious Institution, 358.
• Selçuk, M. ve Görmüş, Ş. (2019). Zekatın Kurumsallaşması Dünya Uygulamaları ve Türkiye için Model Önerisi (1. bs.). İstanbul: İktisat.
• Sohag, K., Mahmud, K. T., Alam, F. ve Samargandi, N. (2015). Can Zakat System Alleviate Rural Poverty in Bangladesh? A Propensity Score Matching Approach. Journal of Poverty, 19(3), 261–277. doi:10.1080/10875549.2014.999974
• Tuğ, S. (1973). Zekat’ın Yeniden Merkezileştirilmesi. İslam Medeniyeti, 3(28).
• Turan, M. (2018). Zekat Politikası Ekonomi-Politik Yaklaşım (1. bs.). İstanbul: Mevsimler Kitap.