Çağdaş Rusça'da Türkçe Kökenli Kelimelerin Kullanımının Analizi

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 49 - 57, 01.05.2024

Buse Kuruyer

Öz

Özet

Bu makale, Rus dilinde Türkçe kökenli kelimelerin kullanımının analizine yöneliktir. Çağdaş Rus dilinde, Türkçe kökenli birçok kelime bulunmaktadır. Rus dilindeki Türkçe kökenli kelimeler, Kazakça, Türkçe, Tatarca, Özbekçe, Azerice, Kırgızca, Türkmence, Baştırtça, Karakalpaktı, Arapça ve diğer Türk dillerinden alıntılanmış kelimelerdir.

Türk Kökenli kelimelerin (Türkizmlerin) Rus dilinde ortaya çıkışı, Rusya'nın tarihinde belirli bir dönemle ve Türk halklarıyla olan ilişkileriyle ilişkilendirilebilecek birkaç aşamaya ayrılabilir. Makale, Rus ve Türk dilleri arasındaki etkileşimi ele almaktadır.

Araştırmaya dayanarak, modern Rus dilinde, Türkçe kökenli birçok kelimenin varlığı tespit edilmiştir. Türkizmlerin Rus dilindeki yerleşimi, bir metaforlaştırma sürecine katkıda bulunmuştur. Bu süreç, iki farklı nesne arasındaki nesnesel, niteliksel veya işlevsel benzerlik temelinde adlandırma seçimi sürecini içerir.

Anahtar kelimeler: Türkizm, Rus dili, Deyim, Metaforlaştırma

Anahtar Kelimeler

Türkizm, Rus Dili, Deyim, Metaforlaştırma

Analysis of the Usage of Turkish Loanwords in Modern Russian

Öz

ABSTRACT

This article is aimed at analyzing the usage of Turkish loanwords in the Russian. In Modern Russian, there are many words of Turkish origin. The Turkish-origin words in the Russian are borrowed from Kazakh, Turkish, Tatar, Uzbek, Azerbaijani, Kyrgyz, Turkmen, Bashkir, Karakalpak, Arabic, and other Turkic languages.

The emergence of Turkish loanwords in the Russian can be divided into several stages associated with a specific period in Russia's history and its relations with Turkic peoples. The article explores the interaction between the Russian and Turkish languages.

Based on the research, it has been identified that there are many Turkish-origin words in Modern Russian. The integration of Turkish loanwords in the Russian has contributed to a process of metaphorization. This process involves the selection of naming based on objective, qualitative, or functional similarities between two different objects.

Keywords: Turkism, Russian language, Idioms, Metaphorization

Anahtar Kelimeler

Turkism, Russian Language, Idioms, Metaphorization

Kaynakça

• Баскаков, Н.А. Русские фамилии тюркского происхождения / Н.А. Баскаков. – М.: Наука, 1979. – С. 91.
• Жауыншиева Ж. Б., Киынова Ж. К., Кыдырбай Г. С. Социокультурная маркированность тюркизмов в русскоязычной прессе Казахстана //Русское слово в многоязычном мире. – 2019. – С. 1663.
• Журавлева Е. А. К проблеме грамматического освоения заимствований в русском языке Казахстана //II Международный конгресс «Языковая политика стран Содружества Независимых Государств (СНГ)». – 2021. – С. 143.
• Каримуллина Г.Н. Историко-этимологический параметр в толковых словарях русского языка XVIII - XX веков (на примере тюркских заимствований) // Русская и сопоставительная филология. - Казань: Казан. гос. ун-т, 2006. – С. 124.
• Султангареева Р.А. Башкирский фольклор: семантика, функции и традиции. Т. 1. – Миф. Обряд. Танец. Сказительство. Шаманский, религиозный, музыкальный фольклор. Современные традиции. – Уфа: Башк. Энцикл., 2018. – С. 520
• Тарланов, З.К. О евразийских заимствованиях в русском языке // Русская речь. 2006. № 5. –С.74.
• Тарланов, З.К. О евразийских заимствованиях в русском языке // Русская речь. 2006. № 5. –С. 72.
• Тюнтешева Е. В., Шагдурова О. Ю. Развитие семантики глаголов векторной характеристики движения в тюркских языках Сибири (в сравнении с другими тюркскими языками) //Северо-восточный гуманитарный вестник. – 2021. – №. 1 (34). – С. 68.