ERGENLERİN BİLİŞSEL ESNEKLİK DÜZEYLERİ İLE ÖZYETERLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2016, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 8, 31.10.2016

Duygu AKÇAY ÖZCAN Binnaz KIRAN

Öz

Bu araştırmada, ergenlerin bilişsel esneklikleri ile özyeterlikleri arasında ilişki olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2014- 2015 Eğitim- Öğretim yılında Mersin ilinde yaşayan 14-18 yaş arası ergenlerden oluşan 563 kız ve 472 erkek olmak üzere toplam 1035 öğrenci oluşturmuştur. Veriler “Bilişsel Esneklik Ölçeği” (BEÖ), ‘Ergenlerde Yetkinlik Beklentisi Ölçeği’ ve “Kişisel Bilgi Formu” ile elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS 20.0 paket programı yardımıyla Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı kullanılarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak; ergenlerin bilişsel esneklikleri arttıkça akademik, sosyal, duygusal ve genel özyeterliliklerinin de artmakta olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Bilişsel esneklik, özyeterlik, ergenlik

Kaynakça

• Altunkol, F. (2011). Üniversite öğrencilerinin bilişsel esneklik ile algılanan stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi. Adana.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy. Toward a unifying theory of behavioral change. Pyschological Review, 84, 191-215.
• Bandura, A. (1994). Self efficacy. V. S. Ramachaudran (Ed.). Encylopedia of human behavior. Academic Pres, New York, 71-81.
• Bandura, A. (1997) Self-efficacy. The exercise of control. Freeman , New York 106
• Bilgiç, R. (2015). Ergenlerin cinsiyet ve öğrenim kademesi düzeylerine göre bilişsel esneklik düzeyleri ile karar stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
• Bilgin, M.(2009). Devoloping a Cognitive Flexibility Scale;Validitity and Relaiability Studies. Social Personality and Behavior, 37(3), 343-354.
• Caprara, G. V.,Scabini, E., Barbaranelli, C., Pastorelli, C., Regalia, C., ve Bandura, A. (1998). “Impact of adolescents’ perceived self-regulatory efficacy on familial communication and antisocial conduct”. European Psychologist, 3, 125–132.
• Ciarino, S. Bonino, S. ve R., Miçeli., (2006). Cognitive flexibility and social competence from childhood to early adolescence. Cognition, Brain, Behavior,10 (2006), 343-366.
• Çelikkaleli, Ö. (2014). Ergenlerde Bilişsel Esneklik ile Akademik, Sosyal ve Duygusal Yetkinlik İnançları Arasındaki İlişki. Eğitim bilimleri Dergisi, http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.3467. adresinden 24.01.2015 tarihinde alınmıştır.
• Çelikkaleli, Ö., Gündoğdu. M. ve Kıran-Esen, B. (2006). Ergenlerde Yetkinlik Beklentisi Ölçeği: Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Araştırmaları, 25, 62–72
• Diril, A. (2011). Lise öğrencilerinin bilişsel esneklik düzeylerinin sosyo-demografik değişkenler ve öfke düzeyi ile öfke ifade tarzları arasındaki ilişki açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Dreisbach, G.,& Goschke, T. (2004). How positiv eaffect modulates cognitive control: Reduced perseveration at thecost of increased distractibility. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, 30(2), 343-353.
• Jonassen, D.H & Grabowski, B. (1993). Hand book of individual differences, learning and ınstruction. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Laçin, D.G.B. (2015). Üniversite öğrencilerinde özyeterlik ve stresle başa çıkma stratejilerinin bilişsel esnekliği yordama düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Martin, M. M. &Anderson, C.M. (1996). Communication traits: A cross- generation al investigation. Communication Research Reports, 13, 58-67.
• Martin, M. M. &Rubin, R. B. (1994). Development of a communication flexibility scale. Southern Communication Journal, 59, 171-178.
• Martin, M. M. ve Anderson, C. M. (1998). The Cognitive Flexibility Scale: Three validity studies. Communication Reports, 11, 1-9.
• Martin, M. M.ve Rubin, R. B. (1995). A new measure of cognitive flexibility. Psychological R
• Martin, M. M.ve Rubin, R. B. (1995). A new measure of cognitive flexibility. Psychological Reports76, 623-626.
• Martin, M., M., Anderson., C. M. ve Thweatt, K. S. (1998). Aggressive communication traits and their relationship with the cognitive flexibility scale. Journal of Social Behavior and Personality, 13 (3), 34-45.
• Mcknight, C.G., Huebner E.S., ve S., Suldo (2002). Relationships among stresful life events, temperament, problem behaviour and global life satisfaction in adolescents. Psychology in the Schools, 39(6), 677-687.
• Öz, S. (2012). Ergenlerin cinsiyet, sosyo-ekonomik ve öğrenim kademesi düzeylerine göre bilişsel esneklik, uyum ve kaygı puanları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana
• Özge, Y. (2011) Problem tabanlı öğrenme yaklaşımının bilişsel esneklik, öz düzenleme becerileri ve öğrenci başarısı üzerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Bahçeşehir Üniversitesi, İstenbul.
• Ritter, S.D., Damian, R.L., Simonton, D.K., Baaren, R.B., Strick, M., Derk, J. ve A., Dijksterhuis (2012). Diversifying experiences enhance cognitive flexibility. Journal of Experimental Social Psychology 48 (2012), 961-964.
• Sacharin, V. (2009). The influence of emotions on cognitive flexibility. Doktora tezi. Michigan Üniversty, Psychology,
• Michigan. Schunk, D.H. ve Pajares, F. (2001) The Devolopment of academic self-efficacy A. Wigfield ve Eccles (ed.), Devolopment of Achement Motivation (15-31) San Diago; AkademicPress.
• Solberg, V.S. ve Villarreal, P. (1997). Examition of self-efficacy, social support and stress as predictors of psychological and physical distress among hispanic college students.Hispanic Journal of Behavioral Science,19,182-201.
• Willemse, M. (2008). Exporing the relationship betwen self-efficacy and aggression in a group of adolescent in the peri-urban town of worcester. Unpublish Master of Art Thesis. University of Stellenbosh.
• Windle, M. (1986). Sex role orientation, cognitive flexbilityand life satisfaction among older adults. Psyhology of Women Quarterly 10,263-273
• Wood, R. E., ve Bandura A. (1989). Impact of conceptions of ability on self-regulatory mechanism and complex decising making. Journal of Prsonality and Social Psychology, 56, 407–415.
• Zimmerman, B.J.(2000). Self-efficacy. An Essential Motive To Learn Contemporary Educational Psychology, 25, 82-91.
• Zimmerman, B.J. ve Cleary, T.J. (2006). Adolescents' Development Of Personal Agency: The Role Of Self-Efficacy Beliefs And Self-Regulatory Skills.