THE RELATIONSHIP BETWEEN SCHOOL CLIMATE AND STUDENT ACHİEVEMENT

Yıl 2013, Cilt: 2013 Sayı: 13, 1 - 13, 22.03.2016

Ahmet Nalçacı Fatih Bektaş

Öz

The aim of this study is to determine the relationship between school climate and elementary school students’ academic achievement. Sample of the research is composed of 598 8th grade students who are studying in 11 elementary schools in Erzurum province. The sample was selected using the maximum variation method. In this study, the data regarding the school climate was obtained using the “School Climate Scale” that was prepared for student perceptions. Student achievement rates were obtained on the basis of the scores that were achieved in the high school entrance exam (SBS). The Pearson Product-Moment Correlation Coefficient Analysis technique was used in analyzing the data. In view of the research findings, it was found that there was no statistically significant relationship among supportive teacher behaviors, achievement orientation and safe learning environment perceptions, which are among the aspects of school climate scale, and students’ academic achievement based on students’ perceptions.

Anahtar Kelimeler

School Climate, High School Entrance Exam, Student Achievement

OKUL İKLİMİ İLE ÖĞRENCİ BAŞARISI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Öz

Bu araştırmanın amacı ilköğretim öğrencilerinin okul iklimi ile akademik başarıları arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmanın örneklemi, maksimum çeşitlilik yöntemi kullanılarak Erzurum ilinde yer alan 11 ilköğretim okulunda 8. sınıfta öğrenim gören 598 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışmada okul iklimiyle ilgili veriler öğrenci algılarına yönelik hazırlanan “Okul İklimi Ölçeği” ile elde edilmiştir. Öğrenci başarı durumları ise Seviye Belirleme Sınavı (SBS) puanları temel alınarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde Pearson Çarpım Momentler Korelâsyon Analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin algılarına dayalı olarak okul iklimi ölçeğinin boyutlarından destekleyici öğretmen davranışları, başarı odaklılık ve güvenli öğrenme ortamı algıları ile akademik başarıları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki olmadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul iklimi, Seviye Belirleme Sınavı, Öğrenci Başarısı

Kaynakça

• Acarbay, F. Y. (2006). Kapsamlı okul iklimini değerlendirme ölçeği’nin (öğrenci formu) Türkçe dilsel eşdeğerlik güvenirlik ve geçerlik çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Akbaba-Altun, S. & Memişoğlu, S. P. (2011). Çoklu veri kaynağına dayalı değerlendirmenin okul iklimine etkisi. İlköğretim Online, 10(2), 743-756.
• Akça, Ş. (2002). Ailelerin ilköğretim kademesinde yaptıkları eğitim harcamaları (Ankara ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Akman Y. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin şiddet ve okul iklimi algıları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Anderson, C. S. (1982). The search for school climate: a review of the research. Review of Educational Research, 52(3), 368-420.
• Argon, T. & Özçelik, N. (2008). İlköğretim okulu yöneticilerinin değişimi yönetme. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(16), 70-89.
• Arıman, F. (2007). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin zorbalık eğilimleri ile okul iklimi algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Balcı, A. (2007). Etkili okul ve okul geliştirme: Kuram, uygulama ve araştırma. Ankara: PegemA.
• Baştepe, İ. (2009). Etkili okulun eğitim-öğretim süreci ve ortamı boyutlarının nitelikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(29), 76-83.
• Baştürk, S. & Doğan, S. (2011). Özel dershane matematik öğretmenlerinin özel dershaneleri değerlendirmeleri. International Journal of Education Research, 2(3), 68-86.
• Bayar, Y. (2010). Okul sosyal iklimi ile geleneksel ve sanal zorbalık arasındaki ilişkiler: genellenmiş akran algısının aracı rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Beşirli, H., Gürsoy, Ş. & Aksoy, E. (2010). Seviye belirleme sınavı (SBS) raporu. BİDDER Sosyal Bilimler Dergisi, 1( 2), 1-10.
• Blum, R. (2005). School connectedness: Improving the lives of students. Baltimore, Maryland: Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health.
• Bozdoğan, K. & Sağnak, M. (2011). İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik davranışları ile öğrenme iklimi arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 137-145.
• Brookover, W. B., Schweitzer, J.H., Schneider, J.M. Beady, C.H. Flood, P.K. &. Wisenbaker, J.M. (1978). Elementary School Social Climate and School Achievement. American Educational Research Journal, 15(2), 301-318.
• Bucak, B.E. (2002). Abant İzzet Baysal Üniversitesi eğitim fakültesinde örgüt iklimi: “yönetimde ast-üst ilişkileri”. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 7.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz Ş. & Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A Akademi.
• Çalık, T. & Kurt, T. (2010). Okul iklimi ölçeğinin geliştirilmesi (SCS). Eğitim ve Bilim, 35(157), 167-180.
• Demir, A. (2008). Ortaöğretim okullarında okul iklimi ile öğretmen performansları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Demir, E. (2010). Seviye belirleme sınavının değerlendirilmesi. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı, Kaynak Kitaplar Dizisi
• Deniz, K. Z. & Kelecioğlu, H. (2005). İlköğretim başarı ölçüleri ile ortaöğretim kurumları öğrenci seçme ve yerleştirme sınavı arasındaki ilişkiler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(2), 127143
• Dindar, M. M. (2008). Farklı türdeki ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin okul iklimi algılarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Doğan, N. & Sevindik, H. (2011). İlköğretim 6. sınıflar için uygulanan seviye belirleme sınavı’nın uygunluk geçerliği. Eğitim ve Bilim,36(160), 309-319.
• Ekşi, F. (2006). Rehber öğretmenlerin okul iklimi algıları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Gümüşeli, A.İ. (2001). Çağdaş okul müdürlerinin liderlik alanları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 28, 531-548.
• Gündoğdu, K. Kızıltaş, E. & Çimen, N. (2010). Seviye belirleme sınavına (SBS) ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri (Erzurum il örneği). İlköğretim Online, 9(1), 316-330.
• Hoy, W. K. & Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi. (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel.
• Jannasch-Pennel, A., DiGangi, S.A., Pukys, K. & Diken, İ. H. (2002). Arizona davranışsal başlangıç programı (ADBP): Başarılı ve disiplinli okul ortamlarında öğrenci merkezli eğitim. İlköğretim-Online dergisi, 1(2), 48Kahveci, S. S. (2009). Ortaöğretim kurumlarına geçiş sürecinde uygulanan sınavların ailelere maliyetinin ailelerin toplam eğitim harcamaları içindeki payı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Karadağ, E., Baloğlu, N., Korkmaz, T. & Çalışkan, N. (2008). Eğitim kurumlarında örgüt iklimi ve örgüt etkinlik algısı arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 63-71.
• Kılıç, E.D. & Önen, Ö. (2011). Öğrenen örgütlerde Johari penceresi Burdur örneklemi, Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 2(5), 1-14.
• Korkmaz, M. (2011). İlköğretim okullarında örgütsel iklim ve örgüt sağlığının örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 17(1), 117-139.
• Köse, R. (2007). Aile sosyoekonomik ve demografik özellikleri ile okul ve özel dershanenin liselere giriş sınavına öğrencilerin akademik üzerindeki etkileri. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 5(17), 46-77.
• Kurul-Tural, N. (2002). Öğrenci başarısında etkili okul değişkenleri ve eğitimde verimlilik. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 39-54.
• Ocak, G., Akgül, A. & Yıldız, S.Ş. (2010). İlköğretim öğrencilerinin ortaöğretime geçiş sistemi’ne (OGES) yönelik görüşleri (Afyonkarahisar Örneği). Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 37–55.
• Omay, H. (2008). İlköğretim okulları öğrencilerinin okul iklimi algıları ile saldırganlık ölçeği puanları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Öner, S. (2007). Ortaöğretim kurumlarında görevli öğretmenlerin okul yönetimine katılma düzeyleri ile örgüt iklimi arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Özbaş, M. (2013). Genel lise ve fen lisesi öğrencilerinin ortaöğretimde fırsat ve imkân eşitliğine yönelik algılarının incelenmesi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4(10), 1-18.
• Özbaş, M. (2013). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin İlköğretim Birinci Sınıf Öğrenci Ailelerinin Okul Yaşamına Katılım Eğitimi Konusundaki Görevlerine İlişkin Veli Algıları. Eğitim ve Bilim,38 (170), 61-78.
• Özdemir, A. (2002). Sağlıklı okul ikliminin çeşitli görünümleri ve öğrenci başarısı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 10(1), 39-46.
• Özdemir, S., Sezgin, F., Şirin, H., Karip, E. & Erkan, S. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul iklimine ilişkin algılarını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 2132
• Öztürk E. (2008). İlköğretim okullarında görev yapan okul yöneticilerinin vizyoner liderlik özelliklerine sahip olmaları ve okul iklimi arasındaki ilişki (Edirne ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Sarıer, Y. (2010). Ortaöğretime giriş sınavları (OKS-SBS) ve PISA sonuçları ışığında eğitimde fırsat eşitliğinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 107-129.
• Saygılı, G. (2010). Öğretmenlerin kişilik özellikleri ile okul iklimi algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (İstanbul ili Sancaktepe ilçesi örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Sezgin, F., & Kılınç, A. Ç. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgüt iklimine ilişkin algılarının incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 743-757.
• Şişman, M. & Turan, S. (2004). Eğitim ve okul yönetimi. Y. Özden (Ed.), Eğitim ve okul yöneticiliği el kitabı (s.99146). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Taşdemirci E. (2009). Genel liselerde görev yapan öğretmenlerin, okullarının örgüt iklimine ilişkin algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (İzmir İli Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• Taşkıran, A. (2008) Meslek lisesi öğrencilerinin okul iklimi algıları ile mesleki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Turan, İ. & Alaz, A. (2007). Özel dershanelerde coğrafya öğretiminin öğrenci görüşleri çerçevesinde değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 279-292.
• Türk Eğitim Derneği (2008). Ortaöğretime geçiş sistemi sorunlar ve çözüm önerileri. Kocatepe/ANKARA http://portal.ted.org.tr/yayinlar/Ortaogretime_gecis_sistemi_raporu.pdf
• Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği (2010). Seviye belirleme sınavları (SBS) üzerine bir değerlendirme, SBS Çalışma Grubu, Ankara. https://www.pdr.org.tr/upload/icerik/Hazırlanan%20Raporlar/sbsraporu.pdf
• Ulusoy, K. & Dilmaç, B. (2012). Değerler eğitimi. Ankara: Pegem A Akademi.
• Yeşilyurt, S. (2008). Üniversiteye giriş sınavına hazırlanan öğrencilerin dershaneleri tercih etme sebepleri ve dershanelerdeki biyoloji öğretiminin durumu üzerine bir çalışma. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 5(2), 95-109. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yıldırım, M. (2009). İlköğretim okullarında öğretmen algılarına göre yöneticilerin, yöneticilik becerilerinin örgüt iklimine katkısı (İstanbul ili Bahçelievler ilçesi örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi, İzmir.
• Yılmaz, K. & Altınkurt, Y. (2013). Örgütsel iklim ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 1-11.