PRIMARY SCHOOL TEACHERS’ COMPETENCY PERCEPTION RELATED TO HUMAN RIGHTS AND CITIZENSHIP EDUCATION AS AN INTER-DISCIPLINE DOMAIN

Yıl 2013, Cilt: 2013 Sayı: 10, 19 - 32, 22.03.2016

Mehmet Ülger Selma Yel Selma Yel

Öz

In Turkey after the year 2004, it is expected that teachers of nine discipline areas (i.e. classroom teacher, social studies, science and technology, math, Turkish, religious culture and moral knowledge, music, visual art) should realize the teaching activities related to “HRCE inter-discipline domain” in primary school level. The aim of this research is to determine opinions of teachers being interested with HRCE inter-discipline domain about teachers’ competency. 520 teachers working in Kırıkkale took part in this research. In the research non-empirical patterns survey model was used. Frequency, percentage and mean values of obtained data were given in the tables. To determine whether teachers’ opinions statistically differentiate in terms of six variables or not ANOVA and t-test were used. At the end of the research it is seen that most of the teachers find themselves competent about HRCE, but in some items positive opinions are reduced. Most of the primary school teachers want to attend training activities related to HRCE.

Anahtar Kelimeler

Teacher Competency, Human Rights and Citizenship Education, Inter-Disciplinary Domain, Primary Schoo

ARA DİSİPLİN ALANI OLARAK İNSAN HAKLARI VE VATANDAŞLIK EĞİTİMİ İLE İLGİLİ İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLERİNİN YETERLİK ALGILARI

Öz

Türkiye’de 2004 yılından sonra ortaya çıkan “İHVE ara disiplin alanı” ile ilgili öğretim faaliyetlerinin ilköğretim düzeyinde 9 branştaki (Sınıf öğretmenliği, sosyal bilgiler, fen ve teknoloji, matematik, Türkçe, din kültürü ve ahlak bilgisi, müzik, beden eğitimi, görsel sanatlar) öğretmenlerce gerçekleştirilmesi beklenmektedir. Araştırma İHVE ara disiplin alanı ile ilgisi bulunan öğretmenlerin öğretmen yeterliklerine yönelik görüşlerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışmaya Kırıkkale İlinde görev yapan 520 öğretmen katılmıştır. Araştırmada deneysel olmayan desenlerden tarama modeli kullanılmıştır. Elde edilen verilerin frekans, yüzde ve ortalamaları tablolarla verilmiş, 6 değişken bakımından öğretmen görüşlerinin istatistiksel olarak farklılaşıp farklılaşmadığı ile ilgili ise ANOVA ve t-Testi yapılmıştır. Araştırma sonunda ilköğretim okullarında görevli öğretmenlerin çok büyük bir kısmının kendisini İHVE konusunda yeterli gördüğü ancak bazı maddelerde olumlu görüşlerin azaldığı görülmüştür. İlköğretim öğretmenlerin çok büyük bir kısmı İHVE ile ilgili hizmetiçi eğitimlere katılmak istemektedir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen Yeterliği, İnsan Hakları ve Vatandaşlık Eğitimi, Ara Disiplin Alanı, İlköğretim

Kaynakça

• Arseven, A. (2001). Alan araştırma yöntemi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Ateş, S. (2011).İlköğretim beşinci sınıf Türkçe dersi öğrenme-öğretme sürecinin anlama öğretimi açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bîrzea, C.(2000). Project on “Education for democratic citizenship”- A lifelong learning perspective. Strasbourg:Council for Cultural Co-Operation.
• Burns N., and Grove S. K. (2005) The practice of nursing research: Conduct, critique, and utilization (5th Ed.). St. Louis: Elsevier Saunders.
• Budak, Y. Demirel, Ö. (2003) Öğretmenlerin hizmet içi eğitim ihtiyacı. Kuramda ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi. 9(33), 62-81. Ankara: Pegema Yayınları.
• Celep, C. (1998). Öğretmen yeterlik duygusu, öğretmenlerin yönetim, çalışma grubu ve öğrenci hakkındaki inancı ve öğrenci kontrol yönelimi. 7. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Konya, 9-11 Eylül 1998, ss.55-65.
• Çaycı, B. (2011). Sınıf öğretmenliği lisans programındaki alan eğitimi derslerinin öğretmen yeterliği üzerindeki etkisinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Sayı 2, Aralık 2011, ss.1-12.
• DfE. (2012). Teachers’ standards. Departments for Educations (https://www.education.gov.uk, sitesine 06.01.2013 tarihinde erişim sağlanmıştır)
• Ekiz, D .( 2009 ). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayınları
• Eurydıce. (2005). Citizenship education at school in Europe. Belgium: European Commission.
• Gözütok, D., Akgün, Ö.E. ve Karacaoğlu, C.(2005). İlköğretim programlarının öğretmen yeterlikleri açısından değerlendirilmesi. Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu, Kayseri, 14-16 Kasım 2005, ss.17-40.
• Güçlü, N.(2002). Sistem yaklaşımı ve eğitim örgütleri. (Editör: Leyla Küçükahmet ) Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ankara:Nobel Yayın Dağıtım.
• İnsan Hakları Eğitimi On Yılı Komitesi. (2001). İnsan hakları eğitimi on yılı komitesi 2000 yılı çalışmaları. Ankara: İnsan Hakları Eğitimi On Yılı Komitesi Yayınları:3.
• Kaptan, S. (1983). Bilimsel araştırma teknikleri ve istatistik yöntemleri. Ankara: Rehber Yayınları.
• Keer, D. (2000). Citizenship education: An international comparison, In D. Lawton, j. Cairns and R.Gardner (Editors). Education for citizenship. London: Cromwell Press., pp. 200-227.
• Korkmaz, A.(2004). Son öğretmen yetiştirme modeli. XII Eğitim Bilimleri Kongresi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Cilt:I, ss.467-486.
• Leedy, P. D., and Ormrod, J. E. (2005). Practical research: Planning and design (8th Ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
• MEB. (2008). Öğretmen yeterlikleri: öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlikleri. Ankara:Devlet Kitapları
• Müdürlüğü-Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü.
• Muijs, D. (2004). Doing quantative research in educatin with SPSS. Thousands Oaks, California: Sage Publications.
• Sünbül, A.M. ve Arslan, C. (tarihsiz). Öğretmen yeterlik ölçeğinin geliştirmesi ve bir araştırma örneği. (http://tef.selcuk.edu.tr/salan/sunbul/f/f17.pdf. sitesine 06.01.2013 tarihinde erişim sağlanmıştır)
• TED. (2009). Öğretmen yeterlikleri. Ankara: Okan Matbaacılık.
• UNESCO, International Bureau of Education. Country profile: Timetables. (www.ibe.unesco.org sitesine 13 Temmuz 2011 tarihinde erişim sağlanmıştır)
• Ülger, M. (2012). İlköğretim okullarında insan hakları ve vatandaşlık eğitimi uygulamalarının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yaşar, Ş, Gültekin, M., Türkkan, B., Yıldız, N. ve Girmen, P.(2005). Yeni ilköğretim programlarının uygulanmasına ilişkin sınıf öğretmenlerinin hazır bulunuşluk düzeylerinin ve eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi. Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu, Kayseri, 14-16 Kasım 2005. Ankara: Sim Matbaası., ss.51-63.
• _____20/07/2010 Tarihli ve 75 Sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Kararı.
• _____14/09/2010 Tarihli ve 126 Sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Kararı.
• _____25/06/2012 Tarihli ve 69 Sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Kararı.