MOBBING ON THE HIGH SCHOOL TEACHERS WHOWORK DIFFERENT SCHOOLS: A CASE STUDY IN ANTALYA

Yıl 2011, Cilt: 2011 Sayı: 3, 11 - 22, 01.09.2011

Nurten Sargın Aydın Çivilidağ-nurten Sargın

Öz

It is try to determine in this research that the level of the mobbing on high school teachers who work different schools. The research was carried on 105 teachers who work in four different types of high schools (Anatolian High Schools, General High School, Religious High School, Industrial Vocational High School). The Negative Acts Questionarrie which is developed by Einarsen and Raknes (1997) and transtaled into Turkish by Cemaloğlu (2007) is used in this research. According to the result; while the average of the scores of mobbing according to school type and gender variable is not significated, it is determinated that mobbing, the attack to the life quality and vocational position and the sub dimensions of the attack of dignity is significated according to vocational position for 21 years or over seniority teachers higher than the other teachers.

Anahtar Kelimeler

Teacher, High School, Mobbing

FARKLI ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDA ÇALIŞAN ÖĞRETMENLERDE PSİKOLOJİK TACİZ (MOBBİNG): ANTALYA İLİ ÖRNEĞİ

Öz

Bu çalışma farklı ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin işyerinde psikolojik tacize maruz kalma düzeylerini belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma, Antalya il merkezinde Anadolu Lisesi, Genel Lise, İmam Hatip Lisesi ve Endüstri Meslek Lisesinde çalışan öğretmenlerle yapılmıştır. Katılımcılar 55’i kadın, 50’si erkek toplam 105 kişiden oluşmaktadır. Araştırmada, Einarsen ve Raknes (1997) tarafından geliştirilen ve Cemaloğlu (2007) tarafından Türkçe’ye çevrilerek geçerlik ve güvenirliği yapılan Olumsuz davranışlar ölçeği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; okul türü ve cinsiyet değişkenine göre işyerinde psikolojik taciz (mobbing) puan ortalamalarının anlamlı düzeyde bir farklılık göstermediği belirlenirken, mesleki kıdem değişkenine göre 21 yıl ve üzeri mesleki kıdeme sahip öğretmenlerin işyerinde psikolojik tacizin sosyal ilişkilere saldırı alt boyutunun 0-10 yıl ve 11-20 yıl mesleki kıdeme sahip öğretmenlere göre anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen, Orta öğretim, Psikolojik Taciz

Kaynakça

• Aksu, A., Balcı, Y. (2009).“İlköğretim Okullarında Psikolojik Yıldırma ve Psikolojik Yıldırmayla Baş Etme”, Journal Of New World Sciences Academy, 4-4, (1367-1380).
• Aydın, Ö. B. (2009). Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Okul Yöneticisi Ve Öğretmenlerin Mobbing (Psikolojik taciz)’e Maruz Kalma Düzeyleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Balcı, A. (2006). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler, (140), 6. Baskı, Ankara: Pegem A Yayıncılık
• Bulut, H., U. (2007). Orta Öğretim Öğretmenlerinde Psikolojik taciz Düzeyi (Mobbing), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Cemaloğlu, N. (2007). “The Relationship Between Organizational Health and
• Bullying That Teachers Experience in Primary Schools in Turkey”, Educationally Research Quarterly, 2-31, (3-28)
• Cemaloğlu, N., Ertürk, A. (2007). Öğretmenlerin Maruz Kaldıkları Yıldırma Eylemlerinin Cinsiyet Yönünden İncelenmesi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5-2,( 345-362).
• Çivilidağ, A. (2003). Anadolu Lisesi ve Özel Lise Öğretmenlerinin İş Tatmini, İş Stresi ve Algılanan Sosyal Destek Düzeylerinin Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Analiz, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çobanoğlu, Ş. (2005). Mobbing İşyerinde Duygusal Saldırı ve Mücadele Yöntemleri, (19-21), 1.Baskı, İstanbul: Timaş Yayınları.
• Davenport N., Schwartz D., Ruth, Elliott, P. G. (2003). Mobbing İşyerinde Duygusal Taciz, (68-69), (Çeviren: Osman C.Önertoy) İstanbul: Sistem Yayınları.
• Einarsen, S., Raknes, B.I., Matthiesen, S.B., Hellesoy, O.H. (1996). “Helsemessige Aspekterved Mobbing I Arbeidslivet. Modererende Effekter Av Social Stotteog Personlighet. (Bullyingat Work And Its Relationships With Health Complaints – Moderating Effects Of Social Supportand Personality)”. Nordisk Psykologi, 48-2, (116-137).
• Erdoğan, T., Ünsar, A. S., Süt, N. (2009). "Stresin Çalışanlar Üzerindeki Etkileri: Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2-14, (447-461).
• Gökçe, A. T. (2008a). Mobbing: İş Yerinde Yıldırma Eğitim Örneği, (14-69), 1.Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
• Gökçe, A.T. (2008b). Mobbing: İşyerinde Yıldırma Nedenleri ve Başa Çıkma Yöntemleri, (68-69), 1.Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
• Güngör, M. (2008). Çalışma Hayatında Psikolojik Taciz, (114), İstanbul: Derin Yayınları.
• Hubert, A., Veldhoven, M. (2001). “Risk Sectors For Undesirable Behaviour And Mobbing”,. European Journal Of Work And Organizational Psychology,4-10, (415-424).
• Işık, E. (2007). İşletmelerde Mobbing Uygulamaları ile İş Stresi İlişkisine Yönelik Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karip, E. (2003). Çatışma Yönetimi, (1), 3.Baskı, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Kılıç, E. D. (2009). “Psychological Violence İn Learning Organizations: A Case Study In Şanlıurfa Turkey”, Social Behavior And Personality,7- 37,( 869-880).
• Koza, M. (2008). Bilgi Yönetimi, 1.Baskı, İstanbul: Kum Saati Yayınları.
• Leymann, H. (1996). The Mobbing Encyclopedia Bullying; Whistleblowing The Definition of Mobbing at Workplaces, 28.12.2010 Tarihinde http://www.leymann.se/English/frame.html, Adresinden alınmıştır
• Malinauskiene, V., Obelenis, V., Dopagiene, D. (2005). “Psychological Terror At Work And Cardiovaskular Diseases Among Teachers”, Acta Medica Lutenica , 2-12, (20-25).
• Ocak, S. (2008). Öğretmenlerin Duygusal Taciz (Mobbing)’e İlişkin Algıları (Edirne İli Örneği),Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilimdalı, Edirne.
• Russo, A., Milic, R., Knezevic, B, Mulic, R., Mustajbegovic, J. (2008). “Harassment In Workplace.
• Among School Teachers: Development Of A Survey”, Croation Medical Journal, 49: (545-552).
• Şenyiğit, G. (2004). “Çalışma Hayatında Stres”, Verimlilik Dergisi, MPM Yayını, (104), Ankara
• Tutar, H. (2004). İş Yerinde Psikolojik taciz, 3.Baskı, Ankara: Barış Kitap Basın Yayın Dağıtım.