THE PLACE AND IMPORTANCE OF CALOSOMA IN INTEGRATED MANAGEMENT OF PINE PROCESSIONARY MOTH (NORTHERN CYPRUS)

Yıl 2025, Cilt: 4 Sayı: 2, 64 - 82

Altay Fırat

Öz

Insect pests are the main biological factors that threaten and undermine the sustainability of pine forests in Northern Cyprus. The pine processionary moth has an important place among these harmful factors. The pine processionary moth (Thaumetopoea pityocampa Schiff - Thaumetopoea wilkinsoni Tams) is an insect that causes significant damage to pine forests, especially in the Mediterranean, Aegean and Marmara regions, in terms of geographical distribution. It has been determined that predatory insects (Calosoma sycophanta L.) follow the tracks of both pine processionary moth caterpillars and their eggs and destroy them by eating them. Laboratory studies began in Northern Cyprus in 2013, and although these studies were interrupted during the process, predatory hunter insects (Calosoma sycophanta) have started to be used against forest pests in certain regions today. These predatory insects are currently being implemented as a natural biological control method in integrated pest management in Northern Cyprus by the TRNC Forestry Department and another supporting organization. As a result of the research and interviews, it was determined that this practice was not implemented in the Greek Cypriot Administration of Southern Cyprus. As a result; it is envisaged that the biological control method, which is of great importance in integrated pest management, will protect our forests that are destroyed by forest fires or weakened by the negative effects of other insects, and will be one of the emergency plan measures in Northern Cyprus, which is in danger of becoming a desert due to global warming and the resulting climate change.

Anahtar Kelimeler

Integrated pest management , predator , biological control , Calosoma sycophanta , Thaumetopoea wilkinsoni.

Etik Beyan

The author declares that the study does not contain any ethical problems, that research and publication ethics have been carefully evaluated, and that there is no conflict of interest with other persons, institutions or organizations.

ÇAM KESE BÖCEĞİ İLE ENTEGRE MÜCADELEDE CALOSOMA’NIN YERİ VE ÖNEMİ (KUZEY KIBRIS)

Öz

Kuzey Kıbrıs’ta çam ormanlarının sürekliliğini tehdit edip baskı altında bulunduran biyolojik unsurların başında, böcek zararlıları gelmektedir. Bu zararlı unsurların başında ise, Çam kese böceği (Thaumetopoea pityocampa Schiff Thaumetopoea wilkinsoni Tams) önemli bir yer teşkil etmektedir. Çam kese böceği coğrafik dağılış açısından özellikle Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerindeki çam ormanlarında önemli derecede zararlı etkilere neden olan bir böcektir. Predatör (avcı, yırtıcı) böcekler (Calosoma sycophanta L.), hem Çam kese böceği tırtıllarını ve hem de onların yumurtalarının izlerini takip ederek onları yiyerek yok ettikleri tespit edilmiştir. 2013 yılında Kuzey Kıbrıs’ta laboratuvar çalışmalarına başlanmış, süreç içerisinde bu çalışmalar kesintilere uğramakla birlikte, Orman zararlılarına karşı predatör böcekler bu gün belli bölgelerde kullanılmaya başlanmıştır. Bu avcı böcekler bugün Kuzey Kıbrıs’ta entegre mücadelede doğal biyolojik mücadele yöntemi olarak KKTC Orman Dairesi ve yardımcı diğer bir kuruluş tarafından yaygınlaştırılarak uygulanmaya çalışılmaktadır. Yapılan araştırma ve görüşmeler neticesinde Güney Kıbrıs Rum Yönetiminde bu uygulamanın yapılmadığı da tespit edilmiştir. Sonuç olarak; entegre mücadele içerisinde büyük öneme haiz olan biyolojik mücadele yöntemi, orman yangınları ile yok olan veya diğer böceklerin olumsuz etkilerine maruz kalıp zayıf düşen ormanlarımızı koruyarak, küresel ısınma ve buna bağlı oluşan iklim değişikliği nedeni ile çöl olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan Kuzey Kıbrıs’ta acil plan önlemlerine yardımcı bir yöntem olacağı öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Entegre mücadele , predatör , biyolojik mücadele , Calosoma sycophanta , Thaumetopoea pityocampa.

Etik Beyan

Yazar, çalışmanın etik açıdan herhangi bir sorun içermediğini ve araştırma ve yayın etiğinin dikkatlice değerlendirildiğini, diğer kişi, kurum veya kuruluşlarla herhangi bir çıkar çatışması olmadığını beyan eder.

Kaynakça

• Erdem, R. (1976). Ormanın faydalı ve zararlı böcekleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları.
• Erkan, N. (2018). Çam kese böceği zararının kızılçam büyümesi üzerindeki etkisinin beş yıllık sonuçları. Ormancılık Araştırma Dergisi, 5(2), 135-142.
• Fırat, A. (2020). Sürdürülebilir ormancılık. Okman, ISBN: 978-9925-584-03-1
• Gnatzy, W., & Tautz, J. (2023). Insekten erfolgs modelle der evoluation, Erişim adresi: https://www.zobodat.at/pdf/Jahrbuch-Nassauischen-Verein-Naturkunde_145_0007-0036.pdf
• Hakyemez, A., Cebeci, H. H., Arslangündoğdu, Z., Ayberk, H., Hizal, E., Beşkardeş, V., ... & Eser, A. (2024). Dünden bugüne orman entomolojisi ve koruma disiplinindeki gelişmeler. İstanbul Orman Fakültesinin 100 Yılı , Turgay Akbulut,Türker Dündar,Vedat Beşkardeş, Editor, Istanbul University-Cerrahpaşa.
• Haber Kıbrıs (2023). Çam kese böceklerine karşı terminatör böcekler doğaya bırakıldı. https://haberkibris.com/cam-kese-boceklerine-karsi-terminator-bocekler-dogaya-birakildi-1524-2023-03-22.html
• Kanat, M., & Mol, T. (2008). The effect of Calosoma sycophanta L.(Coleoptera: Carabidae) feeding on the pine processionary moth, Thaumetopoea pityocampa (Denis & Schiffermüller)(Lepidoptera: Thaumetopoeidae), in the laboratory. Turkish Journal of Zoology, 32(4), 367-372.
• Kıbrıs Gazetesi (2025). Bakan Çavuş: Ormanlara sahip çıkmak hepimizin ortak sorumluluğu. https://kibrisgazetesi.com/bakan-cavus-ormanlara-sahip-cikmak-hepimizin-ortak-sorumlulugu/
• K.K.T.C. Meteoroloji Dairesi (2025). Kıbrıs iklimi. http://kktcmeteor.org/meteorolojikbilgi/kibris-iklimi
• Lowe S., Browne M., Boudjelas S., De Poorter M. (2000). 100 of the world’s worst invasive alien species. https://portals.iucn.org/library/sites/library/files/documents/2000-126.pdf
• Moore, J. (2005). Negative impacts of alien invasive species on forests and forestry. FAO Online Document. https://www.fao.org/4/j6854e/j6854e06.htm
• Mosquitofish (2025). Mosquitofish. https://www.invasivespeciescentre.ca/invasive-species/meet-the-species/fish-and-invertebrates/mosquitofish/
• Oğurlu, İ. (2000). Biyolojik mücadele. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Yayın, (8), 1-148.
• Onaran, M. A., & Katı, M. (2010). Çam kese böceği (Thaumetopoeo pityocampa Shiff) ile biyolojik mücadele. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 12(2), 21-27.
• Öncüer, C., & Durmuşoğlu, E. (1995). Tarımsal zararlılarla savaş yöntemleri ve ilaçları. Ege Üniversitesi Basımevi, 333.
• Serttaş, A., & Çetin, H. (2014). Biyolojik mücadelede kullanılan calosoma sycophanta l.’nın laboratuvarlardaki üretim miktarının arttırılması. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu “Akdeniz ormanlarının geleceği: Sürdürülebilir toplum ve çevre, 22-24.
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı (2025). Tasnif no. IV-1519. Orman zararlilari ile mücadele esaslari. Erişim adresi: https://www.ogm.gov.tr/tr/e-kutuphane-sitesi/mevzuatsitesi/Tebligler/Orman%20Zararl%C4%B1lar%C4%B1%20%C4%B0le%20M%C3%BCcadele%20Esaslar%C4%B1.pdfT
• The effect of Calosoma sycophanta L. (Coleoptera: Carabidae) feeding on the pine processionary moth, Thaumetopoea pityocampa (Denis & Schiffermüller) (Lepidoptera: Thaumetopoeidae), in the laboratory
• Turgut, E. T. (2007). Çam kese böceği predatörü olan Calosoma sycophanta L.’nın yumurta verimine ve beslenmesine sıcaklığın etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi.