Yabancı Dil Olarak Rusça ve Türkçe Öğretim Programlarının Karşılaştırmalı Analizi

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 4 - 24, 30.06.2024

Hilal Özkaya

Öz

Toplum, göç süreçlerinin yoğunlaşmasından, ülkelerin temasa açıklığının sürekli artmasından, artan ve dolayısıyla daha karmaşık hale gelen kültürlerarası etkileşimden güçlü bir şekilde etkilenmektedir. Ülkelerin kendi dillerini öğretebilmek için bazı politikalar ve bu politikaların etkili olması için öğretim programları geliştirmesi bu sürecin doğal bir sonucudur.Ülkeler oluşturdukları programı başka ülkelerin programlarıyla karşılaştırma yoluna giderse iyi yönlerini fark edebilme ve eksik kalan yönlerini tespit edebilme fırsatı bulacaklardır. Bu durum karşılaştırmalı çalışmaların önemini artırmaktadır. Son yıllarda Yabancılara dil öğretimi konusunda karşılaştırmalı çalışmalar yapılsa da bunların sayıca yetersiz olduğu değerlendirilmektedir. Bu çalışmada yabancı dil olarak Rusça ile Türkçe Öğretim Programları genel amaçları, becerileri ele alış biçimleri, programların içeriği, ölçme ve değerlendirme süreçleri karşılaştırılmalı olarak incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılan çalışmada Türkiye Maarif Vakfı tarafından hazırlanan Yabancılara Türkçe Öğretim Programı, Rusya Federasyonu Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanan Yabancılara Rusça Öğretimi Devlet Standardı ve Nijniy Novgorad Devlet Üniversitesi RKI dil öğretim merkezi tarafından hazırlanan Yabancılara Rusça Öğretim Programı (2015) incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda, programlar arasında benzer noktalar bulunsa da genel olarak farklılıklar olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Rusça programında daha çok kültürel kazanımların ön plana alındığı, programların becerileri ele alış biçimleri arasında da büyük ölçüde farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Rusça programında alanlara yönelik meslekî Rusça ve akademik yazma eğitimine geniş bir yer ayrılmış olması da Yabancılar için Türkçe Öğretim Programının iyileştirilmesi sürecine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Karşılaştırmalı eğitim, yabancılara Türkçe öğretimi, program analizi, yabancı dil olarak Rusça

Kaynakça

• Balcı, A. (2021). Karşılaştırmalı eğitim sistemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
• Balcı, M. ve Melanlıoğlu, D. (2020). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Programı Üzerine. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 173-198.
• Biçer, N., Çoban, İ. ve Bakır, S. (2014). Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin karşılaştığı sorunlar: Atatürk üniversitesi örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(19), 125-135.
• Candaş Karababa, C. (2009). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi ve karşılaşılan sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 265-277.
• Demirel, Ö. (2010). Yabancı Dil Öğretimi, Ankara: Pegem Yayınları.
• Demirtaş, S. K. ve Acer, E. K. (2016). Türkçe öğretiminde karşılaşılan sorunlara yönelik bir değerlendirme: Passau üniversitesi örneği. A. Okur, B. İnce, İ. Güleç (Ed.) Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine araştırma (ss.177-184). Sakarya: Sakarya Üniversitesi TÖMER Yayınları.
• Durmuşçelebi, M. (2015). Yabancılara Türkçe Öğretim Programlarının Etkililiği. Journal of Teacher Education and Educators, 4(2), 247-273.
• Gasudarstvenny Standart Pa Ruskamu Yazıku Kak İnastrannamu Elementarnıy Uroven, Мinisterstva Оbrazavaniya Rassiyskoy Federatsiy. (2001). https://gct.msu.ru/docs/A1_standart.pdf adresinden erişildi.
• Gasudarstvennıy Standart Pa Ruskamu Yazıku Kak İnastrannıy Bazovıy Uroven, Мinisterstva Оbrazavaniya Rassiyskoy Federatsiy. (2001). https://gct.msu.ru/docs/A2_standart.pdf adresinden erişildi.
• Göçer, A., (2012). Dil Kültür İlişkisi ve Etkileşimi Üzerine. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 729(1), 50-57. Gritskeviç Yu. Н., Lukyanova С.В., Мalçanova Н.С. (2021). Ctatya «Русский язык как иностранный в образовательном, научном и культурно-просветительском пространстве региона», Псковский государственный университет.
• Glazunova, O. (2010). Grammatika v Uprajneniyah i Kommentariya, Sintaksis / Grammar in Exercises and Comments, Syntax. (I. baskı). St. Peterburg, Zlatoust.
• İlyasof О., Коrnakova Е.С. (2017). Учебно-Наглядное Пособие Как Один Из Способов Подачи Материала При Обучении Рки На Примере Числительных, Национальный Иссле довательский университет, Высшая школа экономики
• Kara, A. (2019). Yabancı Dil Olarak Türkçe ve Rusça Öğretiminde Kullanılan Program ve Ders Kitaplarının Karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Fırat Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayınları Obrozavatelnaya Programma Pa Ruskamu Yazıku Kak İnastrannamu”. (далее Программа).(2015). https://www.afrus.ru adresinden erişildi.
• Sadler, S. M. (1964). How Can We Learn Anything of Practical Value from the Study of Foreign system education. Comparative Education Rewieve, 307-314.
• Sayınsoy, B. (2003). Çocuklara Yabancı Dil Öğretiminde Eylem Odaklı Yaklaşım. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Alman Dili Eğitimi Bilim Dalı, İstanbul.
• Tok, T. (2022). Karşılaştırmalı Eğitim Sistemleri. Anı Yayıncılık.
• Tuzcu Eken, D. (2011). Yabancı Dil Olarak Türkçe ve İngilizce Öğretiminde Kullanılan Temel Düzey Dinleme Etkinliklerinin Karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yabancı Dil Olarak Türkçe Bilim Dalı, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Türkoğlu, A. (2020). Karşılaştırmalı Eğitim Dünya Ülkelerinden Örneklerle. Anı Yayıncılık.
• Uzun, N. E. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine söyleşi. Durmuş ve A. Okur (Ed.) Yabancılara Türkçe öğretimi el kitabı (7-11). Ankara: Grafiker Yayınları.
• Pushkına, Y. (2016). Türkçe–Rusça-Ukrayna Dili Öykü Çevirileri ve Karşılaşılan Sorunlar. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• RF Eğitim ve Bilim Bakanlığı (2015). Обучение иностранных граждан в высших учебных заведениях Российской Федерации: Статистический сборник. (Выпуск 12) Министерство обр зов ни и н уки Российской Федер ции, Мoskova Центр социологических исследов ний.
• Yaman, H. (2015). Norveç ve Türkiye’deki Ana Dili Öğretim Programlarının Karşılaştırmalı Olarak Analiz Edilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 344-381.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yılmaz, S.O. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe ve İngilizce öğretiminde kullanılan setlerin karşılaştırılması: Yedi İklim Türkçe Öğretim Seti-b1 ve new language leader-ıntermediate örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.