Türkçe Akademik Yazma Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik Uygulamalar

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 250 - 279

Fatih Kahraman Fatma Bölükbaş Kaya

Öz

Bu araştırmanın amacı lisans/lisansüstü düzeyde eğitim alan uluslararası öğrencilerin konuya uygun yapısal düzenleniş ve üst söylem özelliklerini belirleyerek nitelikli araştırma yazıları, raporlar, bilimsel yazılar hazırlamaları ve bu yazma kültürünü makale, bildiri metni ve tez gibi daha kapsamlı metinlere aktarmalarını sağlamak için ihtiyaç duydukları akademik yazma alanında bir ders modeli geliştirmektir. Bu ders modelinde, karşılaştırmalı, sebep sonuç ilişkili, avantaj-dezavantaj betimlemeli, tartışmacı, problem çözme konulu ve açıklayıcı söylem türündeki metinlere özgü dilbilgisi yapıları, söz varlığı, temel kalıp ifadeler, bağlayıcılar, paragraf yapısı ve düşüncelerin planlanma aşamaları yer almaktadır. Bu çalışmada, nitel araştırma tekniklerinden doküman analizi kullanılmıştır. Bu yaklaşımla, yüzlerce akademik metin üzerinde yapılan incelemeler sonucunda elde edilen veriler sayesinde metin yapısına ilişkin bazı şablonların ortaya çıkması sağlanmıştır. Metin analizleri, metin yapı ölçütleri temel alınarak gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada, küçük yapı analizi ve metin betimlemesi yapılmıştır. Burada genellikle bağdaşıklık ölçütlerinden hareketle dilbilgisel bir inceleme yapılmıştır ve metnin yüzeyinde yer alan sözcük ve söz öbeklerine odaklanılmıştır. İkinci aşamada, büyük yapı analizi ve metin çözümlemesi yapılmıştır. Bu aşamada tutarlılık, metnin anlamı, anlamı oluşturan yapısal unsurlar, kabul edilebilirlik, bilgisellik, anahtar kavramlar alt başlıkları çerçevesinde metnin anlam düzeyi üzerinde durulmuştur. Küçük ölçekli ve büyük ölçekli metinsellik ölçütleri kapsamında yapılan analizler neticesinde metinlerin yorumlanmasına olanak sağlanmıştır ve üstyapı aşamasında yazma türleri belirlenmiştir. Akademik metinlerin analizi sonucunda elde edilen verilerin metin üretimi sürecine aktarılması için bir ders modeli hazırlanmıştır. Hazırlanan ders modeli dört ana aşamadan oluşmuştur: Hazırlık aşamasında akademik metinlerde sık karşılaşılan sözcükler, kalıp ifadeler ve cümle yapıları yer almaktadır. İkinci aşamada paragraf üzerinde durulmuş ve giriş, gelişme ve sonuç paragrafları, özellikleri ve yazma modelleri ayrı ayrı ele alınmıştır. Üçüncü aşamada metin üzerinde durulmuş ve “metin ne anlatıyor?” sorusundan çok “metin nasıl kurgulanmıştır?” sorusuna cevap aranmıştır. Son aşamada ise metni oluşturan yüzey ve derin yapıların analizi sonucunda yazma türlerinin ortaya çıkışı üzerinde durulmuştur. Bu incelemeler neticesinde ortaya çıkan karşılaştırmalı, tartışmacı, sebep sonuç ilişkili, avantaj-dezavantaj betimlemeli, problem çözme konulu ve açıklayıcı söylem türündeki yazma türleri, nasıl oluştuklarını gösteren modellerle sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Akademik yazma, ders modeli, yazma türleri, uluslararası öğrenciler, akademik Türkçe

Kaynakça

• Aydın, G., ve Baysan, S. (2018). Perceptions of Postgraduate Students on Academic Writing Skills: A Metaphor Analysis Study. Journal of Language and Linguistic Studies, 14(2), 212-239.
• Bahar, M. A. (2014). Lisansüstü Eğitimde Akademik Yazma ve Önemi. International Journal of Language Academy, 2(4), 209-233.
• Bailey, S. (2011). Academic Writing: A Handbook for International Students. 3rd Ed. London and NY: Routledge.
• Bowker, N. (2007). Academic Writing: A Guide to Tertiary Level Writing. Massey: Massey University Student Life Palmerston North.
• Boyle, T., Bradley, C., Chalk, P., Jones, R. ve Pickard, P. (2003). Using Blended Learning to Improve Student Success Rates in Learning to Program. Journal of Educational Media, 28(2-3), 165- 178.
• Cope, B. ve Kalantzis, M. (eds). (1993). The Powers of Literacy: A Genre Approach to Teaching Writing. London: Falmer Press.
• Çetinsaya, G. (2014). Büyüme, Kalite, Uluslararasılaşma: Türkiye Yükseköğretimi için Bir Yol Haritası. Yükseköğretim Kurulu Raporu, Ankara.
• De Beaugrande, R. A., ve Dressler, W. U. (1981). Introduction to Text Linguistics (Vol. 1). London: Longman.
• Demir, D. (2017). Uluslararası Öğrencilerin Akademik Türkçe İhtiyaçları. Yayınlanmamış Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara.
• Dudley-Evans, T., ve St John, M.J. (1998). Developments in English for Specific Purposes. Cambridge: Cambridge University Press.
• Flowerdew, J. (1999). Problems in Writing for Scholarly Publication in English: The case of Hong Kong. Journal of Second Language Writing, 8(3), 243-264.
• Flowerdew, J. ve Peacock, M. (Ed.) (2001). Research Perspectives on English for Academic Purposes. Cambridge: Cambridge University Press.
• Fregeau, L. A. (1999). Preparing ESL Students for College Writing: Two Case Studies. The Internet TESL Journal, vol. v(10).
• Gillett, A. J. (1989). Designing an EAP Course: English Language Support for Further and Higher Education. Journal of Further and Higher Education, 13(2), 92-104.
• Göçer, D. D. A. , Tabak, A. G. G. , Coşkun, A. (2012). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Kaynakçası. Türklük Bilimi Araştırmaları, 73-126.
• Grabe, W., Kaplan, R. B. (1996). Theory and Practice of Writing. London: Longman.
• Günay, D. (2017). Metin Bilgisi. İstanbul: Papatya Yayıncılık
• Güzel, A. ve Barın, E. (2013). Yabancıl Dil Olarak Türkçe Öğretimi. Ankara: Akçağ Basım Yayın.
• Hyland, K. (2009). Academic Discourse: English in a Global Context. London: Continuum International Publishing Group.
• Johns, A. M. (2013). The History of English for Specific Purposes Research. B. Paltridge & S. Starfield. (Ed.), The Handbook of English for Specific Purposes içinde, 5-30. Sussex: Wiley Blackwell.
• Jordan, R. (1997). English for Academic Purposes. Cambridge: Cambridge University Press.
• Özoğlu, M., Gür, B. S., ve Coşkun, İ. (2015). Factors Influencing International Students’ Choice to Study in Turkey and Challenges They Experience in Turkey. Research in Comparative and International Education, 10(2), 223-237.
• Pates, A. ve Evans, M. (1990). Writing Workshops: An Experience for British Adult Literacy. Journal of Reading, 34(4), 244-248.
• Pappamihiel, N.E., Nishimata T. ve Mihai F. (2008). Timed Writing and Adult English Language Learners: An Investigation of First Language Use in Invention Strategies. Adult Literacy&Journal of Adolescen, 51(5), 386-394.
• Seyedi, G. (2019). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Akademik Yazma Öğretimi. Yayınlanmamış Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara.
• Silva, T. (1990). Second Language Composition Instruction: Developments, Issues, and Directions in ESL. In B. Kroll (ed.), Second Language Writing: Research Insights for the Classroom. Cambridge: Cambridge University Press.
• Smith, B. L. ve MacGregor, J. T. (1992). What is Collaborative Learning? Washington Center for Improving the Quality of Undergraduate Education. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED357705.pdf adresinden 08.08.2023 tarihinde erişilmiştir.
• Spalding, E., Wang, J., Lin, E. ve Hu, GW. (2009). Analyzing Voice in the Writing of Chinese Teachers of English. Research in the Teaching of English, 44(1), 23-51.
• Swales, J. M. (1990). Genre Analysis. Cambridge: Cambridge University Press.
• Tuan, L. T. (2011). Teaching Writing Through Genre-Based Approach. BELT Journal, 2(1), 121-136.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (1999). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11 Baskı). İzmir: Seçkin Yayıncılık.