Tür Olarak Akademik Söylem

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 343 - 359

Kamil İşeri Esra Aydın Öztürk

Öz

Beceriye dayalı dil öğretimi açısından temel dil becerilerini edindirmenin yanı sıra öğrencilerin akademik dil becerilerinin de geliştirilmesi gerekir. Öğrencilerin bilimsel dil kullanarak oluşturdukları metinler akademik metnin tür özelliklerini içinde barındırması gerekir. Bunun için de yazarın dil hakkında birtakım bilgilere sahip olmasına gereksinim duyulmaktadır. Bu çalışmada amaç, tür olarak akademik söylemin ne olduğu ortaya koyularak yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında akademik metin oluşturmaya katkı sunmaktır. Bu amaç doğrultusunda alanyazında yapılan ilgili çalışmalar incelenmiştir. Nitel olarak yapılandırılan çalışmada kavramsal olarak akademik dilin ne olduğu, bilimsel metin üretme sürecine ilişkin yapılan çalışmaların incelenmesi sonucunda akademik Türkçe açısından eksikliklerin olduğu ve uluslararası öğrencilerin artması dolayısıyla akademik Türkçeye ilişkin çalışmalarda belirtilen sorunların çözüm önerilerine yönelik çalışmaların yapılması gerekliliği ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Söylem, metin, akademik dil, akademik söylem, tür.

Kaynakça

• Bhatia, V.-K. (1993). Analysing Genre Language Use in Professional Settings. London: Longman, Applied Linguistics and Language Study Series.
• Connor-Smith, J.-K., ve Flachsbart, C. (2007). Relations between Personality and Coping: a Meta-Analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 93(6), 1080.
• Çetin, B. (2015). Yabancı Dil Olarak Türkçe Alanında Öğretmen Eğitimi Ve Dil Hakkında Bilgi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Çocuk, H. E. ve Arı, B. (2018). Makale Giriş Bölümlerinin Sözbilimsel Yapılarının İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 988-1003.
• Çocuk, H.-E. (2018). Hareket ve Adım Bağlamında Eğitim Bilimleri Makalelerinin Giriş Bölümlerinin İncelenmesi Balikesir University the Journal of Social Sciences Institute, 21(40), 127-157.
• De Beaugrande, R.-A (1984). Text production: Toward a Science of Composition. Ablex Publishing Corparation. De Beaugrande, R.-A., ve Dressler, W. U. (1981). Introduction to text linguistics (Vol. 1). London: Longman.
• Dijk, T. A. (1990). Social Cognition and Discourse. Handbook of Language and Social Psychology, 163, 183.
• Dijk, T. A. (1997). Discourse as Social Interaction. (Vol. 2). Sage.
• Fairclough, N. (2013). Critical Discourse Analysis: The Critical Study of Language. Routledge.
• Fidan, Ö. (2008). Türkiye’de Dilbilim Alanında Öğrenciler Tarafından Yazaılan Araştırma Yazılarının Giriş Bölümlerinde Türe Özgü Yapılanmalar. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Furtun, S. ve Börekçi, M. (2023). Türkçe Eğitimi Alanındaki Makalelerin Akademik Söylem Oluşumu. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 11(4), 796-824.
• Huber, E. ve Uzun, L. (2001). Metin Türü Yazma Edimi İlişkisi: Bilimsel Metin Yazma Edimi Dilbilim Araştırmaları. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. 9-35.
• Hyland, K. (1994). Hedging in Academic Writing and EAP Textbooks. English for Specific Purposes, 13(3), 239-256.
• Hyland, K. (2003). Genre-Based Pedagogies: A Social Response to Process. Journal of Second Language Writing, 12, 17-29.
• Hyland, K. (2006). English for Academic Purposes: An Advanced Resource Book. London, England: Routledge.
• Hyland, K. (2009). Academic Discourse. London ve Newyork: Continuum.
• İmer, K., Kocaman, A. ve Özsoy, A. S. (2011). Dilbilim Sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• İşeri, K. ve Çapan-Tekin, S. (2018). Türkçe Eğitim Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin Bilimsel Metin Türüne Uygunluğunun Değerlendirilmesi. Türkçenin Eğitimi-Öğretiminde Kuramsal ve Uygulamalı Çalışmalar- 10. (Eds. Uzun, N. E. ve Bozkurt, B. Ü.). İstanbul: Okan Üniversitesi Yayınları.
• Jiang F. K. ve Hyland K. (2015). ‘The Fact That’: Stance Nouns in Disciplinary Writing. Discourse Studies. 17(5). 529-550.
• Jogthong, C. (2001). Research Article Introductions in Thai: Genre Analysis of Academic Writing. West Virginia University.
• Kan, M.-O. (2014). Sözbilimsel Yapı Temelli Bir Metindilbilim Çözümlemesi: Türkçe Eğitimi Alanındaki Yüksek Lisans Tezlerinin Sözbilimsel Yapı Özellikleri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kan, M-O. ve Uzun, G. L. (2016). Türkçe Eğitimi Alanındaki Yüksek Lisans Tezlerinin Yöntem Bölümlerine İlişkin Sözbilimsel Yapı Özellikleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(3), 1-19.
• Karadağ, E. (2009). Eğitim Bilimleri Alaninda Yapilmiş Doktora Tezlerinin Tematik Açidan İncelemesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 75-87.
• Keçik, İ. ve Uzun, L. (2004). Türkçe Sözlü ve Yazılı Anlatım. (Ed. Canan İleri) Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Kress, G. (1985). Ideological Structures in Discourse. van Dijk (haz.) içinde Handbook of Discourse Analysis. (4. Cilt). London: Academic Press.
• Nwogu, K. N. (1997). The Medical Research Paper: Structure and Functions. English for Specific Purposes, 16(2), 119-138.
• Swales, J. (1985). Episodes in ESP: A Source and Reference Book on the Development of English for Science and Technology (Vol. 1). Pergamon.
• Swales, J. (1990). Genre Analysis: English in Academic and Research Settings. Cambridge University Press.
• Swales, J. M. (2004). Research Genres: Explorations and Applications. Cambridge University Press.
• Swales, J. M. ve Feak, C. B. (1994). Academic Writing for Graduate Students: Essential Tasks and Skills (Vol. 1). Ann Arbor: University of Michigan Press.
• Uzun, L. (2002). Dilbilim Alanında Türkçe Yazılan Araştırma Yazılarında Metin Dünyasına İlişkin Düzenlemeler. Türkçede Bilgi Yapısı ve Bilimsel Metinler (Ed. Leyla Uzun ve Emel Huber). Essen: Die Blue Eugle Yayınları. 203-224.