İlköğretimde Öğretmenleri Okul Yöneticisi Olmaya Güdüleyen Etmenler

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 11 - 24, 30.04.2024

Bengü Sarıkaya Taştan Cevat Elma

https://doi.org/10.59062/ijpes.1411565

Öz

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenleri okul yöneticisi olmaya güdüleyen etmenlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemleri arasında bulunan olgubilim yöntemi kullanılmıştır. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Çankırı il merkezinde görev yapan farklı branştaki öğretmenler oluşturmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde maksimum çeşitlilik örneklem yaklaşımı esas alınmıştır. Verilerin analizinde ise betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin okul yöneticisi olmaya yönelik tercih nedenleri arasında temel düzeyde fikir birliği olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin çoğunluğunun okul yöneticisi olmayı ekonomik nedenlerden dolayı ya da statü ve saygınlık kazanmak amacıyla tercih ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca mesleki yeterliliğe sahip olmanın yönetici olmada güdüleyici bir unsur olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Okul yöneticiliği dışında başka alanlarda da görevde yükselme amacı olan öğretmenler bulunmaktadır. Okul yöneticiliğinin sağladığı statü ve saygınlığın yanı sıra üst düzey kişilerle tanışma fırsatı bularak sosyal çevresini geliştirme amacı güden öğretmenler de bulunmaktadır. Öğretmenlik mesleğinin iş yükünün fazla olması, okul yöneticilerinin esnek çalışma saatlerinin olması öğretmenleri okul yöneticisi olmaya yönelten etmenlerden biri olarak ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

güdülenme, okul yöneticisi, öğretmen

Kaynakça

• Amadi, E. (2008). Introduction to educational administration: A module. Port Harcourt: Harey Publications.
• Başaran, İ. E. (2019). Öğretmenlerin yönetime katılması. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 19(1), 117-121.
• Bursalıoğlu, Z. (2019). Eğitim örgütüne sistem yaklaşımı. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 3(1), 57-64.
• Coşan, P., E. & Gülova, A., A. (2014). Örgütsel demokrasi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21(2), 231-248.
• Çınar, İ. (1997). Eğitim yönetimi bilgi sistemi. Eğitim Yönetimi, 3(3), 289-298.
• Günay, G. & Özbilen, F. (2018).Öğretmenlerin okul yöneticiliği istekliliğini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Turkish Studies (Elektronik), 13(19), 1331 – 1344.
• Gürbüz, R., Erdem, E., & Yıldırım, K.(2013). Başarılı okul müdürlerinin özellikleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 167-179.
• Halawah, İ. (2005). The relationship between effective communication of high school principal and school climate. Education, 126(2), 334-345.
• Hancock, D. R., Black, T., & Bird, J. J. (2006). A study of factors that influence teachers to become school administrators. Journal of Educational Research & Policy Studies, 6(1), 91-105.
• Kazak, E. (2021). Öğretmenlerin okul yöneticiliğini tercih etme nedenleri. Anadolu Eğitim ve Öğretim Dergisi, 9(1), 59-73.
• Kazak, E., & Yıldırım, Z. (2022). Öğretmenlerin gözüyle ideal yöneticilerin özellikleri ve ideal yönetici olmanın önündeki engeller. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi, 6(2), 28-42.
• Konan, N., Çelik, O. T., Çetin, R. B. (2018). Türkiye’de okul yöneticisi görevlendirme sorunu: Bir meta sentez çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (PAU Journal of Education) 44, 92-113.
• Köse, M. F., & Erginer, A. (2011). Yönetici adayı öğretmenlerin yöneticiliği tercih nedenleri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(2), 123-146.
• La Tanya, D., Lam D, P., Gary T, H., Sean P, C., and Ron, Z. (2022). Who leads turnaround schools? characteristics of principals in Tennessee's achievement school district and innovation zones. Educational Administration Quarterly, 58, 258-299. DOI: 10. 1177/0013161X211055702
• Olayiwola, S., & Alabi, K. (2015). The micropolitics of school principal’s decision making in Nigeria: Principal’s perspective. International Journal of Educational Leadership and Management 3, 173-191
• Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: sosyal bilimlerde yöntem bilim sorunsalı üzerine bir çalışma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,11(1), 323-343.
• Özden, C. M. (2008). İK şapkalı yönetici. İstanbul: AKİS Kitap.
• Sarıçam, E. ( 2017). Lider yönetici : İyi yönetici nasıl olunur. İstanbul: AZ Yayıncılık.
• Yenisu, E. , Şahin, F. & Öztekkeli, H. (2019). Yönetim düşüncesinin evriminde sistem kuramının etkileri: Kavramsal bir çözümleme. Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (18) , 514-52.
• Yeşilkaya, Ş. (2007). Öğretmenleri yönetici olmaya güdüleyen etkenler. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yolcu, H. & Bayram, A. (2015). Okul yöneticisi seçme sürecini deneyimleyen yönetici adaylarının sözlü sınav yöntemine ilişkin algıları. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 3(3), 102-126.