Sosyoekonomik Gelişmişlik Düzeyinin Yolsuzluk Algı Endeksi Üzerindeki Etkisine İlişkin Bir Analiz

Yıl 2018, , 233 - 248, 30.12.2018

Funda Buz , Melike Rana Erul

https://doi.org/10.30927/ijpf.451502

Cited By: 2

Öz

Yolsuzluk; Dünya Bankası
tarafından kamu gücünün özel çıkarlar için kötüye kullanılması olarak
tanımlanırken; Birleşmiş Milletler Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi'nde, emanet
edilmiş olan yetkinin, kamusal ve özel çıkarları zedeleyecek şekilde her türlü kötüye
kullanımı şeklinde tanımlanmaktadır. Yolsuzluk; sosyal, yönetsel, ekonomik ve
siyasi birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilmekte olup günümüzde her
ülkenin karşı karşıya kaldığı bir sorun haline gelmiştir.

Yolsuzluk algı endeksine yönelik
olarak yapılmış olan çalışmalarda, endeksin sosyal ve ekonomik yapıyı etkileyen
birçok değişken ile ilişkili olduğu tespit edilmekle birlikte; ilişkinin boyutu
ve yönü konusunda literatürde pek çok farklı görüş bulunmaktadır. Nitekim
ülkelerin yolsuzluk düzeyleri, sahip oldukları ekonomik ve sosyal yapıya göre
farklılaşmaktadır. Bu bağlamda yolsuzluk algı endeksinin, esasen ülkelerin
gelişmişlik düzeyleri ile yakından ilgili olduğu düşünüldüğünden; çalışmada,
gelişmişlik düzeylerini temsil eden çeşitli değişkenlerin yolsuzluk algı
endeksi üzerindeki etkisi ölçülmeye çalışılmıştır.

Çalışmada, yolsuzluk algı endeksi
ile gelişmişlik endeksleri arasındaki ilişkiyi ölçmek için 120 ülkeye ait
veriler Dünya Bankası tarafından yapılan sınıflandırmaya göre düşük, orta ve yüksek
gelirli ülkeler olmak üzere üç gruba ayrılarak incelenmiş ve 2007-2016 dönemini
kapsayacak şekilde panel veri analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Ülkelerin
sosyoekonomik gelişmişliğini ifade ettiği düşünülen değişkenler olarak ekonomik
gelişmişlik, yönetişim, eğitim düzeyi, politik istikrar ve sosyal sermaye
endeksi ele alınmıştır. Analiz sonuçlarında; toplum yapısını belirleyen
sosyoekonomik unsurların yolsuzluk algı endeksi üzerinde önemli düzeyde etkisi
olduğu tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Yolsuzluk algı endeksi, sosyoekonomik gelişmişlik, panel veri analizi

An Analysis on the Relationship between the Corruption Perception Index and Various Development Indexes of the Countries

Öz

While corruption is defined by the World Bank as abusing
its public power for private interests, it is defined in the United Nations
Convention as any misuse of the entrusted authority in such a way as to damage
public and private interests. Corruption has been emerged because of lots of
social, managerial, economic and political reasons and has become a problem facing
every country today.

In the studies conducted on the corruption perception
index, while the index is found to be related to many variables affecting
social and economic structure, there are many different opinions in the
literature about the size and direction of the relationship. Indeed, countries'
corruption levels differ according to the economic and social structure. In
this context, since it is thought that the corruption perception index is
closely related to the development levels of the countries, in the study, the
effects of various variables, which represents the levels of development, on
the corruption perception index are tried to be measured.

In the study, to determine the relationship
between the corruption perception index and the development indexes, the data
for 120 countries are analyzed by separating the countries into three groups as
low, middle and high income countries according to the classification made by
the World Bank and are analyzed by panel data analysis method including 2007-2016
period. Economic development, governance, level of education, political
stability and social capital indexes are considered as variables that are
thought to represent countries' socioeconomic development. In the analysis
results; we find out that socioeconomic factors which determine community
structure have a significant effect on the corruption perception index.
Especially the fact that the governance variable is highly economically and
statistically significant for all country groups shows that it is the most
important variable in policy determination for the prevention of corruption
activities.

Anahtar Kelimeler

Corruption Perception Index, Socioeconomic Development, Panel Data Analysis

Kaynakça

• ABU, N., KARİM, M., AZİZ, M. (2014). “Corruption, Political Instability and Economic Development in the Economic Community of West African States (ECOWAS): Is There a Causal Relationship?”, Contemporary Economics, Vol. 9, No. 1, ss. 45-60.
• ADES, A., TELLA, R. (1997). “National Champions and Corruption: Some Unpleasant Interventionist Arithmetic”, The Economic Journal, 107, ss.1023-1042.
• ALAM, M.S. (1995). “A Theory of Limits on Corruption and some Applications”, Kyklos, Vol. 48, ss. 419-435.
• ALGAN, N., AKTAKAS, B., TEKİN, İ. (2014). “Toplumsal Bir Mesele Olarak Yolsuzluk ve Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği”, Internatıonal Conference on Eurasıan Economıes, ss.1-10.
• BEŞEL, F., YARDIMCIOĞLU, F. (2013). Demokrasi ve Yolsuzluk İlişkisi: Seçilmiş Ortadoğu Ülkelerinin Analizi, Ortadoğu Yıllığı, ss.443-461, http://ormer.sakarya.edu.tr/uploads/files/demokrai_ve_yolsuzluk_iliskisi.pdf, (15.08.2017).
• BJORNSKOV, C. (2003). Corruption and Social Capital, Department of Economics Aarhus School of Business, Working Paper ss.03-13.
• BROWN, S., SHACKMAN, J. (2007). “Corruption and Related Socioeconomic Factors: A Time Series Study”, Kyklos, Vol. 60, No. 3, ss.319-347.
• COHEN, D., PRUSAK, L. (2001). In Good Company: How Social Capital Makes Organizations Work, Boston: Harvard Business School Press.
• DELAVALLADE, C. (2006). “Corruption and Distribution of Public Spending in Developing Countries”, Journal of Economics and Finance, Vol. 30, ss.222-239.
• DRİDİ, M. (2014). “Corruption and Education: Empirical Evidence”, International Journal of Economics and Financial Issues, Vol. 4, No. 3, 2014, ss.476-493.
• ERKAL, G., AKINCI, M., YILMAZ, Ö. (2015). “Politik İstikrarsızlık ve Yolsuzluk İlişkisi: Bir Panel Veri Analizi”, Ege Akademik Bakış Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 3, ss.327-342.
• ERKAN, B., KARA, O. (2011), “Yolsuzluk ve Yoksulluk Göstergeleri Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği”, 12th International Symposium on Econometrics Statistics and Operations Research, Pamukkale University Departmant of Econometrics, ss.120-128.
• FİSMAN, R., MİGUEL, E. (Çev. Tuncel Öncel) (2011). Ekonomi Haydutları: Yolsuzluk, Şiddet ve Ulusların Yoksulluğu, Ankara: Efil Yayınevi, 1. Basım, Genel Yayın No: 117.
• GÜNEY, T. (2015). “Yönetişim ve Sürdürülebilir Kalkınma: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Veri Analizi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 29, Sayı: 2, ss.349-363.
• HABİB, M., ZURAWİCKİ, L. (2001). “Country-level investments and the effect of corruption — some empirical evidence”, International Business Review, Vol. 10, ss.687-700.
• Human Development Report 2015, (05.12.2017).
• HUNTİNGTON, S. (1968). Political Order in Changing Societies, New Haven, Ct: Yale University Press.
• KANGAL, N. (2013). Sosyal Sermaye Teorileri ve Sosyal Sermaye Kalkınma İlişkisi: Türkiye Örneği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• KLİTGAARD, R. (1998). “International Cooperation Against Corruption”, Finance&Development, ss.1-6.
• KORKMAZ, E., ERKAL, M.E., MİNİBAŞ, T., BALOĞLU, T., YILMAZ, B.E., ÇAK, M. (2001). Türkiye’de Yolsuzluğun Sosyoekonomik Nedenleri Etkileri ve Çözüm Önerileri, İstanbul Ticaret Odası, Yayın No: 2001-35, İstanbul.
• LEFF, N.H. (1964). “Economic Development through Bureaucratic Corruption”, American Behavioral Scientist, 8(3), ss.8-14.
• Legatum Institute (November 2015). The Legatum Prosperity Index 2015, https://lif.blob.core.windows.net/lif/docs/default-source/publications/2015-legatum-prosperity-index-pdf.pdf?sfvrsn=2, (19.02.2018).
• Legatum Institute (2017). The Legatum Prosperity Index 2017 (Eleventh Edition), http://www.prosperity.com/, (19.02.2018).
• MACRAE, J. (1982). “Underdevelopment and the Economics of Corruption: A Game Theory Approach”, World Development, Vol. 10, No.8, ss.677-687.
• MAURO, P. (1995). “Corruptıon and Growth”, The Quarterly Journal of Economics, Vol. 110, No. 3, ss.681-712.
• MAURO, P. (1998). “Corruption and the composition of government expenditure”, Journal of Public Economics, Vol. 69, ss.263-279.
• MBAKU, J. & PAUL, C. (1989). “Political instability in Africa: A rent-seeking approach”, Public Choice, Vol. 63, ss.63-72.
• ÖZBARAN, M.H. (2003). “Yolsuzluk ve Bu Alanda Mücadele Eden Uluslararası Örgütler ve Birimler”, Sayıştay Dergisi, Temmuz-Aralık, ss.17-34.
• PARK, H. (2003). "Determinants of Corruption: A Cross‐National Analysis", Multinational Business Review, Vol. 11 Issue: 2, ss.29-48.
• PELLİGRİNİ, L., GERLAH, R. (2008). “Causes of Corruption : A Survey of Cross-Country Analyses and Extended Results”, Economics of Governance, Vol. 9, ss.245-263.
• POZEGA, Z., CRNKOVİC, B., SUCİC, G. (2011). “Analysıs Of The Impact Of Corruptıon Index, Educatıon And Socıal Capıtal On Economıc Development”, Management, Vol. 16, 1, ss.23-41.
• SAHA, S., SU, J. (2012). “Investigating the Interaction Effect of Democracy and Economic Freedom on Corruption: A Cross-Country Quantile Regression Analysis”, Economic Analaysis & Policy, Vol. 42, No. 3, ss.389-396.
• SAYAN, Ö.İ., KIŞLALI, M. (2004). Yolsuzluk Üzerine Ekonometrik Bir Çalışma, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Tartışma Metinleri No. 73, http://www.politics.ankara.edu.tr/dergi/tartisma/2004/murat-kislali.pdf, (15.08.2017).
• SAYGILIOĞLU, N. (2010). “Değişen Devlet Yapısı Karşısında Yolsuzluk Gerçeği ve Saydamlık Gereği”, Dış Denetim Dergisi, ss.21-26.
• SERRA, D. (2006). “Empirical determinants of corruption: A sensitivity analysis”, Public Choice, Vol. 126, ss.225–256.
• SHABBIR, G., ANWAR, M. (2007). “Determinants of Corruption in Developing Countries”, The Pakistan Development Review, Vol. 46, No. 4, ss.751–764.
• SHAW, P. (2007). “Educational Corruption and Growth”, Job Market Paper.
• TANZİ, V. (1998). “Corruption Around The World-Causes, Consequences, Scope and Cures”, IMF Economic Review, Vol. 45(4), ss. 559-594.
• TEPAV (Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı) (Aralık 2006). Yolsuzlukla Mücadele - TBMM Raporu “Bir Olgu Olarak Yolsuzluk: Nedenler, Etkiler ve Çözüm Önerileri, Yolsuzlukla Mücadele Kitapları-1, 2. Basım, Ankara.
• The World Bank (September 1997). Helping Countries Combat Corruption-The Role of The World Bank. Poverty Reduction and Economic Management. Web: http://www1.worldbank.org/publicsector/anticorrupt/corruptn/corrptn.pdf, (24.02.2018).
• TİWARİ, A.K. (2012). “Corruption, Democracy and Bureaucracy”, Theoretical and Applied Economics, Vol. 19, No. 9(574), ss.17-28.
• Transparency International (2016). Corruption Perceptions Index 2015, http://www.iaca.int/images/news/2016/Corruption_Perceptions_Index_2015_report.pdf, (22.02.2018).
• Transparency International (2016). Corruption Perceptions Index, https://www.transparency.org/what-is-corruption/#define, (12.01.2018).
• Transparency International (2018). Corruption Perceptions Index 2017, file:///C:/Users/admin/Downloads/2017_CPI_Brochure_EN.PDF, (12.01.2018).
• TREİSMAN, D. (2000). “The Causes of Corruption: A Cross-National Study”, Journal of Public Economics, Vol. 76, ss.399–457.
• TÜREDİ, S., ALTINER, A. (2016). “Economic and Political Factors Affecting Corruption in Developing Countries”, International Journal of Economics and Research, Vol. 7, Issue 1, ss.104-120.
• United Nations Development Programme (UNDP) (2016). Human Development Report 2016, New York, http://hdr.undp.org/sites/default/files/2016_human_development_report.pdf, (01.02.2018).
• YAŞAR, N. (2016). Enerji Tüketimi ve İktisadi Büyüme Arasındaki İlişki, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• YERDELEN TATOĞLU, F. (2016). Panel Veri Ekonometrisi, Genişletilmiş 3. Baskı, İstanbul, Beta Basım.
• ZAKARİA, M. (2009). “Openness and Corruption: A Time-Series Analysis”, Zagreb International Review of Economics & Business, Vol. 12(2), ss.1-14.