Financial Distress Of BIST Tourism Businesses During Covid-19

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 251 - 268, 30.12.2023

Ömer Burak Paksoy , Osman Nuri Şahin

https://doi.org/10.30927/ijpf.1329185

Öz

Bu çalışma, Covid-19'un Türkiye’deki turizm işletmelerine finansal etkilerini finansal sıkıntı kapsamında incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda Altman Z-Skor ve Springate S-Skor finansal sıkıntı tahmin analiz modeli kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemi ise Covid-19’un söz konusu olduğu 2019-2021 yılları arasında Borsa İstanbul’da (BİST) işlem gören 8 turizm şirketinden oluşmaktadır. Analiz sonuçlarına göre, analize dâhil edilen turizm işletmeleri için Altman Z-Skor ve Springate S-Skor modelleri birbirine benzer sonuçlar ortaya koymaktadır. Altman Z-Skor modeline göre Covid-19 dönemi öncesi 2019 yılında 2 işletmenin finansal sıkıntı açısından riskli bölgede; Covid-19 dönemi olan 2020 yılında 1 işletmenin riskli, 1 işletmenin belirsiz bölgede; Covid-19 dönemi sonrası dönem olan 2021 yılında ise 2 işletmenin riskli bölgede yer aldığı görülmektedir. Springate S-Skor modeline göre ise 2019 yılında 4 işletmenin, 2020 yılında 5 işletmenin ve 2021 yılında 4 işletmenin riskli bölgede yer aldığı tespit edilmiştir. Covid-19 pandemisi nedeniyle oluşan olumsuz durumların, turizm işletmelerini finansal açıdan negatif yönde etkilemesi beklenirken, çalışmada elde edilen bulgular bu beklentiyi çok fazla desteklememektedir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Finansal Risk, Altman Z-Skor, Springate S-Skor, Finansal Sıkıntı

Financial Distress Of BIST Tourism Businesses During Covid-19

Öz

This study aims to examine the financial effects of Covid-19 on tourism businesses in Turkey within the scope of financial distress. For this purpose, Altman Z-Score, and Springate S-Score were used. The sample of the study consists of 8 tourism companies traded in Borsa Istanbul (BIST) between the years 2019-2021 when Covid-19 is in question. According to the results of the analysis, Altman Z-Score and Springate S-Score models indicate similar results for the tourism companies included in the analysis. According to the Altman Z-Score model, before the Covid-19 period, in 2019, 2 companies were in the risky region in terms of financial distress; in 2020, which is the Covid-19 period, 1 company is risky and 1 company is in an uncertain area; in 2021, the period after the Covid-19, we saw that 2 companies are located in the risky area. According to the Springate S-Score model, it has been determined that 4 companies in 2019, 5 companies in 2020, and 4 companies in 2021 are located in the risky area. While we expect that the negative situations caused by the Covid-19 pandemic will negatively affect tourism businesses financially, the findings obtained in the study do not support this expectation much.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Financial Risk, Altman Z-Score, Springate S-Score, Financial Distress

Kaynakça

• Affandi, M. R. and Meutia, R. (2021). Analisis Potensi Financial Distress Dengan Menggunakan Altman Z Score Pada Perusahan Penerbangan (Dampak Pandemı COVID-19 Dengan Penutupan Objek Wısata Dan Psbb). J-MIND (Jurnal Manajemen Indonesia), 6(1), 52–63.
• Aksu, M. (2019). Türkiye’de enerji şirketlerinde finansal sıkıntının belirleyicileri. ICOAEF VI International Conference on Applied Economics and Finance Extended With Social Sciences. November 16-17, 2019, Burhaniye, Balıkesir.
• Akyüz, F. (2020). Taş Ve Toprağa Dayalı Sektörde Faaliyet Gösteren Şirketlerin Finansal Başarısızlık Risklerinin Tahmin Edilmesi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1), 40–51.
• Altman, E. I. (1968). Financial Ratios Discriminant Analysis and The Prediction of Corporate Bankruptcy. The Journal of Finance, 23(4), 589–609.
• Altman, E.I. (2000). Predicting financial distress of companies: revisiting the z-score and zeta models. http://people.stern.nyu.edu/ealtman/Zscores.pdf, 10.02.2021.
• Beaver, W. H. (1966). Financial Ratios As Predictors of Failure. Journal of Accounting Research, 71–111.
• Elmas, B. (2019). Finansal Tablolar Analizi: TMS/TFRS’ye Göre Kaleme Alınmış Piyasadan Gerçek Örnekler Üzerinden Analizler, (4. Baskı), Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Fidan, M. E. (2021). BİST’te İşlem Gören Tekstil, Giyim Eşyası ve Deri Sektörü İşletmelerinin Altman-Z Skor Yöntemi İle Finansal Başarısızlık Tahmini. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(3), 1945–1969.
• Fulmer, J. G., Moon, J. E., Gavin, T. A., and Erwin, J. M. (1984). A bankruptcy classification model for small firms. Journal of Commercial Bank Lending, 66(11), 25–37.
• Gezen, A. and Özcan, S. (2022). COVID-19'un Finansal Sıkıntı Üzerine Etkisi: Bist Turizm Endeksi Uygulaması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(1), 483–496.
• Gülençer, S. and Hazar, A. (2020). Borsa İstanbul Teknoloji Endeksi (XUTEK) Şirketlerinin Altman Z-Skor Analizi ile Değerlendirilmesi. ISPEC Journal of Social Sciences & Humanities, 4(2), 59–76.
• Gümüş, U. T., ve Altıok, E. (2020). Türkiye Ekonomisi İşletme, İktisat ve Muhasebe Açısından Konjonktürel Değerlendirmeler: Borsa İstanbul’da İşlem Gören İmalat Sektöründeki Firmalarının Finansal Başarısızlıklarının Ölçülmesi. Ankara: İksad Yayınevi.
• Hau, V. T. and Oanh V. T. (2021). Identify Financial Risks of Pharmaceutical – Medical Firms Listed on The Vietnam Stock Exchange. American Research Journal of Humanities & Social Science (ARJHSS), 4(11), 1–11.
• Kablan, A. (2020). Altman’s Z”-score to predict accounting based financial distress of municipalities: bankruptcy risk map for metropolitan municipalities in Turkey. İşletme Araştırmaları Dergisi. 12(1), 498-509.
• Karadeniz, E. and Öcek C. (2020). Finansal başarısızlık tahmin modellerinin geçerliliğinin analizi: Thomas Cook örneği. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi. 17(3), 394-406.
• Kiracı, K. (2021). Covıd-19, Fınancıal Rısk And The Aırlıne Industry. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Economics and Administrative Sciences Faculty, 8(3), 1557-1581.
• Maharanı, R. and Sarı, T. A. M. (2021). Tourism Industry Bankruptcy Analysis of Impact COVID-19 Pandemic. International Journal of Economics, Business and Accounting Research (IJEBAR), 5(4), 339–350.
• Maulidya, L. and Filianti, D. (2020). The Comparatıve Analysıs Of The Altman Z-Score And The Sprıngate Score Methods In Determınıng Fınancıal Dıstress In Sharıa Lıfe Insurance Companıes From 2014 To 2018, Jurnal Ekonomi Syariah Teori dan Terapan, 7 (12), 2494-2507.
• Ohlson, J, A. (1980). Financial Ratios and The Probabilistic Prediction of Bankruptcy. Journal of Accounting Research, 18(1), 109–131.
• Öztürk, S. and Yılmaz, C. (2019). Finansal sıkıntının muhasebe manipülasyonu ile ilişkisi: BİST gelişen işletmeler piyasasında bir uygulama. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergisi. 41, 241-254.
• Prasetiyani, E. and Sofyan, M.(2020). Bankruptcy analysis using Altman z-score model and Springate model in retail trading company listed ın Indonesia stock exchange. Ilomata International Journal of Tax & Accounting. 1 (3) : 139-144.
• Springate, G. L. V. (1978). Predicting the Possibility of Failure in A Canadian Firm. Unpublished M.B.A Thesis, Simon Eraser University. Burnaby.
• Şahin, T. and Özkan, N. (2022). Covid-19’un Borsa İstanbul’da İşlem Gören Otomotiv Firmalarının Finansal Başarısına Etkisi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(3), 516–527. DOI: 10.29106/fesa.1152427
• Tekin, B. and Gör, Y. (2022). Finansal Başarısızlık Tahmin Modelleri ve Bankacılık Sektörü Mali Tabloları Üzerinden Bir Uygulama: Altman ve Springate Modelleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (40), 373–404.
• Türk, Z. and Kürklü, E. (2017). Financial Failure Estimate in Bist Companies With Altman (Z-Score) and Springate (S-Score) Models. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 1–14.
• Wulandarı, E. Y. (2021). Penggunaan Model Springate, Ohlson, Altman Z-Score, Dan Grover Score Untuk Memprediksi Financial Distress Pada Masa Pandemi COVID-19 (Studi Pada Perusahaan Manufaktur Yang Terdaftar Di Bursa Efek Indonesia). Universitas Islam Malang Fakultas Ekonomi Dan Bisnis Malang.
• Yıldız, A. (2014). Kurumsal yönetim endeksi ve Altman z skoruna dayalı lojistik regresyon yöntemiyle şirketlerin kredi derecelendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19 (3): 71-89.
• Zmıjewskı, M. E.(1984). Methodological Issues Related to the Estimation of Financial Distress Prediction Models. Journal of Accounting Research, 22, 59–82.