A Multivariate Analysis of Pre-Service Teachers Use of Metacognitive Reading Strategies

Yıl 2015, Cilt: 6 Sayı: 3, 72 - 83, 24.10.2015

Fatih Kana

Öz

The aim of this study is to analyze the level of Turkish language pre-service teachers metacognitive reading strategy use by various variables. Relational screening model is used in the study. Participants are 342 Turkish language pre-service teachers studying in the Turkish Language Education Program of a university located in the Western part of Turkey. The “Metacognitive Reading Strategy Scale,” adapted to Turkish by Çöğmen and Saracaloğlu (2010), is used in the study. T-test analysis is used for the bivariate data and one-way analysis of variance is used for the data with more than three variables. The analyses demonstrate that there is no significant relationship between the class level (seniority) of pre-service teacher and their metacognitive reading strategies, that there is a significant difference between pre-service teachers  gender and their learning and guessing strategies, and that there is a significant difference between their education types and guessing strategies. Pre-service teachers report viewing themselves effective in imagining descriptions, re-reading texts when they have difficulty in understanding them, having an idea about the reading difficulty or ease of a text, activating their background knowledge about the subject to help their reading comprehension, and assessing texts while reading them.

Anahtar Kelimeler

Metacognitive reading strategies, Turkish language pre-service teachers, reading

Öğretmen Adaylarının Üstbiliş Okuma Stratejilerini Kullanma Düzeylerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Öz

Bu araştırmanın amacı Türkçe öğretmeni adaylarının üstbiliş okuma stratejilerini kullanma düzeylerini çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmaya Türkiye’nin batısındaki bir üniversitede Türkçe Eğitimi Bölümünde öğrenim gören 342 Türkçe öğretmeni adayı katılmıştır. Araştırmada Çöğmen ve Saracaloğlu (2010) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Üst Bilişsel Okuma Stratejileri Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada iki değişkenli veriler için t-testi analizi, üçten fazla değişkene sahip veriler içinse tek yönlü varyans analizi yapılmıştır. Yapılan analizlere göre öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri sınıf düzeyleriyle üstbiliş okuma stratejileri arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı; Türkçe öğretmeni adaylarının cinsiyetleriyle öğrenme ve tahmin etme stratejileri arasında anlamlı bir farklılığın olduğu; öğretim şekilleriyle tahmin etme stratejileri arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülmektedir. Öğretmen adayları; betimlemeleri kafalarında canlandırma, anlamada zorluk çektiklerinde metinleri tekrar okuma, metnin zorluğu ve kolaylığıyla ilgili bilgi sahibi olma, okuduklarını anlamalarına yardımcı olmaları açısından konuyla ilgili ön bilgilerini harekete geçirme, okurken metni değerlendirme konusunda kendilerini etkili olarak gördükleri ifade edilmektedir

Anahtar Kelimeler

Üstbiliş okuma stratejileri, Türkçe öğretmeni adayları, okuma

Kaynakça

• Aktürk, A. O. ve Şahin, İ. (2011). Üstbiliş ve Bilgisayar Öğretimi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, s. 383-407.
• Borkowski, J., Carr, M. ve Pressely, M. (1987). Spontaneous strategy use: Perspectives from metacognitive theory. Intelligence, 11, p. 61-75.
• Brown, A.L. (1978), “Knowing when, where and how to remember: A Problem of metacognition”, In R. Galaser (Ed.), Advences in instructional psychology (s.225- 223), Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates,Inc.
• Cacioppo, J. T. and Petty, R. E. (1982). The Need for Cognition. Journal of Personality and Social Psychology, 42(1), p. 116-131.
• Cacioppo, J. T., Petty, R. E., Feinstein, J. A. and Jarvis, B. G. (1996). Dispositional Differences in Cognitive Motivation: The Life and Times of Individuals Varying in Need for Cognition. Psychological Bulletin, 119(2), p. 197-253.
• Çöğmen ve Saracaloğlu (2010). Üst Bilişsel Okuma Stratejileri Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlama Çalışmaları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 28, s. 91-99.
• Doğanay, A (1997). Ders dinleme sırasında bilişsel farkındalıkla ilgili stratejilerin kullanımı. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2 (15). 34-42.
• Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive–developmental inquiry. American Psychologist, 34, 906–911
• Gordon, J. (1996). Tracks for learning: metacognition and learning technologies. Australian Journal of Educational Technology. 12(1), s. 46-55.
• Karasakaloğlu, N, Saracaloğlu, A. S. ve Yılmaz Özelçi, S. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma stratejileri, eleştirel düşünme tutumları ve üst bilişsel yeterlilikleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(1), s. 207-221.
• Karasar, N. (2011) Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Melanlıoğlu, D. (2012). Dinleme becerisine yönelik ölçme değerlendirme çalışmalarında üstbiliş stratejilerinin kullanımı. Turkish Studies. 7(1), p.1583-1595.
• Metcalfe, J. ve Shimamura, A. P. (1994). Metacognition: Knowing about knowing. Cambridge, MA: MIT Press.
• Osborne, J. W., Assessing metacognition in the classroom: the assesment of cognition monitoring effectiveness, 1999. http://faculty-staff.ou, edulOIJason.w.Osborne-l/researchhome.html. erişim tarihi 25.05.2015.
• Özsoy, G. (2007). İlköğretim beşinci sınıfta üstbiliş stratejileri öğretiminin problem çözme başarısına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı.
• Sternberg, R. J. (1984). What should intelligence tests test? Implications for a triarchic theory of intelligence for intelligence testing. Educational Researcher, 13(1), s. 5-15.
• Topuzkanamış, E. ve Maltepe, S. (2010). Öğretmen adaylarının okuduğunu anlama ve okuma stratejilerini kullanma düzeyleri. TÜBAR, XXVII, s. 655-677.
• Woo, S. E., Harms, P. D. and Kuncel, N. R. (2007). Integrating Personality and Intelligence: Typical Intellectual Engagement and Need for Cognition. Personality and Individual Differences, 43, p. 1635-1639.
• Yurdakul, B. ve Demirel, Ö. (2011). Yapılandırmacı Öğrenme Yaklaşımının Öğrenenlerin Üstbiliş Farkındalıklarına Katkısı. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi. 1(1), s. 71-85.