AN INVESTIGATION ON HOUSING PROJECTS DEVELOPED IN ISTANBUL IN THE CONTEXT OF MULTICULTURALISM

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 3, 115 - 130, 18.12.2019

Pınar Şahin

Öz

Urban space can be described as a scene reflecting the cultural values, economic structures, life styles and social relations of the societies it hosts. In this context, it is possible to say that the dramatic changes and social diversity throughout history have transformed the urban space of Istanbul into a multi-layered structure. In addi-tion to the existing multicultural structure of the city, the forced external migrations which started with the impact of the political and social crises in recent years and the immigrant policies applied by the state, have been the beginning of a new era for Istanbul. This has brought about a new process that has led to changes in the physical and social environment, as well as socio-cultural and economic relations between local populations and immigrant groups. On the other hand, the ideas and initiatives developed to make Istanbul a world city and a financial center with the qualifications to attract international capital, have also played an active role in the transformation process of the urban space. In this multidimensional transformation, the residential space has emerged as a spatial expression of social changes and capi-talist relations of production on the urban level. The valuable places of the city be-gan to be designed for international capital through various interventions and the city space has divided into social islands with new housing projects. Considering that culture plays an important role in the reconstruction of urban structure, the spa-tial change of Istanbul will be understood more clearly.
According to this, in the study, the concept of housing which has changed due to the recent cultural diversity has been examined and a research has been conducted on different housing projects. While creating the set of samples, attention was paid to the selection of areas that are important in the urban context and vary with social dynamics. In the study, it was seen that spatial codes belonging to the targeted cul-tural groups became more prominent in some of the projects and designs. Different cultural images were also noted in the promotional texts and visuals of the projects. In the final part of the study, an evaluation was made on the data obtained from the projects, and comments were made on the present and future of the residential space in Istanbul, a multicultural city.

Anahtar Kelimeler

Housing, Istanbul, Multiculturalism, Urban Space

ÇOK KÜLTÜRLÜLÜK BAĞLAMINDA İSTANBUL’DA GELİŞTİRİLEN KONUT PROJELERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Öz

Kent mekânı, barındırdığı toplumların kültürel değerlerini, ekonomik yapılarını, yaşam biçimlerini ve sosyal ilişkilerini yansıtan bir sahne olarak nitelendirilebilir. Bu bağlamda değerlendirildiğinde, tarih boyunca yaşanan dramatik değişimlerin ve toplumsal çeşitliliğin, İstanbul kent mekânını çok katmanlı bir yapıya dönüştürdü-ğünü söylemek mümkündür. Kentin bu mevcut çok kültürlü yapısına ek olarak, son yıllarda yaşanan siyasi ve toplumsal krizlerin etkisiyle başlayan zorunlu dış göçler ve devletin uyguladığı göçmen politikaları, İstanbul için yeni bir dönemin başlangı-cı olmuştur. Bu durum, yerel halk ve göçmen gruplar arasında sosyo-kültürel ve ekonomik ilişkilerin yanı sıra, fiziki ve sosyal çevrede değişikliklere sebep olan yeni bir süreci de beraberinde getirmiştir. Öte yandan İstanbul’un gerek kendine, gerek ülke geneline kaynak yaratması amacıyla, uluslararası sermayeyi çekecek niteliklere sahip bir dünya kenti ve finans merkezi olması yönünde geliştirilen fikirler ve giri-şimler de kent mekanının değişim sürecinde etken bir rol üstlenmiştir. Bu çok bo-yutlu dönüşümde, konut mekanı da salt barınma işlevinin ötesinde, toplumsal deği-şimlerin ve kapitalist üretim ilişkilerinin mekânsal bir ifadesi olarak kent düzlemin-de kendini göstermiştir. Kentin kıymetli mekânları, çeşitli müdahalelerle uluslararası sermayeye yönelik niteliklerde tasarlanmaya başlamış, gerçekleştirilen yeni konut projeleri ile kent mekânı toplumsal adacıklara ayrılmıştır. Kültürün kentsel yapının yeniden inşasında önemli bir rol oynadığı düşünülürse, İstanbul’un geçirdiği mekânsal değişim daha net anlaşılacaktır.
Bu bağlamda çalışmada, son dönemde yaşanan kültürel çeşitliliğin etkisiyle değişim geçiren konut anlayışı irdelenmiş ve farklı konut projeleri üzerinden bir araştırma yapılmıştır. Örneklem kümesi oluşturulurken, toplumsal dinamikleriyle çeşitlilik gösteren, kentsel bağlamda önem teşkil eden alanların seçilmesine dikkat edilmiştir. Yapılan çalışmalarda, projelerden bazılarında, hedeflenen kültürel gruplara ait mekânsal kodların daha fazla ön plana çıktığı, tasarımların da bu doğrultuda şekil-lendiği görülmüştür. Projelerin tanıtım metinlerinde ve görsellerinde de farklı kültü-rel imgeler dikkat çekmiştir. Çalışmanın sonuç kısmında, projelerden elde edilen veriler üzerinden bir değerlendirme yapılmış, çok kültürlü bir kent olan İstanbul’da konut mekânının bugünü ve geleceği üzerine yorumlar ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Konut, İstanbul, Çok kültürlülük, Kentsel mekân

Kaynakça

• Ağaoğlu Andromeda Gold. (2019). 08 Nisan 2019 tarihinde http://www. andromedagold.com/ adresinden erişildi.
• Akpınar, İ.Y. ve Kahvecioğlu, N.P. (2007). Küresel İstanbul’un mekansal-laşması: kapalı özel siteler. 16 Nisan 2019 tarihinde https://www.academia.edu/ ad-resinden erişildi.
• Bali, R. N. (2015). Tarz-ı Hayat’tan Life Style’a: Yeni Seçkinler Yeni Mekânlar Yeni Yaklaşımlar (11.bs.). İletişim Yayınları. İstanbul.
• Baudrillard, J. (2012). Tüketim Toplumu (H. Deliceçaylı ve F. Keskin, Çev.). Ayrıntı Yayınları. İstanbul.
• Bilgin, İ. (2002). Türkiye’nin Modernleşme Süreci İçinde Konut Üretimi. 20 Mart 2019 tarihinde http://v3.arkitera.com/ adresinden erişildi.
• Çelikel, A., Gelgel G. (2014). Yabancılar Hukuku (20.bs.). Beta Yayıncılık. İstanbul.
• Harvey, D. (2009). Sosyal Adalet ve Şehir (M. Morali, Çev.). Metis Yayınla-rı. İstanbul.
• Hasol, D. (2010). Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü (11.bs.). YEM Yayınları. İstanbul.
• İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2019). 10 Nisan 2019 tari-hinde http://goc.gov.tr/ adresinden erişildi.
• Kıray, M. (1998). Kentleşme Yazıları. Bağlam Yayınları. İstanbul.
• Lefebvre, H. (2007). Modern Dünyada Gündelik Hayat (I. Gürbüz, Çev.). Metis Yayınları. İstanbul.
• N Cadde Ottoman. (2019). 08 Nisan 2019 tarihinde http://www.ncaddeottoman. com/ adresinden erişildi.
• Nomer, E., Eksi, N. ve Gelgel G. (2008). Milletlerarası Tahkim Hukuku (3.bs.). Beta Yayıncılık. İstanbul.
• Sowell, T. (2010). The Housing Boom and Bust Revised Edition. Basic Bo-oks Publishing. USA.
• Türk Dil Kurumu. (2019). 10 Nisan 2019 tarihinde http://sozluk.gov.tr/ adre-sinden erişildi.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2019). 12 Nisan 2019 tarihinde http://tuik.gov.tr/ adresinden erişildi.