Evaluation of secondary schools in terms of the equality of opportunity in education

Yıl 2015, , 908 - 920, 01.07.2015

Hatice Petek , Emine Önder

https://doi.org/10.24289/ijsser.279168

Cited By: 1

Öz

In this study, it was aimed to evaluate secondary schools’ educational resources in terms of equality of opportunity and possibility. Research was carried out on secondary schools in the provience of Burdur. The study group composed of 63 secondary schools in the provience of Burdur. In the study used descriptive research model, the data were collected through the school questionare. In this study, the statistical techniques of mean, standard deviation, percentages, frequency distribution were used. Except for equal expenses made to all schools by the state, in the result of research was understood that the income sources of schools’ varied by benefactors,  donations, bequests, sponsorships and parent fundraising, and in the result of study, it was found that the most states contribution was the secondary schools in the city center. It was found that the length of teachers to work in the same institution and teachers’ average duration of vocational services increased in proportion with the size of settlements.  It was determined that circulation of teacher exchange was a lot more at village schools and teachers at these schools were less experienced. The rate of lessons conducted by permanent branch teachers of schools was lower at village schools, because of this, it was determined that all lessons in these schools were conducted by branch teachers assigned or paid at different rates from different schools or by teachers working in different status and different branches. According to settlement, the mean related to physical hardware of schools didn’t show significant changes, in this sense it was understood that all schools have similar resources.

Anahtar Kelimeler

Secondary school, Opportunity and possibility equality, Economic resources, Staff resources, Physical resources

Ortaokulların fırsat ve imkan eşitliği açısından değerlendirilmesi (Burdur il örneği)

Öz

Bu araştırmada, ortaokulların eğitsel kaynaklarının fırsat ve imkan eşitliği yönünden değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, Burdur ili ortaokulları üzerinde yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, Burdur ilinde bulunan 63 ortaokullardan oluşmaktadır. Betimsel araştırma modeli kullanılan araştırmada, veriler okul anketi aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmada, aritmetik ortalama, standart sapma, yüzdelik ve frekans dağılımı istatistik teknikleri kullanılmıştır. Analizler sonucunda, devletin tüm okullara yaptığı eşit harcamalar (yakıt, elektrik, internet ve telefon gibi) dahil edilmediğinde, okulların gelir kaynaklarının hayırseverler, bağışlar ve ailelerden toplanan paralara göre değiştiği ve en çok devlet katkısının il merkezindeki ortaokullara yapıldığı anlaşılmıştır. Öğretmenlerin aynı kurumda görev yapma uzunluğunun ve ortalama mesleki hizmet sürelerinin yerleşim birimi büyüklüğü ile doğru orantılı arttığı saptanmıştır. Köy okullarında öğretmen değişim sirkülasyonunun çok fazla ve öğretmenlerin daha az deneyimli oldukları belirlenmiştir. Derslerin okulun norm kadrolu branş öğretmenlerince yürütülme oranının köy okullarında düşük olduğu, dolayısıyla, bu okullarda tüm derslerin, değişik oranlarda farklı okuldan görevlendirilen veya ücretli branş öğretmeni ile ya da değişik statüde çalışan farklı branştan öğretmenlerce yürütüldüğü tespit edilmiştir. Okulların fiziki donanımla ilgili ortalamalarının yerleşim yerine göre önemli değişiklik göstermediği, bu anlamda tüm okulların benzer kaynaklara sahip oldukları anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ortaokul, Fırsat ve imkan eşitliği, Ekonomik kaynaklar, Personel kaynakları, Fiziki kaynaklar

Kaynakça

• Akbey, S. (2006). Güneydoğu Anadolu Bölgesinde eğitimde fırsat eşitliği açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dicle Üniversitesi, Diyar-bakır.
• Akkan, H. (2000). Öğretmen ve yönetici görüşlerine göre ilköğretim birinci kademe okullarının eğitimde fırsat ve imkan eşitliği açısından değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Algan, B. ve Algan, M. (2013). Eğitim hakkı ve özgürlüğü bağlamında eğitim hiz-metlerinin ruhsat usulü ile özel kişilere gördürülmesi. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi .7(3).
• Aran, M. (2008). Inequality of opporttunities in Turkey and early childhood education. Mimeo, Dünya Bankası.
• Atılgan, H. (2006). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Bakış, O., Levent, H., İnsel, A. ve Polat, S. (2009). Türkiye’de Eğitime Erişimin Belirleyicileri. Türkiye’de Eğitimde Eşitliğin Geliştirilmesi İçin Verilere Dayalı Savunu projesi araştırma raporu. http://www.erg.sabanciuniv.edu.
• Baloğlu, Z. (1990). Türkiye’de eğitim sorunları ve değişime yapısal uyum önerileri. İstanbul: TÜSİAD
• Başar, H. (1999). Sınıf yönetimi. İstanbul: MEB yayınları.
• Başaran, İ. E. (1982). Temel eğitim ve yönetimi. Ankara.
• Berberoğlu, G. ve Kalender, I. (2005). Öğrenci başarısının yıllara, okul türlerine, bölgelere göre incelenmesi: ÖSS ve PISA Analizi”. Eğitim Bilimleri ve Uygulama. 4(7), 21-35.
• Buluç, B. (1997). İlköğretim ikinci kademe okullarda eğitimde fırsat ve imkan eşit-liği. Eğitim Yönetimi Dergisi. 3(1), 11–21.
• Büyüköztürk, Ş. (1992). Türkiye’de nüfus ve eğitimde fırsat eşitsizliği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ceylan, E. (2009). PISA 2006 sonuçlarına göre Türkiye’de fen okuryazarlığında düşük ve yüksek performans gösteren okullar arasındaki farklar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 55-75.
• Clauset Jr, K. H., & Gaynor, A. K. (1982). Improving schools for low achieving children: A system dynamics policy study.
• Çabuk Kaya, N. (2013). Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliği ve eğitim.Web: http://kizlarinegitimi.meb.gov.tr/files/img/toplum_cinsiyet_ve_egitim.pdf adresinden 31 Nisan 2015 tarihinde alınmıştır.
• Çalışkan Maya, İ. (2004). AB sürecinde Türkiye ile AB ülkeleri eğitim istatistikle-rinin karşılaştırılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (4).
• Çelen, F. K. , Çelik, A. ve Seferoğlu, S. S. (2011). Türk eğitim sistemi ve PISA sonuçları. Akademik Bilişim, 2-4 Şubat 2011, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Çıngı, H. , Kadılar, C. ve Koçberber, G. (2008). Türkiye genelinde ilk ve ortaöğretim olanaklarının incelenmesi ve belirlenen aksaklıklara çözüm önerilerinin getirilmesi. (TUBİTAK Proje Raporu. Proje No. 106K077). Ankara: Sosyal ve Beşeri Bilimler
• Demir, C.E. (2009). Factors influencing the academic achievement of the Turkish urban poor. International Journal of Educational Development, 29, 17–29.
• Dünya Bankası (2011). Türkiye’de temel eğitimde kalite ve eşitliğin geliştirilmesi: Zorluklar ve seçenekler. (Rapor No. 54131-TR).
• ERG (2008) Eğitim izleme raporu. İstanbul. http://www.erg.sabanciuniv.edu.
• ERG (2009). Eğitimde eşitlik politika analizi ve öneriler. İstanbul. http://www.erg.sabanciuniv.edu.
• Gedikoğlu, T. (2005). Avrupa Birliği sürecinde Türk eğitim sistemi: Sorunlar ve çözüm önerileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1).
• Gök, F. ( 2004). Eğitim hakkı: Türkiye gerçeği. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayında sunuldu. 6-9 Temmuz, Malatya.
• Gürel, N., & Kartal, S. (2015). Examining access to education in Turkey according to some variables. Elementary Education Online, 14(2), 593-608.
• İçer, M. M. (1997). Türkiye’de eğitim sisteminin genel amaçları ve temel eğitim İlkelerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniver-sitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü: Malatya.
• Jepsen, C., & Rivkin, S. (2009). Class size reduction and student achievement the potential tradeoff between teacher quality and class size. Journal of Human Resources, 44(1), 223-250.
• Karip, E. (2007). İlköğretimde kalite: Avrupa Birliği kalite göstergeleri çerçevesinde kalitenin değerlendirilmesi. İçinde S. Özdemir, H. Bacanlı ve M. Sözer (Ed.). Türkiye’de okul öncesi eğitim ve ilköğretim sistemi temel sorunlar ve çözüm önerileri (ss. 211-268). Ankara: TED Yayınları.
• Karip, E. ve Apaydın, Ç. (2007, 15–17 Kasım). İlköğretimde erişim ve eşitlik. I. Ulusal İlköğretim Kongresinde sunulan bildiri, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Machin, S., & Vignoles, A. (2004). Educational inequality: The widening socioeco-nomic gap. Fiscal Studies, 25(2), 107-128.
• Marks, G. N. (2006). Are between-and within-school differences in student per-formance largely due to socio-economic background? Evidence from 30 countries. Educational Research, 48(1), 21-40.
• Marshall, K. (1993). Teachers and schools-what makes a difference: A principal’s perspective. Deadalus, Sayı 122.
• MEB. (2005). PISA 2003 ulusal nihai rapor. Ankara: EARGED.
• Mete, A. Y. (2009). Fırsat eşitliği temelinde öğretmen atama politikaları- nesnel çözümleme / öznel tanıklıklar. Yayınlanmamış doktora tezi. KOÜ.
• Önder, E. (2012). İlköğretimde öğrenci başarısında okullar arası eşitsizliklerin analizi. Doktora tezi. Gazi Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Önür, H. (2013). Gelir düzeyinin eğitim imkanlarından yararlanma düzeyine etkisi: Süleyman Demirel fen lisesi ve Atatürk lisesi örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2(18).
• Öz, L. ( 2013). Çocuk hakları bağlamında çocuklarda eğitim hakkı. Çağ Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı, Mersin.
• Özbaş, M. (2013). Genel lise ve fen lisesi öğrencilerinin ortaöğretimde fırsat ve imkân eşitliğine yönelik algılarının incelenmesi. International Journal of Eurasia Social Sciences, 10.
• PISA (2009b). PISA 2009 results: Overcoming social background equity in learning opportunities and out-comes (VolumeII) http://www.oecd.org/document/24/0,3746,en_32252351_46584327_46609752_1_1_1_1,00.html adresinden 11 Haziran 2015’de alınmıştır.
• Polat, S. (2013). Ortaöğretimi izleme ve değerlendirme raporu. Ankara: MEB
• Sarıer, Y. (2010). Ortaöğretime giriş sınavları (OKS-SBS) ve PISA sonuçları ışığında eğitimde fırsat eşitliğinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11,(3), 107-129.
• Savaşçı, H. S. (2010). Sosyoekonomik değişkenlerin ve okulun eğitim kaynaklarının İlköğretim 7. Sınıf öğrencilerinin akademik başarı düzeyleri ile ilişki durumu. Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
• Schmidt, W.H., Jorde, D., Barrier, E., Gonzalo, I., Moser, U. ve Shimizu, K. (1996). Characterizing pedagogical flow: An investigation of mathematics and science teaching in six countries. Dordrect, The Netherlands: Kluver.
• Sungur, N. (2003). Yaratıcı okul düşünen sınıflar. Evrim Yayınevi.
• TED. (2008). Ortaöğretime geçiş sistemi sorunlar ve çözüm önerileri. Ankara: Türk Eğitim Derneği.
• Tekeli, İ. (2003). Eğitim üzerine düşünmek. Ankara: Tübitak Matbaası
• Tezcan, M. (1997). Eğitim sosyolojisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları
• Tomul, E. (2008). Türkiye’de ailenin sosyo-ekonomik özelliklerinin eğitime katılım üzerinde göreli etkisi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 30, 53-168.
• Tomul, E. (2011). Educational inequality in Turkey: An evaluation by gini index. Eğitim ve Bilim, 36(160), 133-143.
• Uluğ, F. (2000). Eğitim hakkının kullanımı sorunu, Türkiye’de İnsan Hakları, TODAİE Yayınları
• UNESCO (2010). EFA global monitoring report 2010 Reaching the marginalized.Web:http://unesdoc.unesco.org/images/0018/001866/186606E.pdf adresinden 3 Mart 2015 tarihinde alınmıştır.
• White, P., & Smith, E. (2005). What can PISA tell us about teacher shortages?. European Journal of Education, 40(1), 93-112.