Yatırımcıların risk alma davranışı üzerine bir uygulama

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 3, 801 - 814, 01.07.2016

Hatice Işın Dizdarlar , Oyku Şener

https://doi.org/10.24289/ijsser.279024

Cited By: 1

Öz

Sosyal bilimlerde birçok kuram bireylerin karar verirken rasyonel davrandığını varsaymıştır. Ancak, bireylerin her zaman rasyonel davranmadıkları Watson, Kahneman, Tversky, Smith gibi araştırmacılar tarafından ileri sürülmüştür. Geleneksel ekonomi ve finans teorileri bireylerin finansal kararlarını ve davranışlarını etkileyen davranış biçimlerini oluştururken rasyonel olup olmadıklarını tartışır. Finans yazınında yatırımcıların rasyonel davrandıklarını öne süren etkin pazar kuramına karşılık yatırımcıların rasyonel davranmadıklarını öne süren davranışsal finans teorilerini geliştirmişlerdir. Davranışsal finans, psikoloji, sosyoloji, antropoloji gibi bilimlerden yararlanarak yatırımcıların finansal piyasalardaki davranışlarını açıklamaya çalışan bir bilim dalıdır. Bu çalışmanın amacı, bireysel yatırımcıların risk alma davranışlarını tespit etmektedir. Çalışmanın teorik bölümünde davranışsal finans teorilerindeki gelişmeler incelenmiştir. Araştırma bölümde ise bireysel yatırımcıların demografik ve sosyal özellikleri ile risk alma davranışları arasındaki ilişki araştırılmıştır. Araştırmada basit tesadüfi örneklem yoluyla bireysel yatırımcılara uygulanan anketler ki-kare ve frekans analizi yardımıyla yorumlanmıştır. Araştırmanın sonucunda bireysel yatırımcılar, yatırım yaparken en önemli unsur olarak menkul değerler ve piyasa hakkında bilgili olmayı göstermişlerdir. Ayrıca, yatırımcıların yatırımları için ayırdıkları tutara göre hem riskten kaçınan hem de risk alan yatırımcı olabilme özelliklerini açıklayan “yalancı belirlilik etkisi” nin varlığı gözlenmiştir. Araştırmada sosyo-ekonomik faktörlerin ve bilginin yatırımcıların risk alma davranışı üzerinde etkili olduğu sonucuna varılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Davranışsal Finans, Risk Alma Davranışı, Bireysel Yatırımcı

An implementation on risk – taking behavior of investors

Öz

Abstract  

 

Many theories in social sciences assumed that individuals are rational in making decisions. However, many researchers like Watson, Kahneman, Tversky and Smith claimed that individuals are not rational during decision-making process.  Traditional economy and finance theories discuss whether or not they are rational forming behaviors affecting their financial decisions and behaviors. In the literature of finance, opposing the efficient market theory which assumes that investors are rational in their decisions, there are behavioral finance theories defending the idea that investors are not rational. Behavioral finance is a discipline which tries to determine the behaviors of investors in the market utilizing psychology, sociology and anthropology.       

The purpose of this study is to determine the risk-taking behaviors of individual investors. In the theoretical part of the study, the developments in behavioral finance theories have been investigated.  On the other side, in the research part, the main aim is to define the relationship between demographic and social features and risk-taking behaviors. The questionnaire results obtained from individual investors through simple random sampling are evaluated by using chi-square and frequency analysis. As the result of the study, individual investors pointed that having knowledge of securities and the market are the most important determinants for investment. Additionally, “pseudocertainty effect”, investors’ both avoiding and taking risk according to the amount they spared for their investments, is observed. In the study, it is concluded that socio-economic factors and information are effective on risk-taking behavior of investors.

Anahtar Kelimeler

Behavioral finance, Risk-taking behavior, Individual investor

Kaynakça

• Kaynaklar
• Anbar, A., Eker M. (2009). Bireysel Yatırımcıların Finansal Risk Algılamalarını Etkileyen
• Demografik ve Sosyoekonomik Faktörler, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 5, Sayı:
• , s. 129 – 150.
• Barak, O. (2008). Davranışsal Finans, Gazi Kitapevi, Ankara.
• Berlinger, E., Varadi K. (2015). Risk Appetite, Public Finance Quarterly, 2015:1, s. 49 –
• Dağ, Z.B.(2008). Davranışsal Finans, Ankara Ün. S.B.E., Ankara.
• Deniz, A., Erciş, A. (2008). Kişilik Özellikleri ile Algılanan Risk Arasındaki İlişkilerin
• İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
• Fakültesi Dergisi, Cilt: 22, Sayı: 2, s. 301 – 329.
• Deo M.; Sundar, V. (2015). Gender Difference: Investment Behavior and Risk Taking,
• SCMS Journal of India Management, July – September.
• Grable, J.; Lytton, R.; O’Neil, B. (2004). Projection Bias and Financial Risk Tolerance,
• The Journal of Behavioral Finance, Vol 5, No 3, s. 142 – 147.
• Kannadhasan, M. (2015). Retail Investors’ Financial Risk Tolerance and Their Risk –
• Taking Behaviour: The Role of Demographics as Differentiating and Classifying
• Factors, IIMB Management Review, 27, s. 175 – 184.
• Karan, M.B. (2013). Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi, 4. Basım, Gazi Kitapevi, Ankara.
• Korkmaz, T.; Ceylan, A. (2010). Sermaye Piyasası ve Menkul Değer Analizi, Yenilenmiş
• Baskı, Ekin Basım Yayın, Bursa.
• Kuzniak, S.; Rabbani, A.; Heo, W., Menjivar, J.R.; Grable, J. E. (2015). The Grable and
• Lytton Risk – Tolerance Scale: A-15 Year Retrospective, Financial Services Review,
• (2015) s. 177 – 192.
• Nofsinger, J.R. (2014). Yatırım Psikolojisi, 5. Basım, Çev. Gazel, Sümeyra, Nobel Ltd.Şti,
• Yayın No: 1033, Adana.
• Saraç, M.; Kahyaoğlu, M.B. (2011). Bireysel Yatırımcıların Risk Eğilimine Etki Eden
• Sosyo – Ekonomik ve Demografik Faktörlerin Analizi, BDDK Bankacılık ve Finansal
• Piyasalar, Cilt: 5, Sayı: 2, s. 135 – 157.
• Taner, B.; Akkaya, G.C. (2005). Yatırımcı Psikolojisi ve Davranışsal Finans Yaklaşımı,
• The Journal of Accounting and Finance, 27, s. 47 -54.
• Tufan, E., (2008). Davranışsal Finans, 1. Baskı, İmaj Yayınevi, Ankara.
• Wang, A. (2009). Interplay of Investors’ Financial Knowledge and Risk Taking, Journal of
• Behavioral Finance, 10, s. 204 - 213.