Stylistic qualities of personal pronouns

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 5 S, 1581 - 1592, 01.10.2017

Naile Hacızade

https://doi.org/10.24289/ijsser.321917

Cited By: 2

Öz

Pronouns have limited words compared with the other
groups of words separated functional and semantic aspects. Turkish Personal
pronouns also consist of six words. Personal pronouns are the words that can be
used instead of live
and, sometimes, inanimate objects. Although every pronoun and
every status of pronoun usage have designated functions, their direct meanings
and functions can mutual exchange in various conditions of expression. In this
paper it’s analyzed one by one the stylistic qualities of personal pronouns changings
and it’s explained with the examples selected from literary works. The reasons
for the emergence of stylistics in pronouns are studied in linguistic context.

Anahtar Kelimeler

Personal pronouns, stylistic, Turkish, language

Türkçede kişi adıllarının deyişselliği

Öz

Dilde
anlamsal ve işlevsel açıdan ayrılan diğer sözcük gruplarıyla kıyasta adıllar
kısıtlı söz varlığına sahiptir. Türkçede kişi adılları da toplam altı sözcükten
oluşmaktadır. Kişi adılları, canlı ve bazen cansız varlıkların bildiriminde
onların yerini alabilen sözcüklerdir. Her adılın ve adıl kullanım durumunun
kesin belirlenmiş bir işlevi olmasına karşın, doğrudan anlamları ve işlevleri
çeşitli anlatım koşullarında birbiriyle yer değiştirebilir. Bu bildiride kişi
adıl değişimlerinin deyişsel özellikleri tek tek incelenmiş ve yazın eserlerinden
seçilen örneklerle açıklanmıştır. Adıllarda deyişselliğin ortaya çıkış
nedenleri dilbilimsel bağlamda gözden geçirilmiştir.      

Anahtar Kelimeler

Kişi adılları, deyişsel, Türkçe, dil

Kaynakça

• Aksan, D. (1999). Anlambilim. Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi. Ankara: Engin Yayınevi.
• Aksan, D. (2003). Dil, Şu Büyülü Düzen… Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Başkan, Ö. (2003). Bildirişim. İnsan-dili ve Ötesi. İstanbul: Multilingual.
• Benveniste, E. (1995). Genel Dilbilim Sorunları (çeviren: Erdim Öztokat). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Korkmaz, Z. (2003). Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi). Ankara: TDK Yayın-ları: 827.
• Krongauz, M. A. (2005). Semantika, 2-e izdaniye. Moskva: İzdatel’skiy tsentr “Akademiya”.
• Maslova, V. A. (2010). Lingvokul’turologiya, 4-e izdaniye. Moskva: İzdatel’skiy tsentr “Akademiya”.
• Meçkovskaya, N. B. (2008). Semiotika: Yazık, Priroda, Kul’tura. Moskva: İzda-tel’skiy tsentr “Akademiya”.
• Öztürk, B. (2000). Türkçe Bir Adıl- Düşürme- Dili mi? XIII. Dilbilim Kurultay Bild-irileri, s.54- 64.
• Şmelyov, D. N. (2002). İzbrannıye Trudı po Russkomu Yazıku. Moskva: Yazıki Slavyanskoy Kul’turı.
• Uzun, N. E. (2000). Ana Çizgileriyle Evrensel Dilbilgisi ve Türkçe. İstanbul: Multi-lingual.
• Yazın kaynakları ve kısaltmalar
• Adalet Ağaoğlu (1994). Fikrimin İnce Gülü (A. Ağaoğlu, FİG), Oğlak Yayıncılık, 7. Baskı, İstanbul.
• Attila İlhan (2000). Zenciler Birbirine Benzemez (A. İlhan, ZBB), Bilgi Yayınları, 5. Basım, Ankara.
• Emine Işınsu (1997). Nisan Yağmuru (E. Işınsu, NY), Ötüken Neşriyat, İstanbul.
• Emine Işınsu (1999). Küçük Dünya (E. Işınsu, KD), Ötüken Neşriyat, İstanbul.
• Hüseyin Rahmi Gürpınar (1945). Ölüm Bir Kurtuluş mudur? (H. R. Gürpınar, ÖBK), Hilmi Kitabevi, İstanbul.
• Memduh Şevket Esendal (2000). Ayaşlı ile Kiracıları (M. Ş. Esendal, AİK), Bilgi Yayınevi, 8. Basım, Ankara.
• Muazzez Tahsin Berkand (1980). O. Ve Kızı (M. T. Berkand, OVK), İnkılap ve Aka Kitabevleri Koll. Şti, 6. Baskı, İstanbul.
• Orhan Pamuk (2005). Benim Adım Kırmızı (O. Pamuk, BAK), İletişim Yayınları, 24. Baskı, İstanbul.
• Reşat Nuri Güntekin (1999). Çalıkuşu (R. N. Güntekin, Ç), İnkılap Kitabevi, 55. Baskı, İstanbul.
• Sevinç Çokum (1996). Ağustos Başağı (S. Çokum, AB), Ötüken Neşriyat, İstanbul.
• Halid Ziya Uşaklıgil (1939). Aşk-ı Memnu’ (H. Z. Uşaklıgil, AM), Hilmi Kitabevi, İstanbul.