Sosyal kimlik sosyal adalet algısı ve kolektif eyleme katılım tutumu arasındaki ilişkiler

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 5 S, 1670 - 1682, 27.09.2017

Orhan Kaya , Nihal Mamatoğlu

https://doi.org/10.24289/ijsser.330198

Öz

Bu çalışmanın amacı; sosyal kimlik bağlamında sosyal
adalet algısı ile kolektif eylem arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaç
doğrultusunda veriler Türkiye’nin yedi bölgesinden kolay örneklem yöntemiyle
seçilen sekiz üniversitede öğrenim gören 263 kadın, 242 erkek toplam 505
bireyden elde edilmiştir. Katılımcıların yaş aralığı 18-32’dir.  Araştırma bulguları, kendini öncelikli
olarak; siyasal argümanlar (siyasi partiler, ideolojiler) aracılığıyla
tanımlayan bireylerin sosyal adalet algısın düşük olduğunu, öğrenci olarak
tanımlayanların ise sosyal adalet algılarının yüksek olduğunu göstermiştir.
Bulgular, kendini öncelikli olarak; siyasal argümanlar (siyasi partiler,
ideolojiler) aracılığıyla tanımlayan bireylerin kolektif eyleme katılma
tutumuna sahip olduklarını ifade ettiklerini göstermiştir. Diğer taraftan
kendilerini öncelikli olarak öğrenci ve çevreci olarak tanımlayan bireylerin
bütün eylemlerden uzak durduğu bulunmuştur. Yine elde edilen bulgular; Kürt
aktivist öncelikli kimliği dışında kalan Atatürkçü, muhafazakâr ve memleket
odaklı kimlikleri önceleyen bireylerin, bireye yasal sorumluluk yükleyen kolektif
eylemlerden uzak durduklarına işaret etmektedir. Son olarak kendileri için
inanç odaklı kimliklenmeleri öncelikli tanımlayan bireylerin yasal sorumluluk
yüklemeyen eylemlere katılma eğiliminde olduğu bulunmuştur. Araştırma sonucunda
elde edilen bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal adalet, kolektif eylem, sosyal kimlik

Relationships between social identity, perceived social justice and attitude towards participation in collective action

Öz

The purpose of this study is to explore relationships
between social identity, social justice perception and collective action. For
this purpose, data were obtained from 265 females and 242 males in total 505
individuals who studied at eight universities selected by easy sampling method
from seven regions of Turkey. The age range of participants is 18-32. The
findings of the research showed that there are negative relationships between
the sense of social justice and collective action and its sub-dimensions. It
was found that the social justice perception of the participants whose prior
identity is student, is positive. On the other hand participants who define
themselves with political arguments have negative perception on social justice.
The participants whose prior identity is Kurdish activist have tendency to
participate in all kinds of collective actions either actions put legal
responsibility on individuals or not. On the other side, it was found that, the
individuals identify themselves as student and environmentalist have stood away
from all kinds of actions. Furthermore the results revealed that individuals
who priory define themselves as 
Kemalist, conservative and patriot have 
not any tendency to take collective actions that put legal responsibility
on individuals. Finally, individuals who define themselves religious tend to
participate actions that do not put legal responsibility on individuals. 

Anahtar Kelimeler

Social Justice, Collective Action, Social Identity

Kaynakça

• Aydar, S. (2013). Kimlik ve Kişilik Oluşumunda Dünya Görüşünün Rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Braungart, M. M. ve Braungart, G. R. (1990). “The Life-Course Development Of Left- And Right-Wing Youth Activist Leaders From The 1960s”. Political Psychology, 11, 243-282.
• Christ, O., van Dick, R., Wagner, U. ve Stellmacher, J. (2003). When teachers go the extra-mile: Foci of organizational identifi cation as determinants of different forms of organizational citizenship behavior among school teachers. British Journal of Educational Psychology, 73, 329-341.
• Coşkun, H. (2013). Sosyal Psikoloji. İstanbul: Lisans Yayıncılık. 358-359.
• Demirtaş, H. A. (2003). “Sosyal Kimlik Kuramı, Temel Kavram ve Varsayımlar”. İletişim Araştırmaları, 1 (1), 123-144.
• Dinçer, D. (2009). Sosyal Kimlik Ve Temel Kişilik Özellikleri Bakımından Türkiye'deki Top-lumsal Güvenlik Algıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Harp Akademileri Komu-tanlığı; Stratejik Araştırmalar Enstitüsü.
• Drury, J. ve Reicher, S. (2005). “Explaining Enduring Empowerment: A Comparative Study Of Collective Action and Psychological Outcomes”. European Journal of Social Psychology, 35, 35-38.
• Flacks, R. (1990). “Social Bases Of Activist İdentity: Comment On Braungart Article”. Political Psychology, 11, 283-292.
• Gezici Yalcin, M. (2007). Collective Action Of Immigrants From Turkey Living İn Germany. Doctoral dissertation, Philipps-Universität Marburg.
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Muhafazak%C3%A2rl%C4%B1k
• Kaya ve Mamatoğlu, (2017). Kolektif eylem ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Nesne Psikoloji Dergisi. Cilt: 5/9. ISSN: 2147-6489, E-ISSN. s.111-131.
• Knippenberg, A. V. ve Ellemers, N. (1990). Social identity and intergroup differentiation pro-cesses. European review of social psychology, 1(1), 137-169.
• Lalonde, N. R. ve Cameron, E. J. (1994). “Behavioral Responses To Discrimination: A Focus On Action”. In The Psychology Of Prejudice: The Ontario Symposium (Vol. 7, pp. 257-288). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
• Lipponen, J., Helkama, K. ve Juslin M. (2003). Subgroup identifi cation, superordinate identifi cation and intergroup bias between the subgroups. Group Processes and Intergroup Rela-tions, 6, 239-250.
• Ljubotina, D. (2004). “Young People and Social Justice”. Croatian Journal of Social Policy, 11(2), 159-175.
• Mamatoğlu, N. (2008). Öğretmenlerde Kimliklenme ve Kimliklenmenin İşe Yönelik Tutum ve Algıları Yordayıcılığı. Türk Psikoloji Yazıları, 11(22), 47-62.
• Mummendey, A., Kessler, T., Klink, A. ve Mielke, R. (1999). “Strategies to Cope With Nega-tive Social İdentity: Predictions By Social İdentity Theory and Relative Deprivation The-ory”. Journal of Personality and Social Psychology, 76, 229-245.
• Reade, C. (2001). Dual identifi cation in multinationalcorporations: Local managers and their psychological attachment to cthe subsidiary versus the global organization. International Journal of Human Resource Management, 12, 405-424.
• Şair, Y. B. (2011). Distimi ve Depresif Bozukluklarda Kimlik, Kişilik ve Mizaç Özellikleri. Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı.
• Serafini, T. E. ve Adams, G. R. (2002). Functions of identity: Scale construction and validation. Identity: An International Journal of Theory and Research, 2(4), 361-389.
• Simon, B., Loewy, M., Stürmer, S., Weber, U., Freytag, P., Habig, C. ve Spahlinger, P. (1998). Collective identification and social movement participation. Journal of personality and so-cial psychology, 74(3), 646.
• Tajfel, H. (Ed.) (1978). Social Categorization, Social İdentity, and Social Comparison: Differen-tiation Between Social Groups. . New York: AcademicPress.
• Tajfel, H. ve Turner, C. J. (1979). An İntegrati ve Theory Of İnter-Group Conflict. G. Austin & S. Worchel (Ed.), The Social Psychology Of İnter-Group Relations.. (pp. 33-47). Monte-rey, CA: Brooks/Cole.
• Ufkes, G. E., Dovidio F. J. ve Tel, G. (2014). Identity and Collective Action Among European Kurds. British Journal of Social Psychology.
• Ülke, H.E. (2006). Kişilik ve Adalet Algılarının Sosyal Kaytarma Üzerindeki Rolünün Araştırıl-ması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Samsun: On Dokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Van Dick, R. (2004). My job is my castle: Identifi cation in organizational contexts. C. L. Cooper ve I. T. Robertson, (Ed.), International review of industrial and organizational psychology içinde (171-203). Wiley: Chichester.
• Van Knippenberg, D. ve van Schie, E. C. M. (2000). Foci and correlates of organizational identi-fi cation. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 73, 137- 147.
• Van Zomeren, M., Postmes, T., & Spears, R. (2008). Toward an integrative social identity model of collective action: a quantitative research synthesis of three socio-psychological perspec-tives. Psychological bulletin, 134(4), 504.
• Wright, S. (2001). Restricted intergroup boundaries: Tokenism, ambiguity, and the tolerance of injustice. In J. T. Jost & B. Major (Eds.), The psychology of legitimacy: Emerging per-spectives on ideology, justice, and intergroup relations (pp. 223-257). Cambridge: Cam-bridge University Press.
• Wright, S. C., Taylor, D. M., & Moghaddam, F. M. (1990). Responding to membership in a disadvantaged group: From acceptance to collective protest. journal of Personality and Social Psychology, 58(6), 994.
• Yenihayat, T. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Kimlik Statüleri, Kişilik Özellikleri ve Al-gıladıkları Ebeveyn Tutumları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yıldırım, F. (2011). Üniversite Gençliği Sosyal Adalet’ten Ne Anlıyor? Sosyal Adalet İlkelerinin Sosyal Adalet Algısı Üzerindeki Etkisi. Aile Ve Toplum: Eğitim, Kültür Ve Araştırma Dergisi, 25 (7), 113-124.