The relationship between administrators’ humor behaviors and teachers’ organizational commitments

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 4, 204 - 217

Nüket Duran , Salih Paşa Memişoğlu , Ceren Mutluer

Öz

This study aims to determine the relationship between administrators' humorous behaviors and teachers' organizational commitment levels. The relational screening model was used in the study. The study includes 312 teachers working in public secondary schools in Bolu during the 2020/2021 academic year. Data were collected using a personal information form, the "Humor Behaviors Scale" by Cemaloğlu et al. (2012), and the "Organizational Commitment Scale for Teachers" by Üstüner (2009). Findings show that administrators used the generative social humor style the least and the sarcastic-rejectionist humor style the most, while teachers' organizational commitment perceptions were high. Teachers' perceptions of humor behaviors and organizational commitment varied based on demographic factors. According to teacher perceptions, a moderately significant positive relationship was found between administrators' humor behaviors and teachers' organizational commitment.

Anahtar Kelimeler

Administrator, Teacher, Humor behaviors, Organizational commitment

Yöneticilerin mizah davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki

Öz

Bu araştırmanın amacı yöneticilerin mizah davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma, 2020/2021 eğitim-öğretim yılında Bolu ilindeki kamu ortaokullarında çalışan 312 öğretmeni kapsamaktadır. Veriler, kişisel bilgi formu, Cemaloğlu vd. (2012) tarafından geliştirilen "Mizah Davranışları Ölçeği" ve Üstüner (2009) tarafından geliştirilen "Öğretmenler İçin Örgütsel Bağlılık Ölçeği" kullanılarak toplanmıştır. Bulgular, yöneticilerin en az üretken sosyal mizah stilini, en çok ise alaycı-reddeden mizah stilini kullandığını, öğretmenlerin örgütsel bağlılık algılarının ise yüksek olduğunu göstermektedir. Öğretmenlerin mizah davranışları ve örgütsel bağlılık algıları demografik faktörlere göre değişmektedir. Öğretmen algılarına göre, yöneticilerin mizah davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasında orta düzeyde anlamlı pozitif bir ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yönetici, Öğretmen, Mizah davranışları, Örgütsel bağlılık

Kaynakça

• Akyol, M. E. (2016). Okul yöneticilerinin mizah tarzları ile öğretmenleri güdüleme düzeyleri arasındaki ilişki [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 432532)
• Alcan, E. E. (2018). Öğretmenlerin örgütsel destek, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişki [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Allen, N. J., & Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63(1), 1-18. https://doi.org/10.1111/j.2044-8325.1990.tb00506.x
• Bıçak, H. (2021). Okul yöneticilerinin kullandıkları motivasyonel dil ile öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki [Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 662439)
• Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (23. baskı). Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Ç. E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. baskı). Pegem Yayınları.
• Can, S., & Eke, E. (2023). Kurumlarda mizahın kullanımına yönelik kavramsal bir çalışma. SDÜ İfade Dergisi, 5(1), 36-53 https://dergipark.org.tr/tr/pub/sduifade/issue/78605/1265199
• Canpolat, C. (2011). Öğretmen kariyer basamakları uygulaması ile öğretmen motivasyonu ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiler [Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 289692)
• Cemaloğlu, N. (2017, 19 Mart). Mutlu okulun sihirli anahtarı. Kamudan Haber. https://www.kamudanhaber.net/mutlu-okulun-sihirli-anahtari
• Cemaloğlu, N., Recepoğlu, E., Şahin, F., Daşçı, E., & Köktürk, O. (2012). Mizah davranışları ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(4), 694-716. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/26094/274955
• Cesur, S. (2018). Öğretmen adaylarının bağımsız çalışabilme ve sorumluluk alabilme yetkinliği ile mizah tarzları ve zaman yönetimi becerileri arasındaki ilişki [Yüksek Lisans Tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi]. https://acikbilim.yok.gov.tr/bitstream/handle/20.500.12812/238316/yokAcikBilim_10230093.pdf
• Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112(1), 155-159. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0033-2909.112.1.155
• Doğan, H., & Çelik, K. (2019). Okul yöneticilerinin gücü kullanma stillerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları ve iş performansları ile ilişkisi. Eğitim ve Bilim, 6(1), 16-28. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2019.7943
• Eğriboyun, D. (2013). Ortaöğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin örgütsel güven. örgütsel destek ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (Bolu İli Örneği) [Doktora Tezi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 336335)
• Ertürk, R. (2014). Öğretmenlerin iş motivasyonları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (Bolu ili örneği) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Field, A. (2009). Discovering statistic using SPSS. Sage Publication.
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10th ed.). Pearson
• Gülova, A., & Demirsoy, Ö. (2012). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: Hizmet sektörü çalışanları üzerinde ampirik bir araştırma. Business and Economics Research Journal, 3(3), 49-76. http://www.berjournal.com/wp-content/plugins/downloads-manager/upload/BERJ%203(3)12%20Article%204%20pp.49-76.pdf
• Gümüştekin, G. E., & Gültekin, F. (2009). Stres kaynaklarının kariyer yönetimine etkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 271-288. https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/4765/65489
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2014). Multivariate data analysis (7th ed.). Pearson New International Edition.
• Kalaycı, Ş. (2016). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayın Denetim.
• Kamar, M. (2021). Okul yöneticilerinin demokratik tutum ve davranışları ile öğretmenlerin motivasyon ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki. EKEV Akademi Dergisi, 93, 386-404. https://doi.org/10.17753/sosekev.1200148
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınları.
• Kilmen, S. (2015). Eğitim araştırmacıları için SPSS uygulamalı istatistik. Edge Akademi.
• Köprülü, H. K. (2021). Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin yönetim becerileri ile mizah tarzları arasındaki ilişki [Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi ve İstanbul Aydın Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 692361)
• Lorcu, F. (2015). Örneklerle veri analizi SPSS uygulamalı. Detay Yayıncılık.
• Marchiori, D. M., & Henkin, A. B. (2004). Organizational commitment of a health profession faculty: dimensions, correlates and conditions. Medical Teacher, 353-358. https://doi.org/10.1080/01421590410001683221
• Martin, R. A., & Lefcourt, H. M. (1983). Sense of humor as a moderator of the relation between stressors and moods. Journal of Personality and Social Psychology, 45(6), 1313-1324. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0022-3514.45.6.1313
• Mert, E. (2019). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin örgütsel bağlılıklarının incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi ve İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 556242)
• Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1997). Commitment in the workplace: Theory, research and application. Sage Publications.
• Mürtezaoğlu, S. (2021). Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeylerinin işte istemeden var olmalarına (presenteeism) etkisi [Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 684201)
• Philips, K. A. (2000). The use of humor and effective leadership styles by elementary principals in central florida [Doctoral dissertation, University of Florida].
• Recepoğlu, E. (2008). Okul müdürlerinin mizah yeteneğinin öğretmenlerin iş doyumlarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 33(150), 74-86. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/632
• Recepoğlu, E. (2011). Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin mizah tarzları ile öğretim liderliği davranışları ve okulun örgütsel sağlığı arasındaki ilişki [Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 298440)
• Saka, S. Y. (2021). Öğretim elemanlarının örgütsel sessizlik düzeyleri ile mizah tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 707462)
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Seçkin Yayıncılık.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson International Edition.
• Teker, N. (2015). Eğitim yöneticilerinin ait oldukları mizah tarzları ile iş doyumları arasındaki ilişki (İstanbul ili Başakşehir ilçesi örneği) [Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Mekezi. (Tez No: 417630)
• Üstüner, M. (2009). Öğretmenler için örgütsel bağlılık ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 1-18. https://dergipark.org.tr/en/pub/inuefd/issue/8706/108699
• Ward, E. A., & Davis, E. (1995). The effect of benefit satisfaction on organizational commitment. Compensation and Benefit Management, 11(3), 35-40.
• Zangaro, G. A. (2001). Organizational commitment: A concept analysis. Nursing Forum, 36(2), 14-21. https://doi.org/10.1111/j.1744-6198.2001.tb01179.x
• Zengin, T. (2018). Okul yöneticilerinin mizah tarzlarının örgütsel sessizliğe etkisi. [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No: 527217)
• Zengin, T., & Gündüz, H. B. (2019). Okul yöneticilerinin mizah tarzlarının örgütsel sessizliğe etkisi. Yıldız Journal of Educational Research, 4(1), 1-21. https://dergipark.org.tr/tr/pub/yjer/issue/65839/1025472