Engelli Sporcularda Spor Motivasyonunun Etkileri Hakkında Bir Derleme

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 2, 107 - 117, 30.12.2024

Göknur Özgün Balta , Aşina Uslular , Kerim Vural , Ömer Faruk Özçelik

https://doi.org/10.55376/ijtsep.1607482

Öz

Bu araştırma, Türkiye’de spor alanında bedensel, işitsel ve görme engelli sporcuların spora katılım motivasyonlarına yönelik yapılan araştırmalardan bazılarının incelenmesi amacı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma, bu kapsamda çalışacak araştırmacılara ve saha uygulamacılarına rehberlik edecek şekilde son altı yılda yapılan araştırmaların sonuçlarının fark edilmesi ile gelecek çalışmalara rehberlik etmesi bakımından dikkat çekmektedir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Ulusal Tez Merkezi, Google Akademik Arama Motoru ve Üniversite dergilerinde yayınlanan makaleler, “engelli”, “motivasyon”, “katılım motivasyonu”, “sporcularda katılım motivasyonu” anahtar kelimeleri ile tarama yapılmıştır. Araştırma sonucunda 2018-2024 yılları arasında 12 adet bilimsel araştırmaya ulaşılabilinmiştir. Bu araştırmaların 2’si başarı motivasyonu üzerineyken 10 tanesi spora katılım motivasyonu ölçeği ile çalışılmıştır. Engelli sporcularda branş fark etmeksizin bulundukları spor ortamının onları motive ettiği gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Engelli sporcular, Motivasyon, başarı motivasyonu, sporcularda katılım motivasyonu

Kaynakça

• Alp, A. F. ve Alpdoğan, S. S. (2023). Oturarak voleybol sporcularının spora katılım motivasyonlarının incelenmesi. Spor Eğitim Dergisi, 7(1), 9-16.
• Aydın, M., Karacan, R., Pehlivan, A., Kuruoğlu, M. Y. A., ve Karabacak, S. (2024). Goalball sporcularında spora katılım motivasyonunun değerlendirilmesi. Fenerbahçe Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 3-15.
• Bailey, B. R. ve Wning, J. D. (1994). Using visual accents to enhance attending to communication symbols for students with severe multiple disabilities. Re:View, 26(3), 101- 118.
• Cesur, B., (2024). İşitme engelli sporcuların spora katılım motivasyonu, yalnızlık ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Muş Alparslan Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı. Doktora Tezi. Muş.
• Demir, G. T., ve İlhan, E. L. (2019). Spora katılım motivasyonu: görme engelli sporcular üzerine bir araştırma. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 157-170.
• Emamvirdi R., Hosseinzadeh Asl NR., İlhan EL. ve Çolakoğlu, FF. (2020). Bedensel Engelli Sporcularda Psikolojik Esneklik ve Spora Katılım Motivasyonu. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 14(2), 271-281.
• Gül, M., Gül, O. ve Uzun, R. (2019). Participation motivation scale for e-sports: Validity and reliability study (PMSES). Türk Spor ve Egzersiz Dergisi, 21(2), 281-294
• İlhan E. L. (2009). Voleybolda servis becerisi öğretimine motivasyonel bir yaklaşım. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 3(3), 196 203.
• İlhan, E. L. (2010). “Hareketsiz Yaşamlar Kültürü ve Beraberinde Getirdikleri”. Milli Prodüktivite Merkezi Verimlilik Dergisi, 3,195-210.
• İlhan, L. (2008). Eğitilebilir Zihinsel Engelli Çocuklarda Beden Eğitimi ve Sporun Sosyalleşme Düzeylerine Etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 315-324.
• Kılıç, S. (2024). 18-35 Yaş bedensel engelli sporcuların spora katılım motivasyonlarının incelenmesi. İstanbul Nişantaşı Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Spor Yöneticiliği Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul
• Meriç, S. ve Turay. Ö. (2020). Tekerlekli sandalye basketbolcularının spora katılım Motivasyonu ile yaşam kalitesi arasındaki ilişki. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 48, 433-450
• Meriç, S. ve Işık, H. (2019). Van ilindeki otellerin engelli bireylere uygunluğunu belirlemeye yönelik bir araştırma. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 520-529.
• Öz, N. D. ve Üstün, F. (2019). E-spor katılım motivasyonu ölçeğinin (EKMÖ) geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Spor Bilimleri Dergisi, 2(2), 115-125.
• Özdinç Ö. (2005). Çukurova üniversitesi öğrencilerinin sporun ve spora katılımın sosyalleşmeyle ilişkisi üzerine görüşleri, SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2005, III (2) 77-84 https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000043
• Özyürek, M. (1998). Görme engelliler. İçinde S. Eripek (Edt.), Özel eğitim (ss. 127-152). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Polat, E., Can, B. ve Şahin, O. (2019). Takım sporcularında grup sargınlığı ve başarı motivasyonu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 17(1), 35-53
• Reeve J. (2018). Understanding motivation and emotion. 7th edition. John Wiley & Sons, Inc.
• Serin Yaman, S., (2023). 7. Uluslararası Akademik Spor Araştırmaları Kongresi. Engelli okçuluk sporcularının motivasyon ve kaygılarının müsabaka performansı üzerine etkisinin incelenmesi. Tam metin bildiri. Trabzon 79-93.
• Tamer, K., ve Pulur, A. (2001). Beden Eğitimi ve Sporda Öğretim Yöntemleri. Ankara: Koza.
• Tekkurşun Demir G., İlhan EL., Esentürk OK. ve Kan, A. (2018). Engelli bireylerde spora katılım motivasyon ölçeği (ESKMÖ): geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 16(1), 95-106.
• Tekkurşun Demir, G. ve İlhan, E.L. (2020). Engelli sporcularda spora katılım motivasyonu, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri, Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(1), 49-69 https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.490063
• Tekkurşun, D. G., İlhan, E. L., Esentürk, O. K. ve Adnan, K. A. N. (2018). Engelli bireylerde spora katılım motivasyon ölçeği (eskmö): geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(1), 95-106.
• Who (2014). Management of Substance Abuse Unit. Global status report on alcohol and health, World Health Organization.
• Yaşar Sönmez B. (2018). Bedensel engelli sporcuların spora özgü başarı motivasyonlarının değerlendirilmesi. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Fakültesi. Yüksek lisans tezi. Ağrı
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, A., Kırımoğlu, H., ve Kaynak, K. (2019). Türkiye görme engelliler yüzme şampiyonasına katılan sporcuların spora özgü başarı motivasyon düzeylerinin incelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 10(3), 270-281.
• Yücel, N., C., (2024). Bedensel engelli sporcuların spora katılım motivasyonlarının yaşam doyuma etkisini incelenmesi. Yozgat Bozok Üniversitesi. Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Fakültesi. Yüksek Lisans Tezi. Yozgat.