OTEL İŞLETMELERİNDE PSİKOLOJİK SÖZLEŞMENİN İŞE YABANCILAŞMA VE ÖRGÜTSEL ÖZDEŞLEŞME ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 9, 320 - 330, 01.03.2018

Melda Akbaba

Öz

Bu araştırmada, Gaziantep ilindeki turizm işletme belgeli otel işletmelerinde psikolojik sözleşmenin işe yabancılaşma ve örgütsel özdeşleşme üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle, Gaziantep ilinde faaliyet gösteren otel işletmelerinde çalışan 285 işgörene anket aracılığıyla ulaşılmıştır. Otel işletmelerinde psikolojik sözleşme, işe yabancılaşma ve örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkiyi belirlemek üzere korelasyon, psikolojik sözleşmenin işe yabancılaşma ve örgütsel özdeşleşme üzerine etkisini belirlemek amacıyla regresyon, demografik değişkenlere göre psikolojik sözleşme boyutları, işe yabancılaşma ve örgütsel özdeşleşmenin farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla t testi ve ANOVA analizi yapılmıştır. Yapılan analizler neticesinde psikolojik sözleşme boyutlarından işlemsel sözleşme ile işe yabancılaşma arasında pozitif yönde yüksek derecede bir ilişki olduğu, psikolojik sözleşme boyutlarından ilişkisel sözleşme ile işe yabancılaşma arasında negatif yönde zayıf derecede bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Bu bağlamda araştırmaya katılan işgörenlere göre otel işletmelerinde işlemsel sözleşme arttıkça işe yabancılaşma artmakta, ilişkisel sözleşme arttıkça işe yabancılaşma azalmaktadır. Bununla birlikte işe yabancılaşma ve örgütsel özdeşleşme bağımlı değişkenleri bağımsız değişkenler işlemsel ve ilişkisel sözleşme tarafından açıklanabilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik sözleşme, işe yabancılaşma, örgütsel özdeşleşme ve otel işletmeleri.

THE IMPACT OF PSYCHOLOGICAL CONTRACT ON WORK ALIENATION AND ORGANIZATIONAL IDENTIFICATION IN HOTEL ESTABLISHMENTS

Öz

The purpose of this research is to determine the impact of psychological contract on work alienation and organizational identification in hotel establishments in Gaziantep state. 285 employees, who work in hotel establishments, have been contacted through a survey for this purpose in Gaziantep. Correlation, regression, t-test and ANOVA analysis have been carried out to establish the relationship between psychological contract, work alienation and organizational identification, to establish the impact of psychological contract on work alienation and organizational identification, to determine the dimensions of whether demographic versatility psychological contract dimensions, work alienation and organizational identification changes or not in hotel establishments. As a result of the analysis, there is a high degree of positive correlation between transactional contract and work alienation and it was determined that there is a weak degree of negative relationship between the relational contract and work alienation. In this context, according to employees who participated in the research increasing transactional contracts is increases work alienation and increasing relational contract is decreases work alienation in hotel establishments. However, independent variables transactional and relational contracts can be explained by dependent variables work alienation and organizational identification.

Anahtar Kelimeler

Psychological contract, work alienation, organizational identification and hotel establishments.

Kaynakça

• Abrams, D., Ando, K. and Hinkle, S. (1998). Psychological attachment to the group: Cross-cultural differences in organizational identification and subjective norms as predictors of workers’ turnover intentions. Personality and Social Psychology Bulletin, 24, 1027–1039.
• Ashforth, B. E. and Mael, F. (1989). Social identity theory and the organization. Academy of Management Review, 14 (1), 20-39.
• Ashforth, B.E., Harrison, S.H. and Corley, K.G. (2008). Identification in organizations: An examination of four fundamental questions. Journal of Management, 34(3), 325- 374
• Chughtai, A. A. and Buckley, F. (2009). Linking trust in the principal to school outcomes: The mediating role of organizational identification and work engagement. International Journal of Educational Management, 23(7), 574- 589.
• Cihangiroğlu N. ve Şahin, B.(2010). Organizasyonlarda önemli bir fenomen: Psikolojik sözleşme, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 1–16.
• Edwards, M. R. (2005). Organizational identification: A conceptual and operational review. International Journal of Management Reviews, 7, 207–230.
• Hirschfeld, R.R. ve Feild S.H.(2000). Work Centrality and Work Alienation: Distinct Aspects of a General Commitment to Work, Journal of Organizational Behavior, 21(7), 789-800.
• Gautam, T., Van Dick, R. and Wagner, U. (2004). Organizational identification and organizational commitment: Distinct aspects of two related concepts. Asian Journal of Social Psychology, 7, 301- 315.
• Grimmer, M. ve Oddy, M. (2007). Violation of the psychological contract: The mediating effect of relational versus trasactional beliefs, Australian Journal of Management, 32 (1), 153-174.
• Knight, C. and Haslam, S.A. (2010). Your place or mine? Organizational ıdentification and comfort as mediators of relationships between the managerial control of workspace and employees’ satisfaction and well-being, British Journal of Management, 21, 717-735.
• Mael, F., and Ashforth, B.E. (1992). Alumni and their alma mater: A partial test of the reformulated model of organizational identifiction. Journal of Organiational Behavior, 13, 103–123.
• Millward, L.J., L.J. Hopkins (1998), Psychological contracts, and job commitment, Journal of Applied Psychology, 28(16), 1530-1556.
• Morrison, E. W. ve Robinson, S. l. (1997). When employees feel betrayed: a model of how psychological contract violation develops. Academy of Management Review, 22(1), 226-256.
• Mimaroğlu, Özgen, H. ve Özgen, H. (2010). Psikolojik sözleşme ve boyutlarının iş tatmini, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyetine etkileri: Tıbbi satış temsilcileri üzerinde bir araştırma, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1),1-19.
• Reade, C. (2001). Antecedents of organizational identification in multinational corporations: Fostering psychological attachment to the local subsidiary and the global organization, Journal of Human Resource Management, XII, 8, 1269 – 1291.
• Riketta, M. (2005). Organizational identification: A meta- analysis. Journal of Vocational Behavior, 66, 358- 384.
• Rousseau, D.M. (1990). New hire perceptions of their own and their employer’s obligations: A study of psychological contracts. Journal of Organizational Behavior, 11, 389-400.
• Rousseau, D. M. (2000). Psychological contract inventory technical report, 1-30. http://vodppl.upm.edu.my/uploads/docs/dce5634_1298965643.pdf (Erişim Tarihi: 10.02.2017).
• Shore, L. M., and Tetrick, L. E. (1994). The psychological contract as an explanatory framework in the employment relationship. In C. Cooper & D. Rousseau (Eds.), Trends in organizational behavior, Wiley: New York, 1, 91-109.
• Shen, Y., Jackson, T., Ding, D., Yuan, D., Zhao, L., Dou, Y. and Zhang, O. (2014). Linking perceived organizational support with employee work outcomes in a Chinese context: Organizational identification as a mediator, European Management Journal, 32, 406–412.
• Şimşek, M. Ş., Çelik, A., Akgemci, T. ve Fettahlıoğlu, T. (2006). Örgütlerde Yabancılaşmanın Yönetimi Araştırması, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 569-587.
• Van Dick, R. and Wagner, U. (2002). Social identification among school teachers: Dimensions, foci and correlates. European Journal of Work and Organizational Psychology, 11(2), 129-149.
• Yüksel, H. (2014). Yabancılaşma Kavramı Paralelinde Emeğin Yabancılaşması ve Sonuçları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 159-188.
• Zhao, H., Wayne, S. J., Glibkowski, B. C. and Bravo, J. (2007). The impact of psychological contract breach on work-related outcomes: A meta-analysis, Personnel Psychology, 60(3), 647-680.
• http://yigm.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/57310,isletme-ve-yatirim-belgeli-tesis-istatistikleri-2017xls-xlsx?0 (Erişim: 21.05.2018).