ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNE GÖRE ÖĞRETMENLERİN TOPLUMDAKİ SAYGINLIĞININ İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 9, 331 - 345, 01.03.2018

Zahir Erzen Cevdet Epçaçan

Öz

Gerek ülkemizde gerek dünyanın birçok ülkesinde öğretmenler ve öğretmenlerin saygınlığı hakkında yapılan araştırmalar her geçen gün artmakta ve öğretmenlik mesleğinin statüsünün yükseltilmesi konusunda farklı öneriler getirilmektedir. Bu araştırma; öğretmenlerin toplumdaki saygınlığının hangi düzeyde olduğunu, saygınlığı etkileyen etmenlerin neler olduğunu ve öğretmenlerin saygınlığının öğretmenlerin kişisel ve sosyal yaşamı üzerinde ne gibi etkileri olduğunu belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nitel veri toplama yöntemi kullanılmıştır. Araştırma verileri yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiştir. Elde edilen veriler betimsel analiz yapılarak incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Batman ilinde görev yapan 40 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmanın sonuçlarına göre öğretmenlerin toplumdaki saygınlığı “orta” düzeydedir. Öğretmelerin kendilerini toplumun geleceğine şekil veren bir konumda gördükleri, kılık-kıyafeti de öğretmenlerin saygınlığı konusunda önemli bir etken olarak gördükleri söylenebilir. Öğrenci başarıları, öğrencilerdeki olumlu davranış değişiklikleri ve öğretmenlerin örnek ahlaki tutum ve davranış sergilemeleri öğretmen saygınlığını olumlu etkilerken; öğretmenlerin aldıkları düşük ücret, bazı öğretmenlerin yanlış davranışları ve medyadaki olumsuz haberlerin de saygınlığı olumsuz etkileyen etmenler olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen, toplum, saygınlık

EXAMİNATİON OF TEACHER'S RESPECTABİLİTY İN SOCİETY ACCORDİNG TO TEACHER'S OPİNİONS

Öz

Researches about the prestige of teachers and teachers both in our country and in many countries of the world are increasing day by day and different proposals have been made about raising the status of the teaching profession. This research; to reflect on the respectability of the teachers in the society, to respect the respectability of the teachers and to maintain the personal and social life. Qualitative data collection method in research. The research data were obtained with semi-structured interview form. The obtained data were analyzed by descriptive analysis. The study group of the study consisted of 40 teachers working in Batman province. According to the results of the research, the teachers' reputation in the society is "moderate". It can be said that the teachers see themselves in a position that shapes the future of the society and they see the costumes as an important factor in the respectability of the teachers. While student achievements, positive behavioral changes in students, and exemplary ethical attitudes and behavior exhibitions of teachers are positively affecting teacher dignity, the low wages of teachers, the wrong behavior of some teachers and the negative news in the media negatively affect the reputation.

Anahtar Kelimeler

Teacher, society, respectability

Kaynakça

• Akcan, E. & Polat, S. (2016). “Eğitim Konulu Türk Filmlerinde Öğretmen İmajı: Öğretmen İmajına Tarihi Bakış”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 22(3): 293-320.
• Akyüz, Y. (1978). “Türkiye’de Öğretmenin “Öğretmen” ve Meslek İmajı”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 11 (1), http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/500/5972.pdf Erişim Tarihi: 31 Ocak 2017.
• Arslanoğlu, İ. (1992). “Öğretmenin Sosyal Statüsü ve Ekonomik Durumu”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(4): 21-33.
• Başaran, S. T. & Aksu, M. (2007). “Anadolu Öğretmen Liseleri: Avantajları, Sınırlılıkları ve Gelişme için Öneriler”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(1): 157-179.
• Bozak, A., Özdemir, T. & Seraslan, D. (2016). “Mesleğe Yeni Başlayan Öğretmenlerin Eğitim Fakültelerinde Almış Oldukları Öğretmenlik Eğitimine İlişkin Görüşleri”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(36): 100-113.
• Celkan, G., Green, L., & Hussain, K. (2014). “Student Perceptions of Teacher Respect Toward College Students”[Kolej Öğrencilerinin Öğretmen Saygınlığına Dair Algıları]”, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 191: 2174-2178.
• Çapa, Y. & Çil, N. (2000). “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumların Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (18): 69-73.
• Çelikten, M., Şanal, M. & Yeni, Y. (2005). “Öğretmenlik Mesleği ve Özellikleri”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2): 207-237.
• Durmuşçelebi, M., Yıldız, N. & Saygı, E. (2017). “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, OPUS - Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(12): 8-32.
• Erden, M. (1998). Öğretmenlik Mesleğine Giriş, Alkım Yayınları, İstanbul.
• Gönülaçar, Ş. (2016). Türkiye’de Öğretmen İmajı ve İtibarı Üzerine Bir İnceleme, Ankara. http://www.academia.edu/20607351/T%C3%BCrkiye_de_%C3%96%C4%9Fretmen_%C4%B0maj %C4%B1_ve_%C4%B0tibar%C4%B1_%C3%9Czerine_Bir_%C4%B0nceleme (31.01.2017 tarihinde edinilmiştir).
• Habacı, İ., Karataş, E., Adıgüzelli, F., Ürker, A. & Atıcı, R. (2013). “Öğretmenlerin Güncel Sorunları”, Electronic Turkish Studies, 8(6): 263-277.
• Hatipoğlu, A. & Kavas, E. (2016). “Veli Yaklaşımlarının Öğretmen Performansına Etkisi”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(4): 1012-1034.
• İlter, İ. (2009). “Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Jackson, S. E., Schwab, R. L. & Schuler, R. S. (1986). “Toward an Understanding of the Burn Out Phenomenon” [Olguların Tükenişini Anlamaya Doğru], Journal of Applied Psychology, 71(4): 630- 640.
• Karaman, M., Acar, A., Kılıç, O., Buluş, U. & Erdoğan, Ö. (2013). “Sakarya İlinde Görev Yapan Öğretmenlerin Gözüyle ‘Öğretmenlik Mesleğinin Statüsü ve Saygınlığı’”, Sakarya Üniversitesi Yayınları, 95: 104-110.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Nobel Yayınevi, Ankara.
• Ölçüm, D. & Polat, S. (2016). “Öğretmen İmajının Kuşaklar Bazında Değerlendirilmesi”, Journal of Teacher Education and Educators Volume, 5(3): 361-397.
• Özpolat, A. (2002). “Sosyolojik Açıdan Öğretmenlik Mesleği ve Öğretmenlerin Toplumdaki Yeri, Öğretmen, Öğrenci ve Veli Algılarına Göre: Zonguldak Örneği”, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Polat, S. (2011). “Üniversite Öğrencilerine Göre Kocaeli Üniversitesi’nin Örgütsel İmajı”, Eğitim ve Bilim, 36(160): 105-119.
• Schleicher, A. (2012). Daha İyi Okullar İçin Verilerden Yararlanmak, TED Talks. http://www.ted.com/talks/andreas_schleicher_use_data_to_build_better_schools?language=tr#t Erişim Tarihi: 06.02.2017.
• Tezcan, M. (1985). Eğitim Sosyolojisi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, No:150, Ankara.
• Türk, M. & Çelik, O. (2013). “Öğretmenlerin Meslekleri ile İlgili Karşılaştıkları Bazı Sorunlara İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi”, VI. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi, 3-5 Mayıs 2013, (Editörler: İ. H. Demircioğlu, R. Çiçek, S. Kaymakçı, E. Demircioğlu & İ. Genç), 76-84, Trabzon.
• Yalçın, S. (2016). “Sınıf Öğretmenlerinin Mesleki Memnuniyet/Memnuniyetsizlik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1): 1-16.
• Yıldırım, B. & Keskinkılıç Kara, S. B. (2017). “Öğretmenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin İncelenmesi”, Ulakbilge, 5(11): 571-587.