THE ROLE OF ORIENTALISM IN ISLAMOPHOBIC FICTION

Yıl 2020, Sayı: 5, 159 - 175, 30.06.2021

Merve Ar

Öz

Historically, the concept of Islamophobia, which has a very popular area of use especially after the attacks on September 11, 2001, is new as a term, but the historical, cultural and religious prejudices behind this concept have a very old history.In the last thirty years, especially after the Cold War and the introduction of the "Clash of Civilizations" thesis, the hatred and fear of Islam and Muslims, which have developed and settled in the academic and social language, has much deeper historical, political and cultural differences. It has a philosophical infrastructure and continuity. The orientalist point of view provided the basis for mentally constructing the concept of Islamophobia, which is today expressed by the modern world, and putting it into practice under the guise of Islamophobia. In this context, the starting points of orientalist approaches fed by medieval dogmas and how they evolved into the concept of Islamophobia by combining with secular and modern terms by exceeding the theological reasons that are now sheltered in today's world are presented to the reader. It has been revealed how the orientalist perception constitutes a step in the grounding of Islamophobia, and how it interprets the heap of information that is happening around the Christian world and how it creates images from it.

Anahtar Kelimeler

Religion, Islam, Christianity, East and West, Orientalism, Islamophobia.

İSLAMOFOBİK KURGUDA ORYANTALİZMİN ROLÜ

Öz

Tarihsel olarak bakıldığında özellikle 11 Eylül 2001’deki saldırılardan sonra son derece popüler bir kullanım alanına sahip olan İslamofobi kavramı terim olarak yeni, fakat bu kavramın arkasındaki tarihsel, kültürel ve dini ön yargılar oldukça eski bir geçmişe sahiptir. Son otuz yılda daha çok olmak üzere, özellikle Soğuk Savaş’tan ve “Medeniyetler Çatışması” tezinin ortaya atılmasından sonra gelişerek akademik ve toplumsal dile yerleşen, İslam’a ve Müslümanlara yönelik nefret ve korkunun, kültürel farklılıkların ötesinde çok daha derin tarihi, siyasi ve felsefi bir altyapısı ve sürekliliği vardır. Oryantalist bakış açısı, bugün modern dünyanın dillendirdiği İslamofobi kavramının zihinsel olarak kurgulanmasına ve İslamofobi kisvesi altında pratiğe dökülmesine alt yapı sağlamıştır. Bu kapsamda çalışmada, Orta Çağ dogmalarından beslenen oryantalist yaklaşımların çıkış noktaları ve artık günümüz dünyasında arkasına sığınılan teolojik gerekçeleri aşarak seküler ve modern terimlerle birleşerek nasıl İslamofobi kavramına evrildiği okuyucuya sunulmuştur. Oryantalist algının İslamofobinin temellendirilmesinde nasıl bir basamak oluşturduğu ortaya konularak aynı zamanda Hıristiyan dünyanın çevresinde olup biten bilgi yığınını nasıl yorumladığına ve ondan nasıl imgeler ürettiğine de yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Din, İslam, Hıristiyanlık, Doğu ve Batı

Kaynakça

• Allen, Chris” Justifying Islamophobia: A post- 9/11 Consideration of the European Union and British Context”, American Journal of Islamic Social Sciences 21/3,(2004).
• Anadolu, Batu. “21. Yüzyılda Oryantalist İmgelerin Televizyon Aracılığıyla Yeniden Üretimi: Michael Palin’s New Europe Örneği”. İNİF E-DERGİ 3/1 (Mayıs 2018).
• Arkonaç, Sibel Ayşen. Psikoloji: Zihin Süreçleri Bilimi. İstanbul: Alfa Yayınları, 1998.
• Akman, Filiz Barın. 15 Temmuz Darbe Girişimi Batı Medyası Söylem Analizi: Neo-Emperyalizm, İslamofobi ve Oryantalizm. Ankara: Kadim Yayınları, 2017.
• Bayraklı, Enes and Hafez, Farid. European Islamophobia Report. Istanbul: SETA, 2016, 2017 5-11.
• Budak, Selçuk. Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2009.
• Bulut, Yücel. “Oryantalizmin Tarihsel Gelişimi Üzerine Bazı Değerlendirmeler”. Marife 2/3 (2002), 13-38.
• Canatan, Kadir. “İslamofobi ve Anti-İslamizm: Kavramsal ve Tarihsel Yaklaşım”, Batı Dünyasında İslamofobi ve Anti-İslamizm ed. Kadir Canatan ve Özcan Hıdır. Ankara: Eski Yeni Yayınları, 2007.
• Clifford, James. "Oryantalizm Üzerine", Oryantalizm: Tartışma Metinleri. ed. Aytaç Yıldız Ankara: Doğu Batı, 2014.
• Culcasi, Karen ve Gökmen, Mahmut. “Tehlikenin Çehresi: Amerikan Medyasının Arap, Müslüman Ve Ortadoğulu Temsillerinde Sakal”, Batı Medyasının Ortadoğu Tasavvuru: Popüler Jeopolitik, Oryantalizm ve Uluslararası İlişkiler içinde, Mahmut Gökmen, Ghazi-Walid Falah, Darren Purcell ve diğerleri. İstanbul: İlke Yayıncılık, 2012.
• Cündüoğlu, Dücane. “Ernest Renan ve Reddiyeler Bağlamında İslam-Bilim Tartışmalarına Bibliyografik Bir Katkı”. Divan. 2 (1996), 1-94.
• Dikici, Erkan. “Doğu-Batı Ayrımı Ekseninde Oryantalizm ve Emperyalizm”. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi 3/ 2 (2014), 45-59.
• Esposito, John. Unholy War: Terror in the Name of Islam. Oxford: Oxford University Press, 2002. Falah, Ghazi-Walid. “The visual representation of Muslim/Arab women in daily newspapers in the United States,” Geographies of Muslim Women: Gender, Religion, and Space, ed. Ghazi-Walid Falah, &, Caroline Nagel. New York & London: The Guildford Press, 2005, 300-329.
• Girardet, Edward. “A New Day in Kabul”. National Geographic Magazine 202/ 6 (2002), 2-27.
• Fukuyama, Francis. The End of the History and the Last Man. New York: The Free Press, 1992.
• Gökmen, Mahmut ve Haas, Tyler. “Arap Dünyasına Dair Modern Oryantalizm Tasavvuru: National Geographic Dergisi”, (1990-2006), Batı Medyasının Ortadoğu Tasavvuru: Popüler Jeopolitik, Oryantalizm ve Uluslararası İlişkiler içinde, Mahmut Gökmen, Ghazi-Walid Falah, Darren Purcell ve diğerleri. İstanbul: İlke Yayıncılık, 2012.
• Gündüz, Şinasi. “Din ve Şiddet Paradoksu”. Milel ve Nihal 13/2 (2016), 8-31.
• Halliday, Fred. "The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order,". New Statesman 126/4328 (1997), 42-43.
• Hentsch, Thierry. Hayali Doğu: Batı'nın Akdenizli Doğu'ya Politik Bakışı. çev. Aysel Bora, İstanbul: Metis Yayınları, 2008.
• Heredotos. Heredot Tarihi. çev. Müntekim Ökmen, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1991.
• Hobson, John M. Eastern Origins of Western Civilisation. United Kingdom: Cambridge University Press, 2004.
• Huntington, Samuel .“The Clash of Civilizations?”. Foreign Affairs 72/3(1993), 22-49
• Kalın, İbrahim. Ben Öteki ve Ötesi. İstanbul: İnsan Yayınları, 2016.
• Kalın, İbrahim. İslam ve Batı. İstanbul: İsam Yayınları, 2007.
• Lean, Nathan. The Islamophobia Industry: How The Right Manufactures Fear of Muslims. London: Pluto Press, 2012.
• Lewis, Bernard. The Middle East: A Brief History of the Last 2000 Years. New York: Scribner, 1996).
• May, Mike. Sensation and Perception. New York: Chelsea House Publishers, 2007.
• Mutman, Mahmut .“Şarkiyatçılık: Kuramsal bir Not”. Doğu-Batı 20/1 (2002), 105-118.
• Olgun, Hakan. “Tarihsel Bir Kurgu Ürünü Olarak İslamofobya”, Diyanet İlmi Dergi, 44/3, 2008, 31-48.
• Rane, Halim. Ewart, Jacqui. Martinkus, John. Framing of the Muslim World: Conflicts, Crises and Contexts. New York: Palgrave MacMillan, 2014Rodinson, Maxime. Batıyı Büyüleyen İslam. çev. Cemil Meriç. İstanbul: Pınar Yayınları, 1983.
• Said, Edward W. Covering Islam: How the Media and the Experts Determine How We See the Rest of the World. New York: Vintage Books, 1997.
• Said, Edward. Oryantalizm, çev. Nezih Uzel. İrfan Yayınevi, 1998.
• Savaş, Rıza. “İngiliz ve Alman Oryantalistlerin Hz. Muhammed Tasavvuru Üzerine Kısa Bir Değerlendirme”. Türk-İslam Tarihinde ve Batı'da Hz. Muhammed Algısı Sempozyumu, Bilecik (2012).
• Schnapper, Dominique. Sosyoloji Düşüncesinin Özünde Öteki ile İlişki. çev. Aşegül Sönmezay. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2005.
• Southern, Richard. W. Western Views of Islam in the Middle Ages. Cambridge: Harward Universty Press, 1962.
• Temel, Faruk. “Medyadaki İslam”, Medya ve Din Araştırmaları Dergisi Kitap Değerlendirmesi. 1/2 (2018), 299-302.
• Turner, Bryan S. “Oryantalizm ve İslam’da Sivil Toplum Meselesi”, Oryantalistler ve İslamiyatçılar: Oryantalist İdeolojinin Eleştirisi. ed. A. Hüseyin, R. Olson, C. Küresi. İstanbul: İnsan Yayınları, 1989
• Twain, Mark. The Innocents Abroad, Wordsworth Editions Ltd, 2010, 13; Bkz: Melani McAlister, Epic Encounters: Culture, Media, and U.S. Interests in the Middle East, 1945-2000. American Crossroads, University of California Press, 2001.
• Uzun, Nihat. Avrupa’da İslamofobi: İngiltere Örneği. İstanbul: Pınar Yayınları, 2012.
• Waardenburg, Jacques. Muslim Perceptions of Other Religions: A Historical Survey. New York: Oxford University Press, 1999.
• Watt, W. Montgomery. “The Study of Islam by Orientalists”. Islamochristiana 14 (1988), 201-210.
• Yavuz, Hilmi. Modernleşme, Oryantalizm ve İslam. İstanbul: Boyut Kitapları, 1999.
• Yavuz, Hilmi. ”Oryantalizm” Üzerine Bir “Giriş” Denemesi”. Marife 2/3 (2002), 53-63.
• Yüksek, Özcan. “Dünyanın Ardındaki Lens”, Emperyal Pusula içinde, Atlas: Aylık Coğrafya ve Keşif Dergisi. 143 (2005), 20-29.
• Yüksel, Mehmet. “İslamofobinin Tarihsel Temellerine Bir Bakış: Oryantalizm ya da Batı ve Öteki”. İslamofobi: Kollektif Bir Korkunun Anatomisi Sempozyumu 18-19 (Kasım 2011).
• Zine, Jasmin. “Dealing with September 12th: The challenge of anti-Islamophobia education”. Orbit, 33/3 (2003), 1-5.