Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İSLÂMİYET VE CÂHİLİYE DÖNEMİNDE ARAP EDEBİYATI

Yıl 2020, Sayı: 5, 195 - 214, 30.06.2021

Öz

Edebiyat, halkların hayatında sözlü bir sanattır. Halkların kültür seviyesini, görüşlerinin derinliğini ve belagât yeteneklerini açıklar. Arap edebiyatının ise edebiyat sahası alanında önemli bir yeri vardır. Arap edebiyatı, arapların üzerinde çok büyük bir etkisi ve önemi vardır. Çünkü edebiyat, onlar için gurur verici tarihlerini, divanlarını nesilden nesile bu vesile ile aktarırlar. Gece gündüz kendi aralarında bu konuları konuşurlar. Aynı zamanda hislerini, görüşlerini, duygularını, örflerini ve adetlerini edebiyat vesilesiyle belgelerler. Çevrelerini, yapılmış olan savaşları, önemli günleri ve geceleri tasvir ederler. Menkîbeleri, edebiyat sayesinde nesilden nesile aktarmaya çalışırlar. Bu yüzden edebiyat, arap halklarının kalbinde yaşamaktadır. İslam dini, ahlâkın kusurlarını, eksikliklerini tamamlamak için gönderilmiştir. İslam, edebiyatı arap ve müslümanların yaşantılarına ahlâki bir örnek olarak yansıtmıştır. Bunun sonucunda bazı topluluklar edebiyatı ilme ve fıkha tercih etmişlerdir.

Kaynakça

  • ed-Dârimî, Muhammed b. Hibban. İhsan fi takrîbi sahihi İbn Hibbân. nşr. Şuayb el-Arnavut. Beyrut: Dâru’r-Risâle, 1988.
  • el-Beyhakî, Ahmed b. el-Hüseyn. Sünenü’l-Beyhakî el-kübrâ. nşr. Muhammed Abdulkadir Ata. Mekke: Mektebet-i Dâri’l-Bâz, 2018.
  • el-Buhari, Muhammed b. İsmail. el-Edebu’l-mufred bi’t-ta‘lîkât. nşr. Samir b. Emin el-Zuheyrî. Riyad: Mektebetu’l-Maârif, 1998.
  • el-Cürcânî, Abdulkâhir b. Abdurrahman. Delâilü’l-i’câz. nşr. Muhammed Rıdvan ed-Dâye vd.. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1428.
  • el-Elbanî, Nasiruddin, Sahihut-tergîb ve’t-terhîb. Riyad: el-Maarif Kütüphanesi, 2000
  • el-Elbanî, Nasiruddin. Sahihu ve daîfu Süneni Ebî Dâvud. İskenderiye: Merkezu Nûri’l-İslâm li Ebhâsi’l-Kuran ve’s-Sünne, t.s.
  • el-Isbehânî, Ahmed bin Abdullah. Marifetü’s-sahâbe, nşr. Adil bin Yusuf El-Azzâzî. Riyad: Dâru’l-Vatan, 1998.
  • el-Kayravânî, el-Hasan b. Reşîk. el-Umde fî mehâsini’ş-şi‘ri ve âdâbihî, nşr. Muhammed Muhyiddin Abdulhamid. Beyrut: Dâru’l-Cîl, 1981.
  • el-Müberred, Muhammed b. Yezid. el-Kâmil fi’l-lügati ve’l-edeb. nşr. Muhammad Ebu’l-Fadl İbrâhim. Kahire: Dâru’l-Fikri’l-Arabî, 1997.
  • en-Nesâî, Ahmed b. Şuayb. es-Sünenü’l-kübrâ. Beyrut: er-Risâle, 2001.
  • en-Nisâbûrî, Muhammed b. Abdullah b. el-Hakem. el-Müstedrek ale’l-Sahîhayn. nşr. Mustafa Abdülkadir Ata’. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1990.
  • es-Sefârînî, Muhammed b. Ahmed. Gızâü’l-elbâb fi şerhi manzûmeti’l-âdâb. Kahire: Müessesetu Kurtuba, 1993.
  • es-Suyûtî, Celâleddin Abdurrahmân. Misbahu’z-zücâc. Karaçi: Sandûku’l-Kütübi’l-Kadîme, ts.
  • et-Taberânî, Suleyman b. Ahmed. el-Mu’cemu’l-Evsât. Kahire: Dâru’l-Haremeyn, ts.
  • et-Taberânî, Suleyman b. Ahmed. el-Mu’cemu’l-Kebîr. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2012.
  • ez-Zebîdî, Muhammad el-Hüseyn. Tâcu’l-arûs. Kuveyt: Dâru’l-Hidâye, 1965.
  • ez-Zevzânî, Hüseyn b. Ahmed. Şerhu’l-muallakât. Beyrut: Mîrâs-ı Dâri’l-Arab, 1. Basım, 2002.
  • İbn Abdirrabbih el-Endülüsî, Şihâbüddîn Ahmed b. Muhammed. İkdü’l-ferîd. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1404.
  • İbn Haldun, Abdurrahman bin Muhammed. Tarihu İbn Haldun. nşr. Halil Şihadeh. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1988.
  • İbn Hanbel, Ahmed İbn Muhammed. Musnedu Ahmed İbn Hanbel. nşr. Ahmed Muhammed Şâkir. Kahire: Dâru’l-Hadîs, 1995.
  • İbn Hıcce el-Hamevî, Takiyyuddin b. Ali. Semerâtü’l-Evrâk. Kahire: Mektebetu’l-Cumhûriyyeti’l-Arabiyye, ts.
  • İbn Kesir, İsmail b. Ömer. Sîretu’n-nebevî. nşr. Mustafa Abdulvâhid. Beyrut: Dâru’l-Marife, 1976.
  • İbnu’l-Mulakkin, Ömer bin Ali. et-Tavdîh li Şerh-i Câmii’s-Sahîh. Dımeşk: Daru’n-Nevâdir, 2008.
  • İbnü’l-Esîr el-Cezerî, Mübârek b. Muhammed. Câmiu’l-usûl fî ehâdisi’r-resûl. nşr. Abdulkadir Arnavut vd.. Kahire: Dâru’l-Beyân, 1971.
  • Muslim b. Haccac en-Nisâbûrî, Ebu'l-Hüseyn. Sahihu Muslim. Mekke: Dâru’t-Taybe, 2006.

الأدب العربي بين الجاهلية والإسلام

Yıl 2020, Sayı: 5, 195 - 214, 30.06.2021

Öz

إذا كان الأدب في حياة الشعوب فناً لفظياً كلامياً، يبرز مدى ثقافتهم، ويرسم ملامح أفكارهم
ويصور مهاراتهم البلاغية، وابتكاراتهم البديعية والبيانية، فإن للأدب العربي شأن آخر، حيث يمثل
أهمية كبرى في حياة العرب، لأنه ديوانهم المحبب، وتاريخهم الحافل بالقيم والعادات والتقاليد
ومكارم الأخلاق. فبه يتباهون ويتفاخرون، ويتنافرون ويعتزون، يتناقلونه جيلاً عن جيل، يتغنون به
في ساعات الحل والترحال، ويحدون به إبلهم يستحثونها أثناء سيرهم وسفرهم، كما يعبرون به
عن أحاسيسهم ومشاعرهم، ويوثقون عاداتهم وتقاليدهم، ويصورون بيئتهم وحروبهم وأيامهم
ولياليهم، ويصفون مناقبهم ومآثرهم؛ ويبقى الأدب شعره ونثره، بتعدد أغراضه، وتنوعها، يمثل حياة
العربي، يسكن أعماقه، ويملأ وجدانه، يعبر من خلاله عن عواطفه ومشاعره، ويوثق تجاربه في
شتى مناحي حياته. وجاء الإسلام ليتمم مكارم الأخلاق، فعزز قيمة الأدب، ونقَّّى موارده ومصادره،
فتطورت الأغراض الأدبية، فارتقت العاطفة وسمت المشاعر لتصبح بالأدب ذات صبغة سماوية،
وغدا الأدب عند العرب المسلمين عنوان الأخلاق، ومنار القيم، يفضلونه على العلم، ويقدمونه
على الفقه، بل وأصبح الشعر العربي مرجعًا للمفسرين والمحدثين في فهم آيات القرآن الكريم،
ومعاني الحديث الشريف.

Kaynakça

  • ed-Dârimî, Muhammed b. Hibban. İhsan fi takrîbi sahihi İbn Hibbân. nşr. Şuayb el-Arnavut. Beyrut: Dâru’r-Risâle, 1988.
  • el-Beyhakî, Ahmed b. el-Hüseyn. Sünenü’l-Beyhakî el-kübrâ. nşr. Muhammed Abdulkadir Ata. Mekke: Mektebet-i Dâri’l-Bâz, 2018.
  • el-Buhari, Muhammed b. İsmail. el-Edebu’l-mufred bi’t-ta‘lîkât. nşr. Samir b. Emin el-Zuheyrî. Riyad: Mektebetu’l-Maârif, 1998.
  • el-Cürcânî, Abdulkâhir b. Abdurrahman. Delâilü’l-i’câz. nşr. Muhammed Rıdvan ed-Dâye vd.. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1428.
  • el-Elbanî, Nasiruddin, Sahihut-tergîb ve’t-terhîb. Riyad: el-Maarif Kütüphanesi, 2000
  • el-Elbanî, Nasiruddin. Sahihu ve daîfu Süneni Ebî Dâvud. İskenderiye: Merkezu Nûri’l-İslâm li Ebhâsi’l-Kuran ve’s-Sünne, t.s.
  • el-Isbehânî, Ahmed bin Abdullah. Marifetü’s-sahâbe, nşr. Adil bin Yusuf El-Azzâzî. Riyad: Dâru’l-Vatan, 1998.
  • el-Kayravânî, el-Hasan b. Reşîk. el-Umde fî mehâsini’ş-şi‘ri ve âdâbihî, nşr. Muhammed Muhyiddin Abdulhamid. Beyrut: Dâru’l-Cîl, 1981.
  • el-Müberred, Muhammed b. Yezid. el-Kâmil fi’l-lügati ve’l-edeb. nşr. Muhammad Ebu’l-Fadl İbrâhim. Kahire: Dâru’l-Fikri’l-Arabî, 1997.
  • en-Nesâî, Ahmed b. Şuayb. es-Sünenü’l-kübrâ. Beyrut: er-Risâle, 2001.
  • en-Nisâbûrî, Muhammed b. Abdullah b. el-Hakem. el-Müstedrek ale’l-Sahîhayn. nşr. Mustafa Abdülkadir Ata’. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1990.
  • es-Sefârînî, Muhammed b. Ahmed. Gızâü’l-elbâb fi şerhi manzûmeti’l-âdâb. Kahire: Müessesetu Kurtuba, 1993.
  • es-Suyûtî, Celâleddin Abdurrahmân. Misbahu’z-zücâc. Karaçi: Sandûku’l-Kütübi’l-Kadîme, ts.
  • et-Taberânî, Suleyman b. Ahmed. el-Mu’cemu’l-Evsât. Kahire: Dâru’l-Haremeyn, ts.
  • et-Taberânî, Suleyman b. Ahmed. el-Mu’cemu’l-Kebîr. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2012.
  • ez-Zebîdî, Muhammad el-Hüseyn. Tâcu’l-arûs. Kuveyt: Dâru’l-Hidâye, 1965.
  • ez-Zevzânî, Hüseyn b. Ahmed. Şerhu’l-muallakât. Beyrut: Mîrâs-ı Dâri’l-Arab, 1. Basım, 2002.
  • İbn Abdirrabbih el-Endülüsî, Şihâbüddîn Ahmed b. Muhammed. İkdü’l-ferîd. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1404.
  • İbn Haldun, Abdurrahman bin Muhammed. Tarihu İbn Haldun. nşr. Halil Şihadeh. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1988.
  • İbn Hanbel, Ahmed İbn Muhammed. Musnedu Ahmed İbn Hanbel. nşr. Ahmed Muhammed Şâkir. Kahire: Dâru’l-Hadîs, 1995.
  • İbn Hıcce el-Hamevî, Takiyyuddin b. Ali. Semerâtü’l-Evrâk. Kahire: Mektebetu’l-Cumhûriyyeti’l-Arabiyye, ts.
  • İbn Kesir, İsmail b. Ömer. Sîretu’n-nebevî. nşr. Mustafa Abdulvâhid. Beyrut: Dâru’l-Marife, 1976.
  • İbnu’l-Mulakkin, Ömer bin Ali. et-Tavdîh li Şerh-i Câmii’s-Sahîh. Dımeşk: Daru’n-Nevâdir, 2008.
  • İbnü’l-Esîr el-Cezerî, Mübârek b. Muhammed. Câmiu’l-usûl fî ehâdisi’r-resûl. nşr. Abdulkadir Arnavut vd.. Kahire: Dâru’l-Beyân, 1971.
  • Muslim b. Haccac en-Nisâbûrî, Ebu'l-Hüseyn. Sahihu Muslim. Mekke: Dâru’t-Taybe, 2006.
Yıl 2020, Sayı: 5, 195 - 214, 30.06.2021

Öz

If literature was a literal and a spoken art in the people's life, showing their extent of their culture and the features of their thoughts and their rhetorical skills and their creativity, in another side the Arabic culture has special importance. As it plays an important role in the Arabs' life because their loved divan and their history that is rich in values, customs, traditions and good morals so the boast, show off. They repel and cherish, passing it on from generation to another, singing with it during the hours of hostel and travel. they use it to sing to their camels in the aim of encouraging it while they travel as well. They express their feeling and emotions and show documentation of their customs and traditions. They Incarnate the environment that they used to live in as well as the wars they fought, days and nights lived. They also describe their good features. Literature stays as poetry and prose in the life of an Arab, inhabiting his depths and filling his conscience. Later, Islam came to complete good morals. It strengthened the value of literature, and purified its resources and sources, until literature became for Arab Muslims the title of morality and a beacon of values, preferring it to education, and presenting it to jurisprudence.

Kaynakça

  • ed-Dârimî, Muhammed b. Hibban. İhsan fi takrîbi sahihi İbn Hibbân. nşr. Şuayb el-Arnavut. Beyrut: Dâru’r-Risâle, 1988.
  • el-Beyhakî, Ahmed b. el-Hüseyn. Sünenü’l-Beyhakî el-kübrâ. nşr. Muhammed Abdulkadir Ata. Mekke: Mektebet-i Dâri’l-Bâz, 2018.
  • el-Buhari, Muhammed b. İsmail. el-Edebu’l-mufred bi’t-ta‘lîkât. nşr. Samir b. Emin el-Zuheyrî. Riyad: Mektebetu’l-Maârif, 1998.
  • el-Cürcânî, Abdulkâhir b. Abdurrahman. Delâilü’l-i’câz. nşr. Muhammed Rıdvan ed-Dâye vd.. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1428.
  • el-Elbanî, Nasiruddin, Sahihut-tergîb ve’t-terhîb. Riyad: el-Maarif Kütüphanesi, 2000
  • el-Elbanî, Nasiruddin. Sahihu ve daîfu Süneni Ebî Dâvud. İskenderiye: Merkezu Nûri’l-İslâm li Ebhâsi’l-Kuran ve’s-Sünne, t.s.
  • el-Isbehânî, Ahmed bin Abdullah. Marifetü’s-sahâbe, nşr. Adil bin Yusuf El-Azzâzî. Riyad: Dâru’l-Vatan, 1998.
  • el-Kayravânî, el-Hasan b. Reşîk. el-Umde fî mehâsini’ş-şi‘ri ve âdâbihî, nşr. Muhammed Muhyiddin Abdulhamid. Beyrut: Dâru’l-Cîl, 1981.
  • el-Müberred, Muhammed b. Yezid. el-Kâmil fi’l-lügati ve’l-edeb. nşr. Muhammad Ebu’l-Fadl İbrâhim. Kahire: Dâru’l-Fikri’l-Arabî, 1997.
  • en-Nesâî, Ahmed b. Şuayb. es-Sünenü’l-kübrâ. Beyrut: er-Risâle, 2001.
  • en-Nisâbûrî, Muhammed b. Abdullah b. el-Hakem. el-Müstedrek ale’l-Sahîhayn. nşr. Mustafa Abdülkadir Ata’. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1990.
  • es-Sefârînî, Muhammed b. Ahmed. Gızâü’l-elbâb fi şerhi manzûmeti’l-âdâb. Kahire: Müessesetu Kurtuba, 1993.
  • es-Suyûtî, Celâleddin Abdurrahmân. Misbahu’z-zücâc. Karaçi: Sandûku’l-Kütübi’l-Kadîme, ts.
  • et-Taberânî, Suleyman b. Ahmed. el-Mu’cemu’l-Evsât. Kahire: Dâru’l-Haremeyn, ts.
  • et-Taberânî, Suleyman b. Ahmed. el-Mu’cemu’l-Kebîr. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2012.
  • ez-Zebîdî, Muhammad el-Hüseyn. Tâcu’l-arûs. Kuveyt: Dâru’l-Hidâye, 1965.
  • ez-Zevzânî, Hüseyn b. Ahmed. Şerhu’l-muallakât. Beyrut: Mîrâs-ı Dâri’l-Arab, 1. Basım, 2002.
  • İbn Abdirrabbih el-Endülüsî, Şihâbüddîn Ahmed b. Muhammed. İkdü’l-ferîd. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1404.
  • İbn Haldun, Abdurrahman bin Muhammed. Tarihu İbn Haldun. nşr. Halil Şihadeh. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1988.
  • İbn Hanbel, Ahmed İbn Muhammed. Musnedu Ahmed İbn Hanbel. nşr. Ahmed Muhammed Şâkir. Kahire: Dâru’l-Hadîs, 1995.
  • İbn Hıcce el-Hamevî, Takiyyuddin b. Ali. Semerâtü’l-Evrâk. Kahire: Mektebetu’l-Cumhûriyyeti’l-Arabiyye, ts.
  • İbn Kesir, İsmail b. Ömer. Sîretu’n-nebevî. nşr. Mustafa Abdulvâhid. Beyrut: Dâru’l-Marife, 1976.
  • İbnu’l-Mulakkin, Ömer bin Ali. et-Tavdîh li Şerh-i Câmii’s-Sahîh. Dımeşk: Daru’n-Nevâdir, 2008.
  • İbnü’l-Esîr el-Cezerî, Mübârek b. Muhammed. Câmiu’l-usûl fî ehâdisi’r-resûl. nşr. Abdulkadir Arnavut vd.. Kahire: Dâru’l-Beyân, 1971.
  • Muslim b. Haccac en-Nisâbûrî, Ebu'l-Hüseyn. Sahihu Muslim. Mekke: Dâru’t-Taybe, 2006.
Toplam 25 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Mohammad Nader Alı 0000-0002-0073-0746

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Sayı: 5

Kaynak Göster

ISNAD Alı, Mohammad Nader. “İSLÂMİYET VE CÂHİLİYE DÖNEMİNDE ARAP EDEBİYATI”. İlahiyat 5 (Haziran 2021), 195-214.