İmam Beyhakî ve Kitâbu’d-De’avâti’l-Kebîr’i,

Yıl 2022, Sayı: 18, 90 - 95, 31.12.2022

Mehmet Deri

Öz

Hadis âlimleri ve onların telif etmiş olduğu eserlerin kritiği üzerine yapılan nitelikli ve akademik çalışmaların sayısı son yıllarda giderek artmaktadır. Bu çalışmalardan biri de Prof. Dr. Veli Atmaca’nın kaleme aldığı “İmam Beyhakî ve Kitâbu’d-De’avâti’l-Kebîr’i” başlıklı çalışmasıdır.
Alanında konuyla ilgili ilk elden temel kaynaklar kullanılarak zengin bir akademik literatürle hazırlanmış olan çalışmada; konular özlü bir şekilde ele işlenmiş, Beyhakî’nin ilmî şahsiyeti ve onun önemli eserlerinden biri olan Kitâbu’d-De’avâti’l-Kebîr’i; tasnif, muhteva, sened, rivayet vb açılardan ele alınmıştır.
Adı geçen çalışmada, siyâseten Türklerin hâkim olduğu coğrafyada, Ehl-i Sünnet ve Ehl-i Bid’at sayılan birçok fırka mensuplarının ilmî ve fikrî mücadelesine sahne olunan bir bölgede yaşamış, Ehl-i Hadis diyebileceğimiz, birçok özelliği ile mümtaz bir âlim olan Beyhakî’nin hayatı ana hatlarıyla ele alınmıştır. Genelde İslâm ilimlerinin özelde Hadis ilimlerinin o devirde tartışmalı birçok konusuna dair hacimli eser vermiş olan Beyhakî’nin “Hadiste Tür Edebiyatı”na önemli katkısı olduğunu belirten araştırmacıya göre Kitâbû’d-De’avâti’l- Kebîr’in dünyada tam olarak tek nüshasının neşrini hazırlamıştır. Araştırmacıya göre eser, nüsha özellikleri ve muhtevası kadar isnad teknikleri vs. bakımından da önemli özellikleri barındırmaktadır. İşte bu ve diğer önemli detayların delilleriyle ve örnekleriyle işlendiği bu çalışmanın, bu mahiyetteki diğer ilmî çalışmalar için de faydalı olacağı kanaatindeyiz.

Anahtar Kelimeler

Beyhakî, Kitâbu’d-De’avâti’l-Kebîr, Hadis, Sened

Kaynakça

• Atmaca, Veli, İmam Beyhakî ve Kitâbu’d-De’avâti’l-Kebîr’i, İstanbul: Rağbet Yayınları, 1. Baskı, 2022, 104 sayfa