Etik İlkeler ve Yayın Politikası

İlahiyat Araştırmaları Dergisi, gönderilen her türlü yazı ve çalışmanın bilimsel araştırma ve etik kurallara uygunluğunu vazgeçilmez bir ilke olarak kabul eder. Derginin Yayın süreçlerinde bütün paydaşların (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. Dergimiz etik görev ve sorumluluklar hakkında Yükseköğretim Kurulu ve Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan rehberler ve politikaları ilke edinmiştir. İlahiyat Araştırmaları Dergisi bu çerçevede hazırlanan aşağıdaki etik sorumluluklarını tüm paydaşların taşımasını beklemektedir.

1. Yazarın Sorumlulukları
Yazar, dergiye çalışma yüklerken, telif hakları sözleşme formunu (https://dergipark.org.tr/tr/journal/3645/file/5219/show )doldurup göndermelidir.
Yayımlanmak üzere gönderilen çalışmaların akademik ve bilimsel nitelikleri taşıması yazarın sorumluluğundadır.
Yazar makaledeki tüm verilerin özgün olduğunu beyan etmektedir.
Atıflar ve kaynakça gösteriminin eksiksiz olarak yapılması gereklidir.
Her ne kadar intihal taraması dergi tarafından yapılacaksa da intihalin sorumlusu tamamen yazar kabul edilir ve sonuçları yazar(lar)a yöneliktir.
Dergiye gönderilen bir çalışma, aynı anda başka dergiye veya dergilere gönderilmemelidir.
Makalede ismi yazılacak olan tüm yazarların araştırmaya katkı sağladığından emin olunmalıdır. Akademik katkısı olmayan kişilerin ilave yazar olarak gösterilmesi veya katkı sırası gözetilmeksizin, unvan, yaş ve cinsiyet gibi bilimdışı ölçütlerle yazar sıralaması yapılması bilim etiğine aykırıdır.
Dergiye makale gönderen yazarların derginin etik kurallarını ve yayın ilkelerini ve yazım ilkelerini okuduğu ve kabul ettiği varsayılır.
Yazarlar, Yükseköğretim Kurulu’nca da belirtilenBilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesini dikkate almalıdır.


2. Hakemin Sorumlulukları
Hakemler dergide yayımlanacak makalenin akademik kalitesinin en temel tespit edicisi olduklarının bilinciyle davranmalı ve akademik kaliteyi arttırma sorumluluğuyla değerlendirme yapmalıdır.
Hakemler, yalnızca uygun bir değerlendirmeyi yapmak için gereken uzmanlığa sahip oldukları makalelerin hakemliğini kabul etmelidirler.
Makale inceleme süreci sonrasında da incelenen makaleye dair herhangi bir bilgi hiçbir şekilde başkalarıyla paylaşılmamalıdır.
Hakemler, yalnızca makalelerin içeriğinin doğruluğunu ve akademik ölçütlere uygunluğunu değerlendirmelidir. Makalede ortaya konan düşüncelerin hakemin düşüncelerinden farklı olması değerlendirmeyi etkilememelidir.
Hakem raporları objektif ve ölçülü olmalıdır. Hakaret içeren, küçümseyici ve itham edici ifadelerden kaçınılmalıdır.
Hakemler, değerlendirme raporlarında yüzeysel ve muğlak ifadelerden kaçınmalıdır. Sonucu olumsuz olan değerlendirmelerde sonucun dayandığı eksik ve kusurlu hususlar somut bir şekilde açıklanmalıdır.
Hakemler, kendilerine tanınan süre içerisinde makaleleri değerlendirmelidir. Şayet değerlendirme yapmayacaklarsa makul bir süre içerisinde dergiye bildirmelidirler.

3. Editoryal Sorumluluklar
Editörler, dergi politikasında belirtilen ilgili alanlara katkı sağlayacak makaleleri değerlendirme sürecine kabul etmelidir.
Editörler dergiye makale kabul ederken akademik kaygı ve ölçütleri öncelemelidir.
Editörler bir makaleyi kabul etmek ya da reddetmek için tüm sorumluluğa ve yetkiye sahiptir.
Editörler kabul ettiği ya da reddettiği makale yazarları ile ilgili çıkar çatışması ya da ilişkisi içerisinde olmamalıdır.
Hatalar bulunduğu zaman düzeltmenin yayımlanmasını ya da geri çekilmesini desteklemelidir.
İntihal/sahte veriye engel olmak için editörler gerekli çabayı göstermelidir.
Hakemlerin ve yazarların isimlerinin karşılıklı olarak gizli tutulması editörlerin sorumluluğudur.
Hakemlerin seçiminde yazarın daha önce ortak çalışma yayınladığı, çalışmalarının ön okumalarında yardımcı olmuş, daha önceden daha önceden aralarında sorun olduğu bilinen, çalışmanın yayınlanmasından finansal fayda sağlayacak, yazar ile aynı kurumda/birimde çalışan kişilere hakemlik vermemelidir.


4. Etik İzin
2020 yılında uygulanmak üzere TR Dizin Dergi Değerlendirme kriterleri güncellenmiş, özellikle bilimsel araştırmalarda olması gereken etik kurul izni ile ilgili maddeler detaylandırılmıştır.
Etik kurallar başlığı altında belirtilen, “Etik kurul izni gerektiren çalışmalar için talep edilen belge ve bilgiler”in, geçmiş yıllarda gönderilmiş, değerlendirme sürecinde ya da kabul edilmiş olan çalışmalar için uygulanması beklenmemektedir. Süreci 2020 yılında başlayan yayınlar için zorunlu olacaktır.

Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki gibidir.

Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar
İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar,
Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi,
Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi.

Yayın İlkeleri

1. İlahiyat Araştırmaları Dergisi bilimsel hakemli bir dergi olup Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda iki kez yayınlanır.
2. Editörler Kurulu dergiye gönderilen yazıların yayınlanıp yayınlanmamasına karar veren tek yetkili organdır. Editör ve Editör. Yardımcıları yönetim gereği Editörler Kurulu içerisinde sayılırlar.
3. Derginin yayın dili Türkçe, Arapça ve İngilizcedir. Diğer dillerdeki makalelerin yayınlanma kararı Editörler Kuruluna aittir.
4. Dergiye yayınlanmak üzere gönderilen yazılar en az iki hakem tarafından değerlendirilir. Dergide kör hakemlik sistemi uygulanır.
5. Hakem ve Editörler Kurulu Değerlendirme Raporlarının denetime açık bir şekilde 5 yıl saklı tutulması zorunludur.
6. Dergiye yayınlanmak üzere gönderilen yazılar Türkçe ve İngilizce başlık ve özet içermelidir. Yazılarda konuyu tanımlayan Türkçe ve İngilizce uygun anahtar kelimeler bulunmalıdır.
7. Yazılarda kullanılan kaynaklar Chicago formatında verilmiş olmalıdır.
8. Yazılardaki fikirlerin her türlü yasal sorumluluğu yazara aittir.
9. Dergide kör hakemlik sistemi uygulandığından gönderilen yazıların isimsiz olarak gönderilmesi gerekir.
10. Yazı içinde grafik veya resim varsa maksimum 10x20 ebatında ve ayrı bir dosya olarak jpeg formatında gönderilmelidir.
11. İlahiyat Araştırmaları Dergisi akademik makalelerin yanı sıra akademik etkinlik, söyleşi, kitap ve makale değerlendirmesi ve eleştiri yazılarına da yer verir.
12. Dergi çeviri makalelere de yer verir. çevirisi yapılacak makalenin yazarı, tarihi, nerede yayımlandığı, cildi, sayısı ve sayfası gibi künye bilgileri eksiksiz belirtilmeli ve eğer telif koruması kapsamından çıkmamışsa yayım izni alınmış olmalıdır.
13. Yayımlanan yazıların tüm hakları İlahiyat Araştırmaları Dergisi’ne aittir. Kaynak gösterilmek şartıyla alıntı yapılabilir.

Makale Değerlendirme Süreci

İlahiyat Araştırmaları Dergisi’ne gönderilen aday makaleler Ön inceleme, Bilimsel Değerlendirme ve Yayına Hazırlama olmak üzere üç aşamalı bir süreçten geçer. Bu sürecler Baş Editörler tarafından planlanır ve uygulanır.

1. Ön İnceleme Süreci

Ön inceleme sürecinde, İlahiyat Araştırmaları Dergisi 'ne gönderilen aday makaleler üç boyutta değerlendirilir:

Şekil İncelemesi

Aday makalenin kapsam uygunluğu, özgünlük raporunun uygunluğu, etik kurul izninin uygunluğu, telif hakkı devri, aday makalenin İlahiyat Araştırmaları Dergisi Makale Şablonu’na uygunluğu, atıfların uygunluğu ve güncelliği İlahiyat Araştırmaları Dergisi Editör Yardımcıları tarafından incelenir. Ön inceleme raporu ile yazarlar bilgilendirilir.

Şekil incelemesi sonucunda yeterli (uygun) bulunmayan aday makaleler Reddedilebilir veya Düzeltme istenebilir. Şekil incelemesinde yeterli bulunmayan aday makaleler için, kapsamından dolayı reddedilmemiş ise, yazarlar yeniden başvuru yapabilirler.

Dil İncelemesi

Aday makaleler, İngilizce ve Türkçe akademik yazım açısından İlahiyat Araştırmaları Dergisi Dil Editörleri tarafından incelenir. Aday makalenin dil inceleme sonucu, Dil İncelemesi Raporu ile yazarlara iletilir.

Dil incelemesi sonucu yeterli bulunmayan aday makaleler Reddedilebilir veya Düzeltme istenebilir. Yazarlar Dil İncelemesi sonucu reddedilen aday makalelerle yeniden başvuru yaptıkları takdirde aday makalenin dilinin düzeltildiğine dair kanıt sunmalıdırlar.

Alan Editörü Ön İncelemesi

Aday makalenin orijinalliği ve alandaki bilgi birikimine katkısı, İlahiyat Araştırmaları Dergisi alan editörleri tarafından incelenir ve her aday makale 0.00 - 4.00 arasında puanlanır. Bu incelemenin sonucu, Alan Editörü Ön inceleme Formu ile yazarlara bildirilir. Eğer Alan Editörü Ön İnceleme puanlarının aritmetik ortalaması 1,99 ve altında olursa aday makale reddedilir ve bu çalışmalar yeniden gönderilse bile değerlendirmeye alınmaz.

Ön inceleme sürecinde Düzeltme istenen aday makaleler, yazarlar tarafından en geç 30 gün içinde güncellenmelidir. Aksi takdirde aday makale reddedilerek sistemden kaldırılır.

2. Bilimsel Değerlendirme Süreci

Ön inceleme sürecinde yeterli bulunan aday makaleler, ilgili İlahiyat Araştırmaları Dergisi Alan Editörüne/ Editörlerine yönlendirilir. Aday makalenin bilimsel niteliği ve yayınlama sorumluluğu, atanmış İlahiyat Araştırmaları Dergisi Alan Editörüne aittir.

Alan editörü aday makalenin kapsamını, orijinalliğini ve derginin yayın politikalarına uygunluğunu değerlendirir. Aday makalenin girişi, alanyazın taraması, yöntemi, bulguları, tartışma ve sonucu ayrıntılı olarak değerlendirilir. Bu değerlendirme sonunda yeterli bulunmayan aday makale, alan editörü tarafından hakem ataması yapılmaksızın reddedilebilir. Değerlendirme sonucunu Alan Editörü Karar Raporunda gerekçeleriyle birlikte yazara bildirir.

Alan editörü, bilimsel incelemeye değer bulduğu aday makale için, en az iki alan uzmanını hakem olarak atar. Hakem ataması, aday makalenin içeriğine ve hakemlerin uzmanlık alanlarına göre yapılır. Atanan hakemler, inceledikleri aday makale hakkında herhangi bir belge veya ayrıntıyı hiç kimseyle paylaşamazlar. İlahiyat Araştırmaları Dergisi Hakem havuzuna katılan hakemler bu konuda garanti vermiş kabul edilirler.

İlahiyat Araştırmaları Dergisi’nde Kör Hakemlik Yöntemi ve Akran Değerlendirme Süreci uygulanır.

Kör Hakemlik Yöntemi, bilimsel çalışmaların objektif olarak incelemesi için esastır ve bilimsel yayınların en yüksek kalitede üretildiğinden emin olmak için birçok bilimsel dergi tarafından tercih edilmektedir. Hakem görüşleri, İlahiyat Araştırmaları Dergisi’nin yayın kalitesinde temel belirleyicidir.

İlahiyat Araştırmaları Dergisi 'ne gönderilen ve Ön İncelemede yeterli bulunan tüm aday makaleler kör olarak -çift kör hakemlik yöntemi ile- incelenir. Çift kör hakemlik, hem hakemlerin kimliklerini yazarlardan hem de yazarların kimliklerini hakemlerden gizlemek anlamına gelmektedir.

Hakem Raporları

Aday makalenin özgünlüğü, yöntemi, etik ilkelere uygunluğu, bulguların düzenli olması, sonuçların tutarlı olarak sunulması ve genel olarak alanyazınla ilgili çalışmaların analizi değerlendirilerek Hakem Raporları hazırlanır. Hakem Raporunda aşağıdaki hususlara ilişkin değerlendirmeler vurgulanır:

Aday makalenin problemi ve amacı

Konunun önemi

Konunun derginin yayın politikasına uygunluğu

Alanyazına katkısı

Aday makalenin organizasyonu

Yöntemi

Bulguların alan yazına katkısı

Tartışma

Sonuç

Kaynak bağlacı ve metin içindeki atıfların uygunluğu

Kaynaklar

Hakemlik Süreci

İlahiyat Araştırmaları Dergisi Alan editörleri tarafından atanan hakemler, gönderilen aday makaleyi 7 gün içinde incelemeyi kabul veya reddederler. Bu süre içerisinde kabul veya ret cevabı ile geri dönüş yapmayan hakemin ataması düşer ve yeni bir hakem ataması yapılır. İncelemeyi kabul eden hakemin, değerlendirmesini 21 gün içerisinde tamamlaması beklenir. Özel durumlarda değerlendirme için hakeme 7 gün ek süre verilebilir.

Hakemler değerlendirmeleri sonucunda inceledikleri aday makaleyi,

Doğrudan kabul edebilir,

Küçük düzeltmeler ile kabul edebilir,

Büyük düzeltme önerebilir (Burada hakemler çalışmayı yeniden inceler.)

Reddedebilir.

Tamamlanan hakem değerlendirmeleri Alan Editörleri tarafından incelenir ve yazarlara dönüt olarak sunulur.

Yazarlar hakem raporlarını ve alan editörünün önerilerini uygulamak veya itirazlarını (katılmadığı hakem görüşleri ve editör önerilerini) gerekçeleriyle birlikte alan editörüne iletebilirler. Alan editörü yazarın düzeltme ve açıklamalarını uygun ve yeterli bulduğu takdirde aday makalenin yayın süreci devam eder.

Yazarlar hakem raporlarını 30 gün içinde uygulamalıdırlar. Aksi takdirde çalışma reddedilerek sistemden kaldırılır. Yazarlar, çok özel durumlarda editörden ek süre talep edebilirler.

Hakemler gerekli gördükleri takdirde bir çalışmanın farklı şekillerde düzenlemesini isteyebilirler.

Hakem değerlendirme süreci en az iki hakem “KABUL” raporu verinceye kadar devam eder. Üçüncü turda da kabul alamayan aday makale, Alan Editörü Karar Raporu ile reddedilerek yazara bildirilir.

Alan editörü, hakem raporlarını incelemeyi en geç 2 hafta içinde tamamlar ve kararını, Alan Editörü Karar Raporu ile Baş Editörlerine bidirir.

Baş editörler, Alan Editörlerinin görüşlerini temel alarak aday makaleye Kabul veya Red kararı verirler.

Bilimsel Değerlendirme Süreci tamamlanan ve Baş Editörler tarafından kabul edilen aday makalelerin, yayın hazırlığına başlanır.

3. Yayına Hazırlama Süreci

Yayına hazırlık sürecinde aday makalenin ön düzenlemesi mizanpaj editörü tarafından yapılır.

Müzanpajı yapılan aday makale, yazarların yayınlanmadan önce son okuma yapması için yazarlara yönlendirilir. Bu süreçte yazarlardan şekil açısından bazı düzenlemeler ve vasra eksiklikleri tamamlamaları istenebilir.

Yazarların son okuması tamamlandıktan sonra aday makale, derginin en erken sayısında  yayınlanır.