ÇOCUK, TELEVİZYON ve SİYASAL TOPLUMSALLAŞMA: BİZİMCİTY ANİMASYONLARINA YÖNELİK BİR ODAK GRUP ÇALIŞMASI

Yıl 2013, Sayı: 2, 117 - 136, 25.09.2013

Fadime Şimşek İşliyen , Mustafa İşliyen

Öz

Toplumsallaşma toplumun değer yargılarının ve normların bireye çeşitli şekillerde kazandırılarak, bireyin toplumsal çevreye hazırlanması ve uyum sağlaması sürecidir. Toplumsallaşmanın önemli bir parçası olan siyasal toplumsallaşma ise belirli bir süreçte bireyin siyasal olgular hakkında algı, tepki ve değerlerinin oluşmasıdır. Bireylerin siyasal kimliklerinin şekillenmesinde çocukluk döneminde edinilen kanaat ve inançlar oldukça önem taşımaktadır. Buradan hareketle bu çalışmada, bir siyasal toplumsallaşma ajanı olan genelde kitle iletişim araçlarının, özelde ise televizyonun çocukların siyasal toplumsallaşmaları üzerinde ne gibi etkileri olduğu incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmada 7 ortaokul 2. sınıf öğrencisi üzerinde odak focus grup çalışması gerçekleştirilmiştir. Araştırmada odak grup yönteminin bir avantajı olarak öğrencilerle derinlemesine bir görüşme yapılmasının yanında öğrencilerin grup içindeki etkileşimi ve tepkileri de ölçülmüştür. Çalışmanın evrenini ATV adlı TV kanalında ana haber bülteninden hemen sonra yayınlanan ve gündeme ilişkin konuların işlendiği “BizimCity” adlı animasyon filmler oluşturmuştur. Çalışmaya örneklem olarak ise son 5 ay içerisinde haberlerde yoğunluklu olarak gündeme taşınan siyasi konulara ilişkin hazırlanan animasyonlar seçilmiştir. Ayrıca animasyonların seçim sürecinde filmlerin çocukların anlama düzeylerine uygun olması dikkate alınmıştır

Anahtar Kelimeler

Siyasal Toplumsallaşma, Çocuk, Televizyon, Odak Grup

Kaynakça

• AKIN, M. H. (2013). Siyasallığın Toplumsal İnşası: Siyasal Toplumsallaşma. Konya: Çizgi Kita- bevi.
• ALKAN, T. (1979). Siyasal Toplumsallaşma: Siyasal Bilincin Gelişmesinde Ailenin, Okulun ve Toplumsal Sınıfların Etkisi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları: 328.
• BALCI, Ş. (2007). Bir Siyasal Kültür Yaratıcısı Olarak Siyasal Toplumsallaşma ve Siyasal Top- lumsallaşma Sürecinde Medyanın İşlevleri, İletişim ve Ötesi, Ed: Arık ve Şeker. Kon- ya: Tablet Yay.
• BALTACI, C.,UYSAL T., (2012). Türkiye’de Bir Siyasal Sosyalleşme Aracı Olarak Ders Mater- yali: İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Üzerine Bir İnceleme, Süleyman Demirel Üniver- sitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.17, S.3, s.177-194.
• ÇAĞLA, C. (2010). Yeni Başlayanlar İçin Siyaset Bilim. İstanbul: Omnia.
• ÇAMLIBEL İRKİN, A. (2012). Çocukların Gelişim Süreci ve Televizyonun Etkileri. Ankara: Ya- yınlanmamış RTÜK Uzmanlık Tezi.
• DOĞAN, A., GÖKSEL, G. (2012). Tematik Televizyon ve Çocuk: İlköğretim Öğrencilerinin Te- levizyon İzleme Alışkanlıkları, Milli Eğitim Dergisi, Bahar, S: 194, s.5-30.
• ELKİND, D. (1999). Çocuk ve Toplum-Gelişim ve Eğitim Üzerine Denemeler, Çev: Öngen. An- kara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları No: 3.
• ERGİL, D., ALKAN, T. (1980). Siyaset Psikolojisi: Siyasal Toplumsallaşma ve Yabancılaşma. Ankara: Turhan Kitabevi.
• ERTÜRK D., (2011). Çocukluk Çağı Gelişim Dönemlerine Göre Medya Kullanımı, Çocuk Hak- ları ve Medya, Haz: Şirin. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• GIDDENS, A. (2008). Sosyoloji, Hazırlayan: Güzel. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• HENNINK, M. M. (2007). International Focus Group Research: A Handbook fort he Health and Social Sciences, Cambridge University Press.
• HIZAL, A. (1977). Televizyonun Çocuklar ve Ergenler Üzerine Etkisi, Ankara Üniversitesi Eği- tim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt: 10 Sayı: 1. s. 169-186.
• KIŞLALI, A. T. (2011). Siyaset Bilimi, 15. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.
• KUTOĞLU, Ü. (2011). Medya Okuryazarlığı ve Çocuk Eğitimi, Medya Okuryazarlığı, Ed: Tür- koğlu ve Şimşek. İstanbul: Parşömen Yayıncılık.
• MASHALL, G. (2009). Sosyoloji Sözlüğü, Çev: Akınhay ve Kömürcü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• MEB (2008). Öğrencilerin Televizyon İzleme Alışkanlıkları. Ankara: MEB Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
• MUTLU, E. (2005). Globalleşme, Popüler Kültür ve Medya. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• ORHAN AKAY, E.(2009). Toplumsal, Kültürel ve Katılımsal Boyutuyla Siyasal Davranışın Sosyo-Politik Analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
• ÖZTEKİN, A. (2010). Siyaset Bilimine Giriş. Ankara:Siyasal Kitabevi.
• ÖZTÜRK, S. (2002). Siyasal Bilgilenmede Medyanın Yeri İle İlgili Karşılaştırmalı Bir İnceleme, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 12, s. 625-644.
• RTÜK (2006), İlköğretim Çağındaki Çocukların Televizyon İzleme Alışkanlıkları. Ankara: RTÜK.
• SİTEMBÖLÜKBAŞI, Ş. (2001). Parti Seçmenlerinin Siyasal Yöntemlerine Etki Eden Sosyo Eko- nomik Faktörler: Isparta Örnek Olay Araştırması 1995-1999, Ankara: Nobel Yayınları.
• ŞEKER, T., BALCI, E. V. (2013). Yeni Türk Çocuk Dizi Fenomeni “Pepee” Çizgi Dizisinin Alım- lama Analizi, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştır- maları Dergisi, Bahar, Sayı: 33, s. 243-264.
• TOKGÖZ, O. (1978). Siyasal Toplumsallaşmada Kitle Haberleşme Araçlarının Rolü ve Önemi, Ankara Üni. Siyasal Bilgiler Fak. Dergisi, Cilt XXXIII, Eylül-Aralık, 1978, s. 79-92.
• TOKGÖZ, O. (2010). İlkokul Çocuğunca Yönetimle İlgili Kavramların Değerlendirilmesi, Se- çimler Siyasal Reklamlar ve Siyasal İletişim, Ankara: İmge Kitabevi.
• TURAN, İ. (1976). Siyasal Sistem ve Siyasal Davranış, İstanbul: Der Yayınları.
• YILDIRIM, A., ŞİMŞEK, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seç- kin Yayınları. İNTERNET ERİŞİMLERİ
• http://bizimcity.tv/bizimcity_web/films2352.htm
• http://bizimcity.tv/bizimcity_web/films2350.htm
• http://bizimcity.tv/bizimcity_web/films2342.htm
• http://bizimcity.tv/bizimcity_web/films2326.htm
• http://bizimcity.tv/bizimcity_web/films2325.htm
• http://bizimcity.tv/bizimcity_web/films2323.htm
• http://bizimcity.tv/bizimcity_web/films2312.htm
• http://bizimcity.tv/bizimcity_web/films2305.htm
• http://www.bizimcity.tv/bizimcity_web/films2298.htm
• http://bizimcity.tv/bizimcity_web/films2297.htm
• http://www.bizimcity.tv/bizimcity_web/films2354.htm