Yaratıcı Drama ve Orff-Schulwerk Uygulamalarının Müzik Dersine Yönelik Tutumlar Üzerindeki Etkileri

Yıl 2018, Cilt: 17 Sayı: 1, 314 - 335, 15.03.2018

Sabahat Burak Şerife Erdoğan

https://doi.org/10.17051/ilkonline.2018.413775

Öz

Bu araştırma
yaratıcı drama ve Orff-Schulwerk uygulamalarının ilkokul 4. sınıf
öğrencilerinin müzik dersine yönelik tutumları üzerindeki etkilerini
belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma ön test-son test kontrol gruplu yarı  deneysel 
modelde yapılmıştır. Araştırmanın deneklerini,  2014- 2015 öğretim yılında Antalya ilinde
öğrenim gören 4. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. 4-A, 4-B ve 4-C sınıfları
arasında kura çekilerek deney ve kontrol grupları oluşturulmuştur. Buna göre
gruplar,   yaratıcı drama yöntemiyle
müzik öğretimi yapılan deney 1 grubu (n=15), Orff Schulwerk yaklaşımıyla müzik
öğretimi yapılan deney 2 grubu (n=16) ve kontrol grubu (n=16) olarak
belirlenmiştir. Kontrol grubunda dersler 4. sınıf müzik öğretmen kılavuz
kitabından seçilen etkinliklerle yapılmıştır. Deney gruplarının ders planları
araştırmacı tarafından yapılmış ve uzman görüşüne başvurulmuştur. Her üç grubun
da müzik dersleri araştırmacı tarafından işlenmiştir. Uygulamalar 8 hafta,
haftada 1 ders saati olarak yapılmıştır. Her üç gruba da uygulamaların
öncesinde ve sonrasında Müzik Dersine İlişkin Tutum Ölçeği (Özmenteş, 2005)
uygulanmıştır. Deney grupları ve kontrol grubunun müzik dersine yönelik tutum
son test puanları arasında fark olup olmadığını anlamak amacıyla yapılan
analizler sonucu öğrencilerin müzik dersine yönelik tutumlarının yönteme göre
farklılaştığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcı drama, Orff Schulwerk, müzik dersine yönelik tutum

The Effects of Creative Drama and Orff-Schulwerk Applications on Attitudes Towards Music Lessons

Öz

This
research aims to reveal the effects of creative drama and Orff Schulwerk
applications on the attitude of 4^th class primary school students
towards the music lesson. Research is performed with quasi experimental model
of control grouped pre-test final test. The 4^th class students of
Antalya constitute the participants of the research in the academic year of
2014 – 2015. Test and control groups were formed by drawing lots from among the
students of the classes of 4-A, 4-B and 4-C. Accordingly, class of 4-C (n=15)
was identified as test 1 group where musical education was performed with
creative drama method, class of 4-B (n=16) as test 2 group where musical
education was performed with Orff Schulwerk approach, whereas class of 4 A
(n=16) as control group. The lectures in the control group were performed with
the activities selected from the 4^th class musical teacher’s guide
book. Lecture plans of the test groups were prepared by the researcher and
expert opinion was asked. Music lessons of each of the three groups were taught
by the researcher. Implementations were performed as 1 lecture hour per week
for 8 weeks. Attitude Scale Regarding Music Lesson (Özmenteş, 2005) was applied
to each of the three groups before and after the implementations. After data
analysis it was observed that the attitudes of the students towards the music
lesson differentiate according to the method. 

Anahtar Kelimeler

Creative drama, Orff Schulwerk, attitude regarding music lesson

Kaynakça

• Açıkgöz, K. Ü. (2003). Etkili öğrenme ve öğretme (4. basım). İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları. Adıgüzel, H. Ö. (2006). Yaratıcı drama kavramı, bileşenleri ve aşamaları. Yaratıcı Drama Dergisi, 1 (1), 17-27. Adıgüzel, Ö. (2013). Eğitimde yaratıcı drama (4. basım). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. Akyüzlüer, F. (2007). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin müzik becerilerini geliştirmede yaratıcı dramanın etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Apaydın, Ö. (2010). İlköğretimde uygulamalı ritim eğitiminin öğrencilerin müzik dersine ilişkin tutumlarına etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara. Aral, N., Akyol, A. K. ve Sığırtmaç, A. (2006). Beş-altı yaş grubundaki çocukların yaratıcılıkları üzerinde orff öğretisine dayalı müzik eğitiminin etkisinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (15), 1-9. Arıcı, İ. (2011). 2006 Müzik öğretim programının uzman ve öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul. Arkonaç, S. A. (2008). Sosyal psikolojide insanları anlamak (1. basım). Ankara: Nobel Yayınları. Arslan, A. ve Tenkoğlu, T. (2007). Sınıf öğretmenlerinin müzik algılarının öğrencilerin müziğe ilişkin tutumlarına etkisi. Ş. Yaşar (Ed.), VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu (265-269). Anadolu Üniversitesi. Baysal, A. C. ve Tekarslan, E. (2004). Davranış bilimleri (4. basım). İstanbul: Avcıol Basın Yayın. Baldwin, P. ve Fleming, K. (2003). Teaching literacy through drama (1st ed.). London: RoutledgeFalmer. Banks, S. (1982). Orff-schulwerk teaches musical responsiveness. Music Educators Journal, 68(7), 42-43. Başaran, İ. E. (1998). Eğitim psikolojisi (5. basım). Ankara: Gül Yayınevi. Bayram, E., Özgül, E., Kaplan, G., Ünal, H. A., Yapağılı, H., Demir, K., vd. (1999). İlköğretim drama 1. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Bilen, S., Özevin, B. ve Uçal Canakay, E. (2011). Orff destekli etkinliklerle müzik eğitimi (2. basım). Ankara: Müzik Eğitimi Yayınları. Boswell, J. (1991). Comparisons of attitudinal assessments in middle and junior high school general music. Bulletin of the council for Research in Music Education, 108, 49-57. Burak, S., Özmenteş, G., ve Seban, D. (2015). Orff schulwerk uygulamalarının okulöncesi öğretmen adaylarının müzik yeteneğine yönelik özyeterlikleri üzerindeki etkileri. Electronic Turkish Studies, 10(3). Büyüköztürk, Ş. (2013). Veri analizi el kitabı (18. basım). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. Cunha, J. C. ve Carvalho, S. (2012). Experienced Emotions through the Orff-Schulwerk Approach in Music Education-A Case Study Based on Flow Theory. Proceedings of 12th ICMPC/8th CESCSM, 234-241. Çilden, Ş. (2001). Müzik, çocuk gelişimi ve öğrenme. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (1), 1-8. Çimşir, Ö. (2013). Eğitmen eğitimi ve iletişim. K. O. Koçak ve N. Laslo (Ed.). Müzik, oyun ve dans üzerine makaleler (s. 37-45). Ankara: Müzik Eğitimi Yayınları. Çizmeci, N. (2006). Müzik eğitiminde aktif öğrenme tekniklerine dayalı ders programlarının ilköğretim 6. Sınıf öğrencilerinin müzik öğretimi, derse yönelik görüşleri ve tutumları üzerindeki etkileri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz eylül Üniversitesi, İzmir. Debreli, E. (2011). The Effect of Creative Drama Based Instruction On Seventh Grade Student’s Achievement In Ratio And Proportion Concepts And Attitudes Toward Mathematics, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Dündar, M. (2003). Müzik öğretmeni yetiştirmede alanda eğitim. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1). Ekici, T. (1998). Orff çalgıları ve müzik eğitiminde kullanım yöntemleri (Yayınlanlammış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Frazee, J., Kreuter, K. (1987). Discovering orff. Newyork: Schott Music Corporation. Ghazali, G. M., ve McPherson, G. E. (2009). Malasian children’s attitudes towards learning music. Music Education Research, 11 (2), 193-219. Goodkin, D. (2002). Play, sing, dance (2nd ed.). USA: Schott Music Corporation. Göğüş, G. (2009). Müzik öğretimi ve yöntemleri. Bursa: Star Ajans Matbaacılık. Göksu, T. (2007). Sosyal psikoloji (3. basım). Ankara: Seçkin Yayınları. Gömleksiz, M. N. ve Kan, A. Ü. (2012). Eğitimde duyuşsal boyut ve duyuşsal öğrenme. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, (7) 1, 1159-1177. Gönen, M. (1999). Çocuk eğitiminde drama yönteminin kullanılması. Ö. Adıgüzel (Ed.). Yaratıcı drama 1999-2002 yazılar (s. 34-42). Ankara: Naturel Yayıncılık. Gürgen, E.(2007).Orff- schulwerk ve kodaly yönteminin vokal doğaçlama, müziksel işitme ve şarkı söyleme becerileri üzerindeki etkileri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Hoffer, C. R. (1993). İntroduction to music education (2nd ed.). İllinois: Waveland Press. Holden, H. ve Button, S. (2006). The teaching of music in the primary school by the non music specialist. British Journal of Music Education, 23 (1), 23-38. İnceel, S. (2011). İlköğretim öğrencilerinin müzik dersine ilişkin tutumları ile türkçe ve müzik dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul. İnceoğlu, M. (2010). Tutum algı iletişim (5. baskı). İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınevi. Kadan, Ö. F. (2013). Yaratcı drama yönteminin ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin ingilizce dersindeki başarı, tutum ve motivasyonlarına etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mustafa kemal Üniversitesi, Hatay. Kağıtçıbaşı, Ç. (2006). Yeni insan ve insanlar (10. basım). İstanbul: Evrim Yayınevi. Kandemir, T. (2009). İlköğretim sınıf müzik eğitiminde orff yaklaşımıyla doğaçlama çalışmalarının müziksel yaratıcılık sürecine etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). MarmaraÜniversitesi, İstanbul. Karaköse, G. (2011). Orff eğitimi alan ve almayan ilköğretim öğrencilerinin müzik dersine ilişkin tutum ile müzikal özyeterlilik düzeylerinin karşılaştırılması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul. Karaömerlioğlu, L. (2010). Okulöncesi eğitimde doğaçlama (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana. Karkın, A. M. (2008). Yaratıcılık kavramı ve müzik eğitiminde yaratıcılığın rolü ve önemi. Sanat Dergisi, 14, 1-5. Kuşcu, Ö. (2010). Orff schulwerk yaklaşımı ile yapılan müzik etkinliklerinin okul öncesi dönemdeki çocuklarının dikkat becerilerine etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya. Kuşcu, A. G. Ö., Kayılı, A. G. G., & Barışeri N. ,(2013). Okul öncesi öğretmen adaylarının müzik eğitimine ilişkin tutumlarına orff schulwerk pedagojisinin etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1),372-380. Nacakcı, Z. (2006). İlköğretim öğrencilerinin müzik dersine ilişkin tutumları. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu, Denizli Ormancı, Ü. (2011). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi 6. Sınıf Vücudumuzda Sistemler Ünitesinin Öğretiminde Drama Yönteminin Öğrenci Başarı, Tutum ve Motivasyon Üzerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa. Özçelik, D. A. (1998). Ölçme ve değerlendirme (2. baskı). Ankara: ÖSYM Yayınları. Okvuran, A. (2002). Drama dersinin yapılandırılması ve içeriği. Ö. Adıgüzel (Ed.), Yaratıcı drama 1999-2002 yazılar (s. 487-491). Ankara: Naturel Yayıncılık. Önder, A. (2006). Eğitici dramada rol oynamanın eğitim açısından önemi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 24, 133-143. Önder, S. (2007). İlköğretim beşinci sınıf müzik dersinin drama ile birleştirilerek işlenmesi ve öğrenme farklılıklarının tespit edilmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas. Otacıoğlu, S., G., (2007). İlköğretim 5.6.7. sınıf öğrencilerinin müzik dersine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 21,134-139. Özcan, V. (2007). Orff öğretisinin ve yaratıcı dramanın uygulandığı ve uygulanmadığı okullarda öğrencilerin müzik dersine olan tutumlarının karşılaştırılması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Öziskender, G., ve Güdek, B. "Orff yaklaşımı ile yapılan okul öncesi müzik eğitiminin öğrencilerin sosyal becerilerinin gelişimine etkileri." Electronic Turkish Studies 8.3 (2013). Özmenteş, G. (2005). Dalcroze eurhythmics öğretiminin müziksel beceriler, müzik dersine ilişkin tutumlar ve müzik yeteneğine ilişkin özgüven üzerindeki etkileri (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri, İzmir. Özmenteş, S. ve Özmenteş, G. (2009). Çalgı çalışmaya ilişkin tutum, bireysel özellikler ve performans düzeyi ilişkileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (1), 353-360. Öztopalan, E. (2007). İlköğretim düzeyindeki özel okullar ile devlet okullarının 6,7 ve 8. Sınıf öğrencilerinin müzik dersine ilişkin tutumları ve akademik başarıları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Öztürk, A. (2001). Eğitim-öğretimde yeni bir yaklaşım: yaratıcı drama. Ö. Adıgüzel (Ed.). Yaratıcı drama 1999-2002 yazılar (s. 300-311). Ankara: Naturel Yayıncılık. Philips, S. L. (2003). Contributing factors to music attitude in sixth-, seventh-, and eighth-grade students (Yayınlanmamış Doktora Tezi). The Univercity of Iowa, Iowa City, USA. Phillips, K. H. & Aitchison, R. E. (1998). The effects of psychomotor skills instruction on attitude toward singing and general music among students in grades 4-6. Bulletin of the Council for Research in Music Education, 137, 32-42. Salmon, S. (2012). Musica humana:Thoughts on humanistic aspects of Orff Schulwerk. Orff Schulwerk Informationen, 87,13-19. Shamrock, M. (1997). Orff-schulwerk: an integrated foundation. Music Educators Journal, 83 (6), 41-44. Sever, Ö. (2010). İlköğretim 3. sınıf müzik dersi müziksel yaratıcılık öğrenme alanı kazanımlarının edinilmesinde yaratıcı dramanın etkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu. Soysalan, Y. (2013). Yaratıcı müzikli tiyatro: pedagojik aşamalar. K. O. Koçak ve N. Laslo (Ed.). Müzik, oyun ve dans üzerine makaleler (s.69-81). Ankara: Müzik Eğitimi Yayınları. Şenol, A. (2013). İstanbul Anadolu yakasındaki anaokullarında altı yaş grupları ile orff schulwerk uygulamaları. K. O. Koçak ve N. Laslo (Ed.). Müzik, oyun ve dans üzerine makaleler (s.89-97). Ankara: Müzik Eğitimi Yayınları. Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi (1. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Taylor, D. M. (2011). Orff ensembles: benefits, challenges and solutions. General Music Today, XX (X), 1-5. Toksoy, A. C., ve Beşiroğlu, Ş. (2010). Orff yaklaşımı çerçevesinde ilköğretim I. kademesinde müzik ve hareket eğitimine başlangıç için bir model önerisi. İtüdergisi/b, 3(2),23-34 Toraman, M. (2013). Müzik öğretmenlerinin ilköğretim programında yer alan müzik dersine yönelik görüşleri üzerine nitel bir araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli. Uçan, A. (2005). Müzik eğitimi (3. basım). Ankara: Evrensel Müzikevi. Uslu, M. (2013). Müzik eğitiminin yaratıcılık boyutu. Eğitim ve öğretim Araştırmaları Dergisi, 2 (1), 71-80. Üstündağ, T. (1998). Yaratıcı drama eğitim programının ögeleri. Eğitim ve Bilim, 22 (107), 28-35. Ütkür, N. (2012). Yaratıcı drama yönteminin hayat bilgisi derslerinde kullanılmasının öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul. Yücesoy, G. (2011). İlköğretim müzik dersi öğretmen kılavuzlarında yer alan öğrenme-öğretme etkinliklerinin değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara. Yılmaz Arıkan, E. N. (2011). İlköğretim okullarında yaratıcı drama yönteminin görsel sanatlar eğitiminde kullanılmasının erişi, tutum ve kalıcılığa etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya. Zachopoulou, E., Derri, V., Chatzopoulos, D., & Ellinoudis, T. (2003). Application of Orff and Dalcroze activities in preschool children: Do they affect the level of rhythmic ability?. Physical Educator, 60 (2), 50-56