An investigation of some nutrition habits of 60-72 month-old children

Yıl 2013, Cilt: 12 Sayı: 2, 498 - 511, 26.06.2013

Şahide Oğuz Didem Önay Derin

Öz

This study, which comprises of a total of 415 children (201 boys and 214 girls) attending preschool education in the city centre of Konya, was carried out to determine heights (cm), weights (kg) and some nutrition habits of 60-72 month-old children. The sample represents 5.4% of the universe. A questionnaire form was used as the data collection tool in the survey research. Children’s heights (cm) and weights (kg) were measured by the researcher and their Body Mass Index (BMI) (kg/m) values were calculated. The collected data were analyzed using SPSS software. Charts that demonstrate the number and percentage values regarding each question were produced and necessary arithmetic means were computed. Chisquare test was employed in assessing the relationships between the parameters and a p value of less than 0.05 at the confidence interval of 95% was considered significant. The children’s mean weights (kg), heights (cm) and BMIs (kg/m) were found to be 20.73±3.60 kg, 115.17±5.65 cm, 15.58±2.11 kg/m, respectively. It was observed that most children (58.8%) are between 15th-85th percentiles. 91.5% of boys and 86.0% of girls eat three meals a day regularly, and 32.5% of all children like all meals. 63.1% of girls and 57.7% of boys are picky in eating.

Anahtar Kelimeler

Preschool, nutrition habits, BMI, percentile.

60-72 aylık çocukların bazı beslenme alışkanlıklarının incelenmesi

Öz

Konya il merkezinde okul öncesi eğitim kurumlarına devam etmekte olan 201’i erkek, 214’ü kız toplam 415 çocuğu kapsayan bu çalışma; 60-72 aylık çocukların boy uzunluğu (cm) ve vücut ağırlığı (kg) ölçümleri ile bazı beslenme alışkanlıklarını belirlemek amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Örneklemdeki öğrenciler evrenin %5.4’ünü temsil etmektedir. Tarama modelinin kullanıldığı araştırmada veri toplama aracı olarak, anket formu kullanılmıştır. Çocukların boy uzunluğu (cm) ve vücut ağırlığı (kg) ölçümleri, araştırmacı tarafından bizzat alınmış ve Beden Kütle İndeksi (BKI) (kg/m2) değerleri hesaplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Her soru ile ilgili sayı ve % değerleri gösteren çizelgeler hazırlanmış ve gerekli aritmetik ortalamalar alınmıştır. Parametreler arası ilişkileri değerlendirmede ki-kare testi kullanılmış, sonuçlar değerlendirilirken, %95’lik güven aralığında, 0.05’ten küçük p değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Çocukların vücut ağırlığı (kg), boy uzunluğu (cm), BKI (kg/m2) ortalamaları sırasıyla 20.73±3.60 kg, 115.17±5.65 cm, 15.58±2.11 kg/m2 olarak bulunmuştur. Çocukların en fazla oranda (%58.8) 15.-85. persentiller arasında olduğu görülmüştür. Erkek çocuklarının %91.5’i, kız çocuklarının %86.0’sı gün içerisinde üç öğün yemek yemekte olup, çocukların %32.5’i tüm öğünleri sevmektedir. Kız çocuklarının %63.1’i, erkek çocuklarının %57.7’si yemek seçmektedir

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi, beslenme alışkanlıkları, BKI, persentil

Kaynakça

• Akar, A.S. (2006). Özel ve resmi okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden dört altı yaş grubu çocuklarının beslenme alışkanlıklarının karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Albayrak, H. (1989). Konya il merkezinde okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların beslenme alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Alikaşifoğlu, A., & Yordam, N. (2000). Obezitenin tanımı ve prevelansı, Katkı Pediatri Dergisi, 21(4), 475-481.
• Akyıldız, N. (2001). Çocuk beslenmesi 1 (2.Baskı). İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Arlı, M., Şanlıer, N., Küçükkömürler, S., & Yaman, M. (2003). Anne ve çocuk beslenmesi (2. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Arslan, P. (1993). Obezite ( Şişmanlık), Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 2(6):198–201.
• Arslan, P., Bozkurt, N., Karaağaoğlu, N., Mercanlıgil, S., & Ergen, S. (2001). Yeterli ve dengeli beslenme ve zayıflama rehberi. İstanbul: Özgür Yayınları.
• Bodenburg, I., & Grimm, G. (2008). Çocuklar ne ister?. (Çeviren: Gülderen Pamir) (2. Baskı). İstanbul: Turkuaz Kitaplığı.
• Bulduk, S., Yabancı, N., & Demircioğlu, Y. (2002). Özel durumlarda beslenme (1.Baskı). İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Dereli, F. (2006). 2-5 yaş arası sağlıklı çocukların beslenme özellikleri ve aile etkileşimi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul. Ebenegger, V., Vidal M. P., Barral, J., Kriemler, S., Puder, J. J., & Nydegger, A. (2010). Eating habits of preschool children with high migrant status in Switzerland according to a new food frequency questionnaire. Nutrition research, 30, 2, 104-109.
• Ergün, A., & Erten, S. (2004). Öğrencilerde vücut kitle indeksi ve bel çevresi değerlerinin incelenmesi, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 57 (2):57–61.
• Gökçay, G., & Garipağaoğlu, M. (2002). Çocukluk ve ergenlik döneminde beslenme (1. Baskı). İstanbul: Saga Yayınları.
• Kandır, A. (2004). Gelişimde 3-6 yaş (2. Baskı). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Kobak, C. (2009). Okul öncesi dönemde (3-6 yaş) ana çocuk sağlığı ve anaokulundaki çocukların beslenme özelliklerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kırkıncıoğlu, M. (2003). Çocuk beslenmesi. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Köksal, G., & Gökmen, H. (2000). Çocuk hastalıklarında beslenme tedavisi (1. Baskı). Ankara: Hatipoğlu Yayınları.
• Merdol, T.K. (1999). Okul öncesi dönem eğitimi veren kişi ve kurumlar için beslenme eğitim rehberi. Baskı. İstanbul: Özgür Yayınları.
• MEGEP (Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi). (2007). Süt, Oyun, Okul ve Ergenlik Döneminde Beslenme, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Mermer, M. (2003). Kreşe devam eden 3-6 yaş çocuklarının beslenmeye ilişkin tutum ve davranışlarında ailenin rolü. Yayınlanmamış bilim uzmanlığı tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Önay, D. (2002). Ankara’da farklı sosyo-ekonomik düzeylerdeki 14-15 yaş grubu öğrencilerin beslenme durumu ve bunu etkileyen bazı faktörler. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ev Ekonomisi (Beslenme) Anabilim Dalı, Ankara.
• Pekcan, G. (1999). Hastalıklarda beslenme durumunun saptanması, Diyet El Kitabı. (Editör: Baysal, A., Bozkurt, N., Pekcan, G., Besler, T., Aksoy, M., Merdol Kutluay, Türkan., Keçecioğlu, S. ve Mercangil, S, M.) Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.
• Pekcan, G. (2001). Şişmanlık tanısında antropometrik ölçümler ve yorumu, (Sunuya Hazırlayan: Arslan, P.). I. Ulusal Obesite Kongresi Diyetisyenler Sempozyumu Sunuları, 13–38, İstanbul. Pekcan, G. (2008). Beslenme Durumunun Saptanması. Eds: Buzgan T, Kesici C, Çelikcan E, Soylu M. In: Beslenme Bilgi Serisi. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Beslenme ve Fiziksel Aktiviteler Daire Başkanlığı. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 732. Ankara: Klasmat Matbaacılık, p. 213-49.
• Sümbül, E. İ. (2009). 4-6 yaş arasındaki öğrencilerin okul dönemindeki yetersiz ve dengesiz beslenme alışkanlıklarının saptanması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Şanlıer, N., & Ersoy, Y. (2004). Çocuk ve beslenme (2. Baskı). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Terzi, A. Ö. (2005). Bir-üç yaş grubu sağlıklı çocuklarda beslenme alışkanlıkları ve günlük posa alım düzeyleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yolsal, N., Kıyan, A., & Özden, Y. (1998). Beslenme durumunun değerlendirilmesinde beden kitle indeksinin kullanımı, Beslenme ve Diyet Dergisi, 27 (2),43-48.
• Ünver, Y. (2004). Beş-altı yaş okul öncesi dönemi çocukları için geliştirilecek, besin gruplarına yönelik beslenme eğitimi programlarının, çocukların beslenme bilgisi ve davranışlarına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yabancı, N., Şimşek, I., İstanbulluoğlu, H., & Bakır, B. (2009). Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler, TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(5), 397-404.
• Yavuzer, H. (2006). Çocuk eğitimi el kitabı (20. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.