Primary School Administrators\' Organizational Commitment Level

Yıl 2013, Cilt: 12 Sayı: 1, 179 - 189, 26.06.2013

Funda Nayir

Öz

This study investigates Turkish primary schools’ administrators’ organizational commitment level in terms of gender, branch, marital status, seniority, education level, school size and the school district. Data of the study are collected through ‘Organizational Commitment’ scale, developed by Balay (2000), which implemented by EARGED to 678 school administrators coming from 23 cities of Turkey. In the dimension of compliance, school administrators’ views significantly varied depending on their gender, school type and school size. The school administrators’ views also significantly varied in terms of identification and internalization dimensions based on marital status, school type, seniority, educational level, school size and the school district variables.

Anahtar Kelimeler

School administrators, organizational commitment

İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Örgütsel Bağlılık Düzeyi

Öz

Bu araştırma Türkiye’de ilköğretim okulu yöneticilerinin örgütsel bağlılık düzeyini cinsiyet, branş, medeni durum, okul türü, kıdem, öğrenim durumu, okul büyüklüğü ve okulun bulunduğu bölge değişkenleri açısından incelemek için yapılmıştır. Veriler, Balay (2000) tarafından geliştirilen “Örgütsel Bağlılık” ölçeği kullanılarak EARGED tarafından Türkiye’de 23 ilden 678 okul yöneticisinden toplanmıştır. Toplanan veriler t- testi, tek yönlü ANOVA ve Kruskall- Wallis testi kullanılarak analiz edilmiştir. Ölçekte örgütsel bağlılık uyum, özdeşleşme ve içselleştirme bağlılığı olarak üç faktörlü olarak ele alınmıştır. Uyum boyutunda yöneticilerin görüşleri cinsiyet, okul türü ve okulun büyüklüğü değişkenlerine göre anlamlı şekilde farklılık göstermektedir. Özdeşleşme ve içselleştirme boyutlarında ise yönetici görüşleri medeni durum, okul türü, kıdem, öğrenim durumu, okulun büyüklüğü ve okulun bulunduğu bölge değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermektedir

Anahtar Kelimeler

Okul yöneticisi, örgütsel bağlılık

Kaynakça

• Balay, R. (2000). Yönetici ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Balcı, A. (2003). Örgütsel Sosyalleşme Kuram Strateji Ve Taktikler, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Bayram, L. (2005),”Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel bağlılık”, Sayıstay Dergisi, 59, 125 – 139. Celep, C. Saridede. U., ve Beytekin, F. (2005). Eğitim Örgütlerinde Örgütsel Bağlılık, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ve Tükenmişlik Arasındaki İlişki, XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Pamukkale Üniversitesi, Egitim Fakültesi, 13-19, Denizli.
• Erdem, M. (2008). Öğretmenlere Göre Kamu Ve Özel Liselerde İş Yaşamı Kalitesi Ve Örgütsel Bağlılık İle İlişkisi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara.
• İnce, M. ve Gül, H. (2005), Örgütsel Baglılık: Yönetimde Yeni Bir Paradigma”, Çizgi Yayınları
• Kanter, R.M. (1968). Commitment & social organization a study of commitment mechanism in utopian communities, American Social Review, 33, 499 – 517.
• Kartal, S. (2005). İlköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin örgütsel sosyalleşmesi, Ege Eğitim Dergisi, 6, 99 – 112
• Katz, D. ve Kahn, R. (1977). Örgütlerin toplumsal psikolojisi, (Çev. Can, H ve Bayar, Y.) Ankara: TODAİE Yayınları.
• Köse, S. (2008). Örgütsel Desteğin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Bir Gıda İşletmesinde Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Luthans, F. (1981), Organizational behavior, 3.Ed., New York:McGraw Hill.
• Mathieu, J.E. ve Zajac, D.M. (1990). A rewiev and meta-analysis of the antecendents, correlatesand, consequences of organizational commitment, Psychological Bulletin, 108, 171 – 194.
• Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Relations, 1, 61–89.
• Meyer, J., P. ve Allen, N., J. (1997). Commitment in the workplace, theory, research and application, London: Sage Publications.
• Meyer , J., P., Allen, N., J. ve Smith, C., A. (1993). Commitment to organizations and occupations: extension and test of a three-component conceptualization, Journal of Applied Psychology, 78, 538 – 5
• Mowday, R.T., Steers, R. M., Porter, L. W. (1982). Employee-organization linkages: the psychology of commitment, absenteeism and turnover. New York, Academic Press.
• Mullins, Laurie J. (1993). Management and organizational behaviour, London: Pitman Publishing.
• Nayir, F. (2011) İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Öğretmenlere Sağlanan Örgütsel Desteğe İlişkin Görüşleri, Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algısı Ve Örgütsel Bağlılık Düzeyi İle İlişkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Northcraft, G. ve Neale, M.,A. (1990). Organizational behavior, a management challange, USA: The Dryden Press.
• O’Reilly, C ve Chatman, J. (1986). Organizational commitment and psychological attachment. the effects of compliance ıdendification and ınternalization and prosocial behavior, Journal of Applied Psyhcology, 71, 492 – 499.
• Randall, D.M., (1987), Commitment and the organization: The organization man revisited, Academy of Management Review, 12, 460 – 471.
• Robbins, S.P., (2003). Organizational behaviour, New Jersey: Prentice – Hall.
• Saal, F., E. ve Knight, P., A. (1987). Industrial / organizational psychology, science and practice, Passific Grove: Brooks / Cole Publishing Company
• Sağnak, M. (2005). İlköğretim Okullarında Görevli Yönetici Ve Öğretmenlerin Örgütsel Değerlere İlişkin Algıları, Eğitim ve Bilim, 30, 31 – 38.
• Sığrı, Ü. (2007). İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer Ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu Ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 261– 2
• Suliman, A.M.T. (2002). Is ıt really a mediating construct? The mediating role of organizational commitment in work climate-performance relationship, Journal of Management Development, 21,170 – 183.
• Swailes, S. (2002). Organizational commitment: A critique of the construct and measures, International Journal of Management Reviews, 4, 155–178.
• Uygur, A. (2007). Örgütsel Bağlılık İle İşgören Performansı İlişkisini İncelemeye Yönelik Bir Alan Arastırması, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 71 – 85.
• Yağcı, K. (2003).” Toplam Kalite Yönetimi Kapsamında Meyer-Allen Örgütsel Baglılık Modeli Ve Otel İşletmeleri Uygulaması”, Yüksek Lisans Tezi, İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi S.B.E.
• Yılmaz, K. (2006). İlköğretim Okulu Yönetici Ve Öğretmenlerine Göre Kamu İlköğretim Okullarda Bireysel Ve Örgütsel Değerlerine Okul Yöneticilerinin Okullarını Bu Değerlere Göre Yönetme Durumları, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.