BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2014, Cilt: 13 Sayı: 4, 1135 - 1141, 03.11.2014

Hakan Sarıçam

https://doi.org/10.17051/io.2014.32429
Cited By: 3

Öz

The aim of this research is to examine the psychometric properties of the Academic Locus of Control Scale (Akın, 2007) in adolescence. The research was conducted with 587 (301 + 286) adolescents in total. Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) of sampling adequacy was calculated as .72 and a significant result was found on Bartlett’s test of Sphericity χ= 561.619 (p< .001, df = 136). Results confirmatory factor analyses demonstrated that 17 items yielded two factors as original form and that the two-dimensional model was appropriate (χ² = 697.06, df =392, RMSEA= .059, GFI = .94, CFI = .93, AGFI = .92 and SRMR = .047). Factor loadings ranged from .32 to .88. Cronbach alpha internal consistency coefficient was found as .71,5 for internal academic locus of control sub-scale, .81 for external academic locus of control sub-scale. In the concurrent validity significant relationships were found between academic locus of control, locus of control, student responsibility, and student responsibility. Test-retest reliability coefficient was as .81 for internal academic locus of control and .79 for external academic locus of control. Corrected item-total correlations ranged from .41 to .81. Overall results demonstrated that the Academic Locus of Control Scale can be named as a valid and reliable instrument that could be used in the field of education with adolescents.

Anahtar Kelimeler

Academic locus of control adolescence validity reliability confirmatory factor analysis

Kaynakça

  • Akın, A. (2007). Akademik Kontrol Odağı Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 9-17.
  • Arslan, C., Dilmaç, B., & Hamarta, E. (2009). Coping with stress and trait anxiety in terms of locus of control: A Study with Turkish University Students. Social Behaviour and Personality, 37(6), 791-800.
  • Altın, M., & Karancı, N. (2008). How does locus of control and inflated sense of responsibility relate to obsessive-compulsive symptoms in Turkish adolescents? Journal of Anxiety Disorders, 22, 1303–1315.
  • Basım, H. N., & Şeşen, H. (2006). Kontrol odağının çalışanların nezaket ve yardım etme davranışlarına etkisi: kamu sektöründe bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 159-168.
  • Bayram, N. (2010). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş. Bursa: Ezgi Kitabevi.
  • Browne, M.W., & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. In K. A. Bollen & J. S. Long (Eds.), Testing structural equation models Newbury Park, CA: Sage. (pp. 136-162).
  • Büyüköztürk, Ş. (2012). Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö., Kahveci, Ö., & Demirel, F. (2004). Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeği’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(2), 207-239.
  • Campis, L., Lyman, R., & Prentice-Dunn, S. (1986). The parental locus of control scale: Development and validation. Journal of Clinical Child Psychology, 15, 260-267.
  • Carifio, J., & Rhodes, L. (2002). Construct validities and the empirical relationships between optimism, hope, self-efficacy, and locus of control. Work, 19, 125–136.
  • Constantin, T., Holman, A., & Hojbotă, M.A. (2011). Development and validation of a Motivational Persistence Scale. Psihologija, 45(2), 99-120.
  • Çoban, A. E. & Hamamcı, Z. (2006). Kontrol odakları farklı ergenlerin karar stratejileri açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), 393-402.
  • Çolakkadıoğlu, O., Cenkseven Önder, F., & Avcı, R. (2011). Ergenlerde kontrol odağını yordamada karar verme ve problem çözmenġn rolü. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 3173
  • Dağ, İ. (2002). Kontrol Odağı Ölçeği (KOÖ): Ölçek geliştirme, güvenirlik ve geçerlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 17, 77-90.
  • Hu, L. T., & Bnetler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structural analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1-55.
  • Jansenn, T., & Carton, J. S. (1999). The effect of locus of control and task difficulty on procrastination. The Journal of Genetic Psychology, 160(4), 436-442.
  • Kaplan, S. E., Reneau, J. H., & Whitecotton, S. (2001). The effects of predictive ability information, locus of control, and decision maker involvement and decision aid reliance. Journal of Behavioral Decision Making, 14, 35-50.
  • Kaval, K. (2001). 12 yaş çocuklarında denetim odağını etkileyen bazı değişkenlerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Kaya, M., & Doğan, U. (2014). Öğrenci sorumluluk: Ölçek geliştirme, güvenirlik ve geçerlik çalışması. The Journal of European Education, 4(1), 11-18.
  • Leone, C., & Burns, J. (2000). The measurement of locus of control: Assessing more than meets the eye. The Journal of Psychology, 134, 63-76.
  • Livaneli, Z. (2012). Mutluluk. İstanbul: Remzi Kitapevi.
  • Miller, P., Lefcourt, H., & Ware, E. (1983). The construction and development of the Miller Mental Locus of Control Scale. Canadian Journal of Behavioural Science, 15, 266-279.
  • Nowicki, S., & Strickland, B.R. (1973). A locus of control scale for children. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 40(1),148-154.
  • Öngen, D. (2003). Denetim Odağı Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 35, 436-447.
  • Özgüven, İ. E. (2012). Psikolojik testler. Ankara: Nonel Yayın Dağıtım.
  • Öztemel, K. (2012). Kariyer kararsızlığı ile mesleki karar verme öz yetkinlik ve kontrol odağı arasındaki ilişkiler. GEFAD / GUJGEF 32(2), 459-477.
  • Özyeşil, Z., Arslan, C.,Kesici, Ş., & Deniz, M. E. (2011). The validity and reliability study of Mindful Attention Awareness Scale. Education and Science,36(160), 224-235.
  • Park, Y., & Kim, U. (1998). Locus of control, attributional style and academic achievement: Comparative analysis of Korean, Korean-Chinese and Chinese Students. Asian Journal of Social Psychology, 1, 191-208.
  • Rose, J., & Medway, F. (1981). Measurement of teachers' beliefs in their control over student outcomes. Journal of Educational Research, 14, 185-190.
  • Rotter, J. B. (1966). Generalized expectancies for internal versus external control of reinforcement. Psychological Monographs: General and Applied, 80(1), 1-26.
  • Sarıçam, H., Akın, A., Akın, Ü., & İlbay, A.B (2014). Motivasyonel Kararlılık Ölçeğinin Türkçe formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Journal of Education (TURJE), 3(1), 60-69. Serin, N. B., & Derin, R. (2008). İlköğretim öğrencilerinin kişilerarası problem çözme becerisi algıları ve denetim odağı düzeylerini etkileyen faktörler. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(1), Solmuş, T. (2004). İş yaşamı, denetim odaği ve beş faktörlük kişilik modeli. Türk Psikoloji Bülteni, 10, 196-205.
  • Spector, P. (1988). Development of the work locus of control scale. Journal of Occupational Psychology, 61, 335-340.
  • Shepherd, S., Owen, D., Fitch, T., & Marshall, J. (2006). Locus of control and academic achievement in high school students. Psychological Reports, 98, 318-322.
  • Strauser, D. R., Ketz, K., & Keim, J. (2002). The relationship between self-efficacy, locus of control and work personality. Journal of Rehabilitation, 68, 20-26.
  • Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
  • Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine giriş: Temel ilkeler ve Lisrel uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları.
  • Tezbaşaran, A. A. (1996). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Trice, A. (1985). An academic locus of control scale for college students. Perceptual and Motor Skills, 61, 1043–1046.
  • Yates, R. (2009). Locus of control and academic achievement: a study of gender and grade level differences among low-income africanamerican students in a middle school. Unpublished Phd Thesis, Southern Illinois University, Carbondale.
  • Yeh, M. Y., Lee, L. W., & Hwang, F. M., (2008). The Chinese version of the drinking-related locusofcontrol scale: A confirmatory factor analysis, Journal of Substance Abuse Treatment, 34, 333– 339.
  • Yeşilyaprak, B. (2004). Denetim odağı. İçinde Yıldız Kuzgun, Deniz Deryakulu (Editörler), Eğitimde bireysel farklılıklar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Yılmaz, V., & Çelik, H. E. (2009). Lisrel ile Yapısal Eşitlik Modellemesi-I: Temel kavramlar, uygulamalar, programlama. Ankara: Pegem Akademi Yayınları

Akademik Kontrol Odağı Ölçeği Ergen Formunun Psikometrik Özellikleri

Yıl 2014, Cilt: 13 Sayı: 4, 1135 - 1141, 03.11.2014

Hakan Sarıçam

https://doi.org/10.17051/io.2014.32429
Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı Akın (2007) tarafından geliştirilen Akademik Kontrol Odağı Ölçeğinin (AKOÖ)
ergen formunu oluşturmak ve formun psikometrik özelliklerini incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 587
(301+286) ergen öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada benzer ölçek geçerliği çalışması için Kontrol Odağı
Ölçeği, Öğrenci Sorumluluk Ölçeği ve Motivasyonel Kararlılık Ölçeği kullanılmıştır. Açıklayıcı faktör analizi
sonucu KMO örneklem uygunluk katsayısı .72, Barlett testi χ2 değeri 561.619 (p < .001, sd = 136) bulunmuştur.
Ölçeğin yapı geçerliği için uygulanan doğrulayıcı faktör analizinde orijinal formla tutarlı olarak 17 maddenin iki
boyutta uyum verdiği görülmüştür (χ2 = 697.06, sd=392, RMSEA=.059, GFI=.94, CFI=.93, AGFI=.92 ve
SRMR=.047). Ölçeğin faktör yükleri .32 ile .88 arasında sıralanmakta olup; Cronbach Alfa iç tutarlılık
güvenirlik katsayısı iç akademik kontrol odağı alt ölçeği için .71,5; dış akademik kontrol odağı alt ölçeği için .81
olarak bulunmuştur. Ölçüt geçerliği çalışmasında iç akademik kontrol odağı ile iç kontrol odağı, öğrenci
sorumluluğu ve motivasyonel kararlılık arasında sırasıyla (r=.72, .54, .51) pozitif; dış akademik kontrol odağı
ile dış kontrol odağı, öğrenci sorumluluğu ve motivasyonel kararlılık arasında sırasıyla (r=.69, -.43, -.53)
negatif ilişkiler olduğu görülmüştür. Test-tekrar test korelasyon katsayısı ölçeğin iç akademik kontrol odağı için.
81; dış akademik kontrol odağı için. 79 olarak bulunmuş; ayrıca ölçeğin düzeltilmiş madde-toplam
korelasyonlarının. 41 ile .81 arasında sıralandığı görülmüştür. Analizler, AKOÖ’ nün ergen formunun yeterli
düzeyde geçerlilik ve güvenilirlik değerlerine sahip olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Akademik kontrol odağı ergen geçerlik güvenirlik doğrulayıcı faktör analizi.

Kaynakça

  • Akın, A. (2007). Akademik Kontrol Odağı Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 9-17.
  • Arslan, C., Dilmaç, B., & Hamarta, E. (2009). Coping with stress and trait anxiety in terms of locus of control: A Study with Turkish University Students. Social Behaviour and Personality, 37(6), 791-800.
  • Altın, M., & Karancı, N. (2008). How does locus of control and inflated sense of responsibility relate to obsessive-compulsive symptoms in Turkish adolescents? Journal of Anxiety Disorders, 22, 1303–1315.
  • Basım, H. N., & Şeşen, H. (2006). Kontrol odağının çalışanların nezaket ve yardım etme davranışlarına etkisi: kamu sektöründe bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 159-168.
  • Bayram, N. (2010). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş. Bursa: Ezgi Kitabevi.
  • Browne, M.W., & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. In K. A. Bollen & J. S. Long (Eds.), Testing structural equation models Newbury Park, CA: Sage. (pp. 136-162).
  • Büyüköztürk, Ş. (2012). Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö., Kahveci, Ö., & Demirel, F. (2004). Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeği’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(2), 207-239.
  • Campis, L., Lyman, R., & Prentice-Dunn, S. (1986). The parental locus of control scale: Development and validation. Journal of Clinical Child Psychology, 15, 260-267.
  • Carifio, J., & Rhodes, L. (2002). Construct validities and the empirical relationships between optimism, hope, self-efficacy, and locus of control. Work, 19, 125–136.
  • Constantin, T., Holman, A., & Hojbotă, M.A. (2011). Development and validation of a Motivational Persistence Scale. Psihologija, 45(2), 99-120.
  • Çoban, A. E. & Hamamcı, Z. (2006). Kontrol odakları farklı ergenlerin karar stratejileri açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), 393-402.
  • Çolakkadıoğlu, O., Cenkseven Önder, F., & Avcı, R. (2011). Ergenlerde kontrol odağını yordamada karar verme ve problem çözmenġn rolü. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 3173
  • Dağ, İ. (2002). Kontrol Odağı Ölçeği (KOÖ): Ölçek geliştirme, güvenirlik ve geçerlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 17, 77-90.
  • Hu, L. T., & Bnetler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structural analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1-55.
  • Jansenn, T., & Carton, J. S. (1999). The effect of locus of control and task difficulty on procrastination. The Journal of Genetic Psychology, 160(4), 436-442.
  • Kaplan, S. E., Reneau, J. H., & Whitecotton, S. (2001). The effects of predictive ability information, locus of control, and decision maker involvement and decision aid reliance. Journal of Behavioral Decision Making, 14, 35-50.
  • Kaval, K. (2001). 12 yaş çocuklarında denetim odağını etkileyen bazı değişkenlerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Kaya, M., & Doğan, U. (2014). Öğrenci sorumluluk: Ölçek geliştirme, güvenirlik ve geçerlik çalışması. The Journal of European Education, 4(1), 11-18.
  • Leone, C., & Burns, J. (2000). The measurement of locus of control: Assessing more than meets the eye. The Journal of Psychology, 134, 63-76.
  • Livaneli, Z. (2012). Mutluluk. İstanbul: Remzi Kitapevi.
  • Miller, P., Lefcourt, H., & Ware, E. (1983). The construction and development of the Miller Mental Locus of Control Scale. Canadian Journal of Behavioural Science, 15, 266-279.
  • Nowicki, S., & Strickland, B.R. (1973). A locus of control scale for children. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 40(1),148-154.
  • Öngen, D. (2003). Denetim Odağı Ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 35, 436-447.
  • Özgüven, İ. E. (2012). Psikolojik testler. Ankara: Nonel Yayın Dağıtım.
  • Öztemel, K. (2012). Kariyer kararsızlığı ile mesleki karar verme öz yetkinlik ve kontrol odağı arasındaki ilişkiler. GEFAD / GUJGEF 32(2), 459-477.
  • Özyeşil, Z., Arslan, C.,Kesici, Ş., & Deniz, M. E. (2011). The validity and reliability study of Mindful Attention Awareness Scale. Education and Science,36(160), 224-235.
  • Park, Y., & Kim, U. (1998). Locus of control, attributional style and academic achievement: Comparative analysis of Korean, Korean-Chinese and Chinese Students. Asian Journal of Social Psychology, 1, 191-208.
  • Rose, J., & Medway, F. (1981). Measurement of teachers' beliefs in their control over student outcomes. Journal of Educational Research, 14, 185-190.
  • Rotter, J. B. (1966). Generalized expectancies for internal versus external control of reinforcement. Psychological Monographs: General and Applied, 80(1), 1-26.
  • Sarıçam, H., Akın, A., Akın, Ü., & İlbay, A.B (2014). Motivasyonel Kararlılık Ölçeğinin Türkçe formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Journal of Education (TURJE), 3(1), 60-69. Serin, N. B., & Derin, R. (2008). İlköğretim öğrencilerinin kişilerarası problem çözme becerisi algıları ve denetim odağı düzeylerini etkileyen faktörler. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(1), Solmuş, T. (2004). İş yaşamı, denetim odaği ve beş faktörlük kişilik modeli. Türk Psikoloji Bülteni, 10, 196-205.
  • Spector, P. (1988). Development of the work locus of control scale. Journal of Occupational Psychology, 61, 335-340.
  • Shepherd, S., Owen, D., Fitch, T., & Marshall, J. (2006). Locus of control and academic achievement in high school students. Psychological Reports, 98, 318-322.
  • Strauser, D. R., Ketz, K., & Keim, J. (2002). The relationship between self-efficacy, locus of control and work personality. Journal of Rehabilitation, 68, 20-26.
  • Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
  • Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine giriş: Temel ilkeler ve Lisrel uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları.
  • Tezbaşaran, A. A. (1996). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Trice, A. (1985). An academic locus of control scale for college students. Perceptual and Motor Skills, 61, 1043–1046.
  • Yates, R. (2009). Locus of control and academic achievement: a study of gender and grade level differences among low-income africanamerican students in a middle school. Unpublished Phd Thesis, Southern Illinois University, Carbondale.
  • Yeh, M. Y., Lee, L. W., & Hwang, F. M., (2008). The Chinese version of the drinking-related locusofcontrol scale: A confirmatory factor analysis, Journal of Substance Abuse Treatment, 34, 333– 339.
  • Yeşilyaprak, B. (2004). Denetim odağı. İçinde Yıldız Kuzgun, Deniz Deryakulu (Editörler), Eğitimde bireysel farklılıklar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Yılmaz, V., & Çelik, H. E. (2009). Lisrel ile Yapısal Eşitlik Modellemesi-I: Temel kavramlar, uygulamalar, programlama. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Toplam 42 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Hakan Sarıçam

Yayımlanma Tarihi 3 Kasım 2014
Yayımlandığı Sayı Yıl 2014 Cilt: 13 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Sarıçam, H. (2014). -. İlköğretim Online, 13(4), 1135-1141. https://doi.org/10.17051/io.2014.32429
AMA Sarıçam H. -. İOO. Kasım 2014;13(4):1135-1141. doi:10.17051/io.2014.32429
Chicago Sarıçam, Hakan. “-”. İlköğretim Online 13, sy. 4 (Kasım 2014): 1135-41. https://doi.org/10.17051/io.2014.32429.
EndNote Sarıçam H (01 Kasım 2014) -. İlköğretim Online 13 4 1135–1141.
IEEE H. Sarıçam, “-”, İOO, c. 13, sy. 4, ss. 1135–1141, 2014, doi: 10.17051/io.2014.32429.
ISNAD Sarıçam, Hakan. “-”. İlköğretim Online 13/4 (Kasım 2014), 1135-1141. https://doi.org/10.17051/io.2014.32429.
JAMA Sarıçam H. -. İOO. 2014;13:1135–1141.
MLA Sarıçam, Hakan. “-”. İlköğretim Online, c. 13, sy. 4, 2014, ss. 1135-41, doi:10.17051/io.2014.32429.
Vancouver Sarıçam H. -. İOO. 2014;13(4):1135-41.

Cited By

İlişki Doyum İndeksi (İDİ-4): Türkçe’ye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
Yalçın ÖZDEMİR
https://doi.org/10.18026/cbayarsos.854797
ACADEMIC SELF-CONTROL SCALE FOR SECONDARY SCHOOL STUDENTS: A VALIDITY AND RELIABILITY STUDY
Turkish Journal of Education
Hanife BÜYÜK
https://doi.org/10.19128/turje.778117
Ergenlerde Okul Tükenmişliğinin Yordayıcısı Olarak Akademik Kontrol Odağı
Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
Gürcan Şeker
https://doi.org/10.17860/mersinefd.299266