Subhî Sâlih (1926-1986): His Life, Works and Significant Views

Yıl 2018, Sayı: 49, 21 - 47, 30.06.2018

Sakin Taş

https://doi.org/10.29288/ilted.391348

Öz

This
article aims to discourse the life of Shaykh Subhî Sâlih (1926-1986) who is one
of the most important scholars and his academic personality and his works.
Sâlih, who was born in Lebanon, has gained special place with his works in the last period of Islamic thought. Although he is quite
well-known in the Arab world, there are no independent studies in our country.
In this study, his educational and academic life, his books and prominent
opinions are mentioned. Also by giving a brief description of the contents of his
books and articles which are reached, the necessary information about the
characteristics of the mentioned studies is presented.

Anahtar Kelimeler

Tafsir, Subhî Sâlih, Ulum al-Qur’an, Fiqh, Arabic Language

Subhî Sâlih (1926-1986): Hayatı, Eserleri ve Öne Çıkan Görüşleri

Öz

Bu yazı son asrın önemli âlimlerinden Subhî Sâlih’in (1926-1986) hayatını, ilmî kişiliğini,eserlerini ve öne çıkan görüşlerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Lübnan doğumlu olan Sâlih, ortaya koyduğu çalışmalarla son dönem İslam düşüncesi içerisinde kendisine önemli bir yer edinmiştir. Arap dünyasında oldukça tanınmış olmasına rağmen ülkemizde hakkında kapsamlı çalışmalar bulunmamaktadır. Bu makalede, onun eğitim-öğretim hayatı, telif ettiği eserler ve öne çıkan görüşlerinden bahsedilmiştir. Yazara ait ulaşabildiğimiz ilmî eser ve makalelerin muhtevası hakkında kısa bilgiler verilip adı geçen çalışmaların özelliklerine dair gerekli bilgiler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ulûmu’l-Kur’ân, Tefsir, Subhî Sâlih, Fıkıh, Arap Dili

Kaynakça

• Abâza, Nizâr - el-Mâlih, M. Riyâz. İtmâmu’l-a‘lâm zeyl li kitâbi’l-a‘lâm li Hayruddîn ez-Ziriklî. Beyrut: Dâru Sâdır, 1999.
• Alaqeelabumostafa. “eş-Şeyh ed-duktûr Subhî İbrâhîm es-Sâlih”. Erişim: 10 Ocak 2016. http://alaqeelabumostafa.com/CharDetails.asp?CharID=12635.
• ‘Alâvene, Ahmed. Zeylü’l-a‘lâm kâmûs terâcim li eşheri’r-ricâl ve’n-nisâ mine’l-‘arab ve’l-musta‘ribîn ve’l-musteşrikîn. Cidde: Dâru’l-Minâre, 1998.
• Albayan Newspaper. Taha Sâbûncî. “Min iğtiyâli’ş-şehîd Subhî es-Sâlih ve li mâzâ uğtuyile?”. Erişim: 21 Nisan 2018. http://www.albayanlebanon.com/news. php?IssueAr=33&id=1209&idC=10.
• Alghoraba. Muhammed Alî Şâhîn. “eş-Şehîd Subhî b. İbrâhîm Es-Sâlih”. Erişim: 10 Nisan 2018. http://www.alghoraba.com/index.php?option=com_content&task= view&id=58&Itemid=115.
• Al-makarem. “el-Müessetü’l-cemiyye el-‘allâme el-müceddid eş-şehîdü’l-hâlid eşşeyh ed-duktûr Subhî İbrâhîm es-Sâlih”. Erişim: 12 Eylül 2016. http://almakarem. com/?page_id=37.
• Almoajam. “Abdulkerîm ‘Uveyde 1865-1958”. Erişim: 22 Nisan 2018. http://www.almoajam. org/poet_details.php?id=4164.
• Ayyıldız, Mahmut. “Batı’da Kur’ân Araştırmalarının Ulûmu’l-Kur’ân Eserlerine Yansımaları –Subhi Salih Örneği-“. İslam Araştırmaları ve Oryantalizm. ed: Bilal Gökkır – Necmettin Gökkır. 9-30. İstanbul: İFAV Yayınları, 2016.
• Beşnâtî, Abdulmunim. “Dürretü ebhâsi fikhi’l-lügati’l-arabiyye fî’n-nısfi’s-sânî lil’-karni’l-‘ışrîn”. Bahs mukaddem li’l-mu’temeri’d-duvelî “meâlimu’t-tecdîd fî fikri’şşehîd eş-şeyh Subhî es-Sâlih”. Trablus: Câmiâtü’l-Cinân, 3-4 Ekim 2006.
• Ba‘lebekkî, Munîr. Mu‘cemu a’lâmi’l-mevrid. Beyrut: Daru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, 1992.
• Boko, Cemâl. Tercîhâtü’ş-şeyh Subhî es-Sâlih fî ulûmi’l-Kur’ân: cem’en ve dirâseten. Yüksek Lisans Tezi, Câmietü’l-Cezâir, 2013. Bû Tâlib, Abdulhadi. “Vedâ‘an Refîkunâ Subhî es-Sâlih”. el-Akademiyye 4 (1987): 340-342.
• Cefâirî, Muhammed Abdüsselâm. “Dirâse li kitâbi ‘el-İslâm ve müstakbelu’l-hadâra’ li Subhî es-Sâlih”. Mecelletü Külliyyeti’d-Da’veti’l-İslâmiyye 8 (1991): 194-210.
• Çakar, Enver. “XVII. Yüzyılın Ortalarında Trablusşam Şehrinin Sosyal ve İktisadi Durumu”. Tarih Araştırmaları Dergisi 22/35 (2004): 45-69. Darbuna. “el-‘Allâme eş-şehîd Subhî es-Sâlih”. Erişim: 20 Nisan 2018. http://www.darbuna. net/blog/2007/04/02/ /.
• Dâvî, Ahmed. “Eseru’l-üstâz ed-duktûr Subhî es-Sâlih fi’d-dersi’l-câmi’î bi’l-Mağrib”. Bahsun mukaddemun li’l-mu‘temeri’d-duvelî “me’âlimu’t-tecdîd fî fikri’ş-şehîd eşşeyh
• Subhî es-Sâlih”. Trablus: Câmiâtü’l-Cinân. 3-4 Ekim 2006.
• Fettûh, ‘Îsâ. “Üstâzî ed-duktûr Subhî es-Sâlih 1926-1986”. Mecelletü’l-Mevkifi’l-Edebî 434 (Haziran 2007): 133-136.
• Grafton, David D.. The Christians of Lebanon: Political Rights in Islamic Law. London: Tauric Academic Studies, 2003.
• Hâcî, Abdul’aziz. “Subhî es-Sâlih ve cuhûduhu fî ‘ulûmi’l-Kur’ân min hilâli kitâbihi mebâhis fî ‘ulûmi’l-Kur’ân”. Et-Türâsu’l-‘Arabî 115 (2009): 17-44.
• Hatiboğlu, İbrahim. ”Subhî es-Sâlih”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 37: 452-453. Ankara: TDV Yayınları, 2009.
• Kibâre, Nezîh ve diğerleri. Trâblus fî’z-zâkire. Trablusşam: Müessesetü’s-Safadî, 2010.
• Kurzman, Charles (Ed.). Liberal Islam: A Sourcebook. Oxford-New York: Oxford University Press, 1998.
• Mar’aşlî, Yusuf. ‘İkdü’l-cevheri fî ulemâi’r-rub‘i’l-evveli mine’l-karni’l-hâmisi aşer. 2 Cilt. Lübnan: Dâru’l-Ma‘rife, 2006.
• Masson, Denise. Essai D’interprétation Du Coran Inimitable. Beyrouth: Dar al-Kitab al-lubnanı, 1980.
• Mecelletü’l-Faysal. 117 (December 1986): 143.
• Memory At Work. “Men katele men? Fihrisu’l-iğtiyâlâti’s-siyâsiyeyyeti fî Lübnân”. Erişim: 21 Nisan 2018. http://www.memoryatwork.org/index.php/ subtopic/ 1/15/10052
• Rabinovich, Itamar ve diğerleri. Middle East Contemporary Survey. London: Westview Press, 1986.
• Radî, Seyyid. Nehcü’l-Belâğâ İmam Ali’nın Hutbeleri, Mektupları ve Hikmetli Sözleri. Trc. Kadri Çelik. Kevser Yayınları, 2012.
• Radî, Seyyid. Nehcü’l-Belâğâ Hz. Ali’nin Hutbeleri, Mektupları, Emirnameleri ve Kısa Sözleri. Trc. Beşir Işık - M. Vesim Taylan - Faruk Bozgöz. Ankara: Birleşik Kitabevi, 1990.
• Sâlih, Subhî. “Hâcetunâ ilâ tenmiyeti’t-tefkîri’l-içtihâdî fî’l-İslâm”. Mecelletü’l-‘Arabiyye li’s-Sekâfe 6/11 (1986): 116-136.
• Sâlih, Subhî. Dirâsât fî fıkhi’l-luğa. Lübnan: Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, 2004.
• Sâlih, Subhî. Hadis İlimleri ve Hadis Istılahları. Trc. M. Yaşar Kandemir. İstanbul: İFAV, 2012.
• Sâlih, Subhî. “et-Ta‘rîf bi’d-duktûr Subhî es-Sâlih”. Mecelletü’l-‘Arabiyye li’s-Sekâfe 6/11 (1986): 107-115.
• Sâlih, Subhî. el-İslâm ve mücteme’u’l-‘asrî: hıvârun sülâsiyyun havle’d-dîn ve kadâyâ’ssâ’ati. Beyrut: Dâru’l-Âdâb, 1983.
• Sâlih, Subhî. el-İslâm ve müstakbelü’l-hadâra. Beyrut: Dâru’ş-Şurâ, 1990.
• Sâlih, Subhî. en-Nuzumu’l-İslâmiyye neşetühâ ve tatavvuruhâ. Beyrut: Dâru’l-İlm li’l-Melâyîn, 2001.
• Sâlih, Subhî. İslâm Kurumları. Trc. İbrahim Sarmış. Ankara: Fecr Yayınları, 1999.
• Sâlih, Subhî. Kur’ân İlimleri. Trc. M. Sait Şimşek. Konya: Kitap Dünyası, 2008.
• Sâlih, Subhî. Mebâhisu fî ‘ulûmi’l-hadîs ve mustalahıhi. Lübnan: Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, 2002.
• Sâlih, Subhî. Mebâhisu fî ‘ulûmi’l-Kur’ân. Lübnan: Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, 1988.
• Sâlih, Subhî. Me’âlimü’ş-şerî’ati’l-İslâmiyye. Beyrut: Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, 1982.
• Sâlih, Subhî. Ölümden Sonra Diriliş ‘Âyet ve Hadislerle Cennet-Cehennem’. Trc.
• Şerafettin Gölcük. İstanbul: Kayıhan Yayınları, 1992.
• Taş, Sakin. “Subhi es-Sâlih’in ‘Mebâhis fî ‘Ulûmi’l-Kur’ân’ Adlı Eserinin Ulûmu’l- Kur’ân Açısından Değeri”. V. Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi Bildiriler Kitabı 2. 273-292. İstanbul: İlmi Edütler Derneği, 2016.
• Taş, Sakin. Ulûmu’l-Kur’ân Açısından Subhi es-Sâlih’in ‘Mebâhis’ Adlı Eseri. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, 2015. Tourathtripoli. Mahmûd Hamed Süleymân. “eş-Şeyh Subhî es-Sâlih”. Erişim: 21 Nisan 2018, http://www.tourathtripoli.org/index.php?option=com_ content&view=article&id=53:2009-11-16-08-39-28&catid=20&Itemid=24.
• Yabeyrouth. “Âli Sâlih”. Erişim: 20 Nisan 2018. https://www.yabeyrouth.com/7927-.
• Yabeyrouth. “Âlı es-Sâbuncî”. Erişim: 20 Nisan 2018. https://www.yabeyrouth.com/7924-.
• Yûsuf, Muhammed Hayr Ramadan. Tetimmetu’l-a‘lâm li’z-ziriklî. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 2002.
• Zerkeşî, Bedreddin. el-Burhân fî ‘ulûmi’l-Kur’ân. Thk. Muhammed Ebü’l-Fadl İbrahim. Kahire: Dâru’t-Turâs.
• Zürkânî, Muhammed Abdülazim. Menâhilu’l-‘irfân fî ‘ulûmi’l-Kur’ân. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘ilmiyye, 2004.