EVLENEN VE BOŞANAN KADININ SOYADI MESELESİ

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 10, 233 - 247, 30.03.2021

Ümit Gezder Maja Holmlund

Öz

Soyadı Kanunu herkesi öz adından başka bir de soyadı taşımakla yükümlü kıldığından, her ergin kişi dilediği bir kelimeyi kendisine soyadı olarak seçebilecektir. Ancak kadınlar için soyadını seçebilme hakkı, hem Türk Medenî Kanunu (TMK) m.187’nin, kadının, evlenmekle kocasının soyadını alması amir hükmü ile hem de TMK m.173’ün, boşanan kadının, kural olarak, artık eski kocasının soyadını taşıyamayacağı düzenlemesi ile, kadınlara tanınmamıştır.
Her ne kadar TMK m.187’ye göre evlenen kadın, kocasının soyadı önünde evlenmeden önceki soyadını da kullanabilecek ve zaten iki soyadı kullanan kadın, bu haktan sadece bir soyadı için yararlanabilecek olmasına rağmen, yine m.187’ye göre kadın, evlenmekle kocasının soyadını almak zorundadır, yani kocasının soyadını taşıma yükümlülüğü altındadır. Evlenen erkek ise ne eşinin soyadını kendi soyadından önce ekleyebilme ne de kendi soyadının yerine eşinin soyadını seçebilme hakkına sahiptir.
Evlenen ve boşanan kadın ve erkek arasında soyadı konusunda bir eşitliğin gözetilmediği bu hükümler, çalışmamızın konusunu teşkil etmektedir.

Anahtar Kelimeler

soyadı, ad, evlenen ve boşanan kadınların soyadı

THE ISSUE OF THE SURNAME OF MARRIED AND DIVORCED WOMEN

Öz

The Surname Act makes it mandatory for all persons to have a surname in addition to their first name, and every adult person may choose a surname for themselves. However, both the mandatory provision in the Turkish Civil Code (TCC) art. 187 according to which the woman must take the surname of her husband when she marries, and art. 173 which makes it a general rule that a woman may no longer bear the surname of her ex-husband, result in the law not recognizing the right to choose a surname for oneself for women.
Although the woman at marriage according to TCC art. 187 may choose to use her maiden surname in front of her husband’s surname, a woman who was already bearing two surnames may only keep one of them and is under the obligation to take her husband’s surname. The man neither has the right to add his wife’s surname in front of his own at marriage, nor to choose it instead of his own.
The provisions according to which there is no equality between married and divorced men and women in terms of surname constitute the subject of our study.

Anahtar Kelimeler

Surname, name, Surnames of married and divorced women

Kaynakça

• AKINTÜRK, Turgut/ATEŞ, Derya: Türk Medenî Hukuku – İkinci Cilt – Aile Hukuku, Yenilenmiş 19. Basım, Beta Yayınları, İstanbul, 2016.
• AKINTÜRK, Turgut/ATEŞ, Derya: Medenî Hukuk, 29. Basım, Beta Yayınları, İstanbul 2015.
• ARPACI, Abdülkadir: Kişiler Hukuku (Gerçek Kişiler), 2. Basım, Beta Yayınları, İstanbul 2000.
• BÜCHLER, Andrea/VETTERLİ, Rolf: Ehe – Partnerschaft – Kinder – Eine Einführung in das Familienrecht der Schweiz, Helbing Lichtenhahn Verlag, Basel 2007.
• DURAL, Mustafa/ÖĞÜZ, Tufan/ GÜMÜŞ, Alper: Türk Özel Hukuku, Cilt III, Aile Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 2010.
• DURAL, Mustafa/ÖĞÜZ, Tufan: Kişiler Hukuku, 20. Basım, Filiz Kitabevi, İstanbul 2019.
• GEİSER, Thomas: Basler Kommentar – Zivilgesetzbuch I Art.1- 456 ZGB, 6. Auflage, Herausgeber Thomas Geiser/Christiana Fountoulakis, Helbing Lichtenhahn Verlag, Basel 2018.
• GEZDER, Ümit: Türk Medenî Hukuku – Başlangıç – Kişiler – Aile Hukuku Soruları ve Cevapları, Beta Yayınları, İstanbul 2014.
• HATEMİ, Hüseyin/OĞUZTÜRK, KalkanAile Hukuku Ders Kitabı, 3. Basım, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2014.
• TUOR, Peter/SCHNYDER, Bernhard/ SCHMID, Jörg/ JUNGO, Alexandra: Das Schweizerische Zivilgesetzbuch, 14. Auflage, Schulthess, Zürich 2015.
• ZEVKLİLER, Aydın/ ERTAŞ, Şeref/ HAVUTÇU, Ayşe/ GÜRPINAR, Damla: Yeni Medeni Kanuna Göre Medeni Hukuk (Temel Bilgiler), 7.Basım, Turhan Kitabevi, Ankara 2012.