Sigorta Sözleşmesinden Doğan Alacağın Devri ve Konkordato

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 663 - 682, 31.12.2021

Ecehan Yeşilova Aras

Öz

İcra ve İflas Kanunu’nun madde 294/VI. hükmü uyarınca, konkordatoya tabi borçlunun, kesin mühletinin verilmesinden önce akdettiği -müstakbel bir alacağa- ilişkin devir sözleşmesinin geçerli olabilmesi için, devre konu alacağın mühletin verilmesinden önce doğması gerekmektedir. Borçlunun mühlet öncesi akdettiği alacağın devri sözleşmesi şayet sigorta sözleşmesinden doğan alacağa ilişkin ise sigorta hukuku anlamıyla “müstakbel” alacak ve “alacağın doğması” kavramlarının açıklanması hükmün uygulaması bakımından önemlidir. Türk Ticaret Kanunu’nun 1401, 1421 ve 1427.maddelerini borçlar hukuku genel ilkeleri altında doğru bir şekilde tasnif etmek ve öncelikle sigortacının aslî borcunun ne olduğunu ve bunun doğum anını ardından da sigortacının bu borcu ifa zamanını birbirinden ayırmak; çalışma konumuz olan İcra İflas Kanunu’nun 294/VI. maddesi hükmü bakımından önemlidir. Türk Ticaret Kanunu’nun 1401 ve 1421.maddeleri birlikte yorumlandığında, prim ödeme borcunun karşı ediminin yani sigortacının borcunun, rizikoyu taşımak ve rizikoya karşı himaye sunmak olduğu görülmektedir. Sigorta tazminatının ödenmesi, bu himayenin sunuluşudur, yani ifasıdır. İcra ve İflas Kanunu’nun konkordato hükümleri içerisinde yer alan ve çalışma konusu yapılan hükmü ise alacağın ifası ile değil; alacağın doğumu ile ilgilidir.

Anahtar Kelimeler

Sigorta Tazminatı, Konkordato, Alacağın Devri, Konkordato Mühleti, Müstakbel Alacak

Assignment of the Receivable Incurring from Insurance Contract and Ordinary Debt Restructuring Agreement

Öz

In order for the assignment -regarding a future receivable- of the debtor subject to ordinary debt restructuring agreement to be valid before the definite moratorium is given, the assignment (transfer agreement) must be created before definite moratorium is given pursuant to provision VI of Article 294 of Enforcement and Bankruptcy Code. If the agreement on the transfer of the receivable which the debtor contracted before the definite moratorium is about the receivable incurring due to an insurance agreement, it is important to explain the concepts “future” receivable and “emergence of the receivable” in terms of insurance law. It is also important to classify the Articles 1401, 1421 and 1427 of the Turkish Commercial Code under the general principles of the obligations law and to distinguish between the actual debt of the insurer and the time of its emergence and then the due date of the insurer’s debt in terms of provision VI of Article 294 of Enforcement and Bankruptcy Code which is the subject of our study. When the Articles 1401 and 1421 of the Turkish Commercial Code are evaluated together, it is seen that the counter action of the premium payment debt, that is, the debt of the insurer, is to carry the risk and provide protection against it. The payment of insurance indemnity claim is the realization, or in other words, the execution of this protection. The provision that is the subject of this study and is included in the ordinary debt restructuring agreement provisions of the Enforcement and Bankruptcy Code is not about the execution of the debt but it is related to the emergence of the debt.

Anahtar Kelimeler

Payment of Indemnity Claim, Ordinary Dept Restructuring Agreement, Assignment of Receiavables, Definite Moratorium, future Receivable

Kaynakça

• Arseven, Haydar, Sigorta Hukuku, Beta, İstanbul 1987.
• Atabek, Reşat., Sigorta Hukuku, Duygu Matbaası, İstanbul 1950.
• Berliner Kommentar, (Honsell H. Hrsg) Berliner Kommentar Zum Versicherungsvertragsgesetz, Springer 1998 (Anılış: Bölüm Yazarı, Berliner Kommentar).
• Bozer, Ali, Sigorta Hukuku, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayın No 137, Ankara 1981.
• Bruck /Möller, Versicherungsvertragsgesetz Großkommentar, Erster Band, 9. Auflage, De Gruyter Recht, Berlin, 2008 (Anılış: Bölüm Yazarı, Bruck/Möller).
• Can, Mertol, Türk Özel Sigorta Hukuku (Ders Kitabı), Adalet, Ankara, 2009.
• Çeker, Mustafa, 6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre Sigorta Hukuku, Karahan, Adana, 2011.
• Deutsch, Erwin, Das Neue Versicherungsvertragsrescht, 6.Auflage, Verlag 2007.
• Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 23. Bası, Beta, Ankara, 2018.
• Kaner-Deniz, İnci, Sigorta Hukuku, Filiz Kitapevi, İstanbul, 2016.
• Kender Rayegan, Türkiye’de Hususi Sigorta Hukuku,10. Bası, On İki Levha, İstanbul, 2011.
• Kocayusufpaşaoğlu, Necip, Kocayusufpaşaoğlu/Hatemi/Serozan/Arpacı Borçlar Hukuku Genel Hükümler, I. Cilt, İstanbul 2014.
• Langheid/Wandt, Münchener Kommentar zum Versicherungsvertragsgesetz, Band 1, C.H Beck, München 2010 (Anılış: Bölüm Yazarı, Langheid/Wandt)
• Oğuzman, Kemal; Öz, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt 1, 15. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2017.
• Öğüz- Şeker, Zehra; Kuyucu, Aslıhan, Yeni Türk Ticaret Kanununda Sigorta Hukuku, Filiz Kitapevi, İstanbul, 2011.
• Reisoğlu, Safa, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 13. Bası, Beta, İstanbul, 1999.
• Sirmen, Lale, Türk Özel Hukukunda Şart, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayını, Ankara 1982.
• Tekinay S. Sulhi, Akman Sermet, Burcuoğlu Haluk, Altop Atilla, Tekinay Borçlar Hukuku, 7. Bası, Filiz Kitapevi, İstanbul, 1993.
• Ünan, Samim., Türk Ticaret Kanunu Şerhi, 6. Kitap Sigorta Hukuku, Cilt 1, On İki Levha, İstanbul, 2016.
• Veenker, Carsten., Die Fälligkeit von Geldleistungen des Versicherers Nach § 11 ABS. 1 VVG, Hamburg, 2008.
• Yazıcıoğlu, Emine; Şeker-Öğüz, Zehra, Sigorta Hukuku, Gözden Geçirilmiş 3. Bası, Filiz, İstanbul 2020.