BAĞIMSIZ KAMU YÖNETİMİ DENETİM SİSTEMİNİN TÜRK AİLE YAPISINA KATKILARI: AİLE OMBUDSMANLIĞI ÖNERİSİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 1, 70 - 91, 01.05.2018

Konur Alp Demir

Öz

Ombudmanlık Kurumu ilk defa İsveç topraklarında varlık kazanmış ve 1809 İsveç Anayasası ile birlikte anayasal bir kurum olma özelliğini kazanmıştır. 1919 yılında Finlandiya’da uygulanmasına kadar dünyaya açılamayan bir kurum olarak kalmıştır. Bu tarihten sonra popülerlik kazanan kurum hızlı bir biçimde yaygınlaşmaya başlamıştır. Türkiye’de 29 Haziran 2012 tarih ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu ile kurulan ombudsmanlık kurumu yaklaşık olarak beş senedir faaliyet göstermektedir. Ombudsmanlık Kurumu toplumsal ihtiyaçlardan kaynaklanan sebeplerden dolayı uzmanlık alt birimlerine ayrılmıştır. Bu uzmanlık birimlerinden bir tanesi de Aile Ombudsmanlığı’dır. Bu birimin temel hedefinde aile kurumu yer almaktadır. Çünkü aile toplumsal bir kurum olarak bir toplumun temel değerlerini korumakta ve bu değerleri gelecek nesillere sağlıklı bir biçimde taşımaktadır. Bu sebepten dolayı Türk toplumunda ve kültüründe aile kurumunun önemli bir yeri vardır. Aile kurumunu koruyamayan her toplum değerlerinden uzaklaşma ve toplumsal bütünlüğünü kaybetme tehlikesi içerisine girebilmektedir. Bu çalışmanın amacı Türk aile yapısının farklı etkenler çerçevesinde bozulmasına izin verilmeden gelecek nesillere taşınmasını sağlayabilmek için aile kurumunu destekleyebilecek, onarabilecek ve aile içi sorunlara çözüm olabilecek bir kurum önermektir. Önerilen kurumun geliştirilmesi için karşılaştırmalı analiz yönteminden yararlanılmıştır. Bu çalışmada aile kurumunun Türk toplumu için taşıdığı önem dikkate alınarak, Türk aile yapısına zarar verebilecek olumsuzlukların önüne geçebilmek için aileleri yaşam boyu destekleyecek bir birim olan Aile Ombudsmanlığı’nın kurulması önerilmektedir. Bu çalışmadan beklenen nihai sonuç Aile Ombudsmanlığı’nın Kamu Denetçiliği Kurumu bünyesinde kurulması için gerekli olan kurgusal temelleri oluşturabilmektir

Anahtar Kelimeler

Aile, Aile Ombudsmanlığı, Boşanma, Evlilik, Ombudsmanlık Kurumu

CONTRIBUTIONS OF INDEPENDENT PUBLIC ADMINISTRATIVE AUDIT SYSTEM TO TURKISH FAMILY STRUCTURE: FAMILY OMBUDSMAN RECOMMENDATION

Öz

The origin of Ombudsman Institution is Sweden. The Ombudsman Institution has had a constitutional security since 1809 Sweden Constitution. Until it had been established in Finland in 1919, it was a local institution which was not known all over the world. The institution which gained popularity after the year 1919 began to spread rapidly. The Ombudsman Institution has been established on June 29th, 2012 with the adoption of the Act numbered 6328 In Turkey. It is active approximately 5 years in Turkey. It has several speciality units due to the reasons of social needs. One of the speciality units is Family Ombudsman. The main aim of family ombudsman is family institution. Because the family is the most important institution in a community and it moves the common values to the future in a healthy way. For this reason, the family institution has an important role in Turkish community and the traditions. Any society which fails to protect the family institution is likely to face the danger of being alienated from its own social values and losing its social integrity. The purpose of this study is to suggest an institution that can support, repair and solve family problems in order to enable the Turkish family structure to be moved to future generations without being allowed to break down under different factors. The comparative analysis method was used for the development of the proposed institution. Therefore, in this article the importance of family is taken into consideration in terms of Turkish people in order to avoid negative effects such as divorce, the family ombudsman which is a supporter unit which supports the families lifelong is being suggested to be established in Turkey. As a result, the expecting result of this article, by using literature survey and offering suggestions, is to be established the family ombudsman which will be in the hierarchical structure of ombudsman institution. The family ombudsman is expected to support the family institution in Turkey

Anahtar Kelimeler

Family, Family Ombudsman, Divorce, Marriage, The Ombudsman Institution

Kaynakça

• About OFCO (the Office of the Family and Children's Ombuds), , (Erişim Tarihi: 16.04.2018).
• About Us, , (Erişim Tarihi: 16.04.2018).
• Alacahan, Osman (2010), “Aile Birliğini Oluşturan Faktörler ve İşlevleri”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Nisan 2010, Cilt:11, Sayı:1, Nisan, s. 289-298.
• Aile Yapısı Araştırması, 2016. , (Erişim Tarihi: 12.12.2017)
• Aile Eğitimi Programları Üzerine Notlar... (2011), Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara, ISBN: 978-605-4628-41-4, s. 1-200. , (Erişim Tarihi: 11.12.2017).
• Avşar, B.Zakir (2007), Ombudsman İyi Yönetilen Türkiye İçin Kamu Hakemi, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Aydın, Ahmet Hamdi; İbrahim Ethem Taş ve Murtaza Ersöz (2012), “Önemi ve Uygulanabilirliği Açısından Türkiye’de Kamu Denetçiliği Kurumu”, II. Turgut Özal Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Kongresi, Küresel Değişim ve Demokratikleşme, İnönü Üniversitesi, Malatya, 19-20 Nisan 2012, s. 67-89.
• Boşanacak Çiftlere Aile Ombudsmanlığı, , (Erişim Tarihi: 12.12.2017).
• Demir, Konur Alp (2014). “Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Türkiye’ye Sağlayacağı Katkılar ve İşlevselliği Üzerine Tartışmalar”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Bahar, Yıl: 1, Sayı: 1, SS. 1-12.
• Demir, Konur Alp (2012). Türk Kamu Yönetimi Denetim Sisteminde Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979), Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, 1979-1983, Yayın No, DPT: 1664, Ankara - Nisan 1979. , (Erişim Tarihi: 14.07.2017).
• Duman, M. Zeki (2012). “Aile Kurumu Üzerine Tarihsel Bir Okuma Girişimi ve Muhafazakâr İdeolojinin Aileye Bakışı”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Cilt:1, Sayı: 4, s. 19-51.
• Efe, Haydar ve Murat Demirci (2013). “Ombudsmanlık Kavramı ve Türkiye’de Kamu Denetçiliği Kurumundan Beklentiler”, Sayıştay Dergisi, Temmuz-Eylül, Sayı: 90, s. 49-72.
• Eren, Hayrettin (2000). “Ombudsman Kurumu”, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:4, Sayı:1-2, s. 81-83.
• Esgün, İbrahim Uğur (1996), “Ombudsman Kurumunun Türkiye İçin Gerekliliği Üzerine Bir Değerlendirme”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:45, Sayı:1, s. 251-278.
• Fendoğlu, Hasan Tahsin (2011), Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık), Yetkin Yayınları, Ankara.
• Gölönü, Sirel (1997), “Ombudsman ve Yönetimde Halkla İlişkilerin Gelişmesine Etkisi”, Sayıştay Dergisi, Sayı: 27, Ekim-Aralık, s. 3-14.
• Hakyemez, Yusuf Şevki (2010). “2010 Anayasa Değişiklikleri ve Demokratik Hukuk Devleti”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 14, Yıl: 2010, Sayı: 2, s. 387-406.
• How We Can Help, , (Erişim Tarihi: 16.04.2018).
• Kır, İbrahim (2011). “Toplumsal Bir Kurum Olarak Ailenin İşlevleri”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Bahar,2011, Cilt:10, Sayı:36, s. 381-404.
• Kur’an-ı Kerim Portalı, (Türkiye Cumhuriyeti Diyanet İşleri Başkanlığı), , (Erişim Tarihi: 14.12.2017).
• Our Ombudsperson Staff, , (Erişim Tarihi: 16.04.2018).
• Özdemir, Şuayip (2002). “Nisa Sûresinde Aile İle İlgili Olarak Yar Alan Âyetlerin İstikrarlı Bir Aile Kurumunun Teşekkülü ve Çocuğun Eğitimi Açısından Tahlili”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Yıl:2, Sayı:3, Temmuz/Ağustos/Eylül 2002, s. 1-17.
• Özkalp, Enver (2011). Sosyolojiye Giriş, 19. Baskı, Ekin Basın Yayın Dağıtım (Ekin Yayınevi), Bursa.
• Pickl, Victor J.. “Ombudsman ve Yönetimde Reform”, (çev. Turgay Ergun), Amme İdaresi Dergisi, Cilt:19, Sayı:4, 1986, s. 37-46.
• Saygın, Engin (2008), “Ombudsmanı Beklerken: Anayasa Mahkemesi’nin Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu İptaline Dair Gerekçeli Kararı Üzerine Bir İnceleme”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:12, Sayı:1-2, s. 1046-1049.
• Sezen, Seriye (2001), “Ombudsman: Türkiye İçin Nasıl Bir Çözüm? Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu Tasarısı Üzerine Bir Değerlendirme”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt:34, Sayı:4, Aralık, s. 71-96.
• Şafaklı, Okan Veli (2009), “Kamu Denetiminde Etkinlik Aracı Olarak “Ombudsman” ve AB Sürecinde KKTC’deki Uygulamaya Karşılaştırmalı Bir Bakış”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 2, s. 161-197.
• Şengül, Ramazan (2007), “Türkiye’de Kamu Yönetiminin Etkin Denetlenmesinde Yeni Bir Kurum: Kamu Denetçiliği Kurumu”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:14, s. 126-145.
• Tayşi, İsmet (1997). “Ombudsman Kurumu ve Ülkemizde Uygulanabilirliği”, Sayıştay Dergisi, Sayı:25 (Özel Sayı), Nisan-Haziran, s. 106-123.
• Türkiye’de Aile Yapısı Araştırması (2011). Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü, ISBN: 978-605-4628-37-7, Afşaroğlu Matbaası, Ankara, 2011, ss. 1-432. , (Erişim Tarihi: 11.12.2017).
• Ünal, Vehbi (2013). “Geleneksel Geniş Aileden Çekirdek Aileye Geçiş Sürecinde Boşanma Sorunu ve Din”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 26, Bahar, s. 588-602.
• Yağmurlu, Aslı (2009), “Halkla İlişkiler Mekanizması Olarak Kamu Denetçiliği”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt: 42, Sayı: 1, Mart, s. 87-104.
• Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1995). Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, 1996-2000, Ankara-1995. , (Erişim Tarihi: 14.07.2017).
• Yıldırım, Ergün (2005). “Bir Modernite Rüyası: Ailenin Sonu mu?”, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık, Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, Ocak-Mart, Yıl: 7, Cilt: 2, Sayı: 8, ISSN: 1303-0256, s.93-101.
• 10 Şubat 2015 Tarih ve 29263 Sayılı Resmi Gazete, “Evlendirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, , (Erişim Tarihi: 15.10.2017).
• 8 Aralık 2001 Tarih ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu, , (Erişim Tarihi: 10.11.2017).
• 29 Haziran 2012 Tarih ve 6328 Sayılı Kamu Denetçiliği Kanunu, , (Erişim Tarihi: 08.11.2017).