SEKTE’NİN UYGULANMA NEDENİ ASIM KIRAATİNİN HAFS RİVAYETİNE GÖRE

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 2, 103 - 110, 01.11.2017

Murat Akkuş

Öz

Kıraat birikimi içinde ferşî okumalar olduğu gibi fonetik okumalar da vardır. Hatta kurrânın ihtilâfına neden olan farklılıkların çoğunluğu fonetikte olan farklılıklardır. Fonetik okumaların kelimenin ses ve telaffuz yönüyle ilgisi vardır. Teshil, imale, beyne, idğam, nakil vb. fonetik okumaların farklı ağız ve lehçelerde telaffuz edildiği görülmektedir. Sekte de fonetik okuyuşlar içinde değerlendirilmektedir. Susmak ve iki nağme arasını nefes almadan kesmek, sözü kesmek, sönmek, ayırmak gibi sözlük anlamı olan sektenin terim manası ise nefes almadan sesi kesmektir. Sektenin uygulanması, vasıl esnasında, vakıf zamanından daha kısa bir süre nefes almaksızın sesi kesip kıraate devam etmek şeklindedir. Dünya’da en çok okunan Âsım kıraatının aşere tarikinin Hafs rivâyetine göre de Kur’an-ı Kerim’de dört yerde sekte vardır. Sekte yapılırken vasıl hâlinde yanlış anlaşılmaya müsait kelime gruplarını fark ettirerek ayırt etme ve verilmek istenen gerçek mana üzerinde vurgu yapma çıkarımları, uygulamanın öğrencinin zihnine yerleştirilmesi ve başka kıraate göre okunmasını engellemek amacına matuf olduğu düşünülebilir. Tebliğin hedefi ise Hafs Rivayetinin ilgili 4 yerdeki sekte uygulamalarının rivayete dayalı okumalar olduğunu göstermektir. Hafs’ın ilgili dört yerde sektesiz okuma vecihlerinin nakledilmesi ve diğer kıraat imamlarının ayetleri sekteden farklı şekilde kıraat etmeleri de iddiamıza delil niteliği taşımaktadır

Anahtar Kelimeler

Sekte, Asım, Kıraat, Hafs, Rivayet

The Reason For The Implementation Of The Saktah Accordıng To Hafs’ Report Of Asım Recitation

Öz

There are also the phonetic readings as well as the fersh readings in recitation accumulation. Even, the majority of differences that lead to the dispute of the qurrâ re the differences in the phonetics, that is, in the process. The phonetic readings arise when the bases, which are the same in their provisions, are executed on the same rules.Tashıl, emale,bayna, ıdgam, nakl etc. phonetic readings are pronounced in different dialects and polishs. The saktah is also considered in the phonetic readings. The meaning of the saktah, which is a dictionary meaning to cut between silence and two tune without breathing, word breaking, extinguishing, separating, is to cut the sound without breathing. The application of the saktah is to cut off the vowel and continue to the queen without breathing at a shorter time than at the time of foundation. There are in four saktah in the Qur'an according to the the Hafs report of Asım recitation which is the most read in the world. It may be thought that the implications of emphasizing on the real meaning to be distinguished and distinguished by recognizing the groups of words which are misunderstood at the time of being made in the textbook are aimed at preventing the practice from being placed in the mind of the student and being read according to another clause. The aim of the notice to show that the saktah implemantations in four places in the quran as Hafs report is connected the readings on the basis of custom. It is also a proof that Hafs’s transfer of unscreened readings in the four relevant places and that the other Qıraat imams break the verses in a divergent way

Anahtar Kelimeler

Saktah, Asım, Recitation, Hafs, Report

Kaynakça

• Akk, H. (1407/1986). Usûlü't-tefsîr ve kavâidüh. Beyrut: Dâru'n-Nefâis.
• Beydâvî. (H.1418). Envâru’t-tenzîl ve esrâru’t-te’vîl, . Beyrut: Dâru İhyâi'd-Turâsi'l-Arabi.
• _____ A. (2015). Kur'an okuma esasları. Bursa: Emin Yayınları.
• Çollak, F. (2006). Hafs rivâyetiyle gelen muhtelif vecihler ve huccetleriyle Asım kıraati. İstanbul: Üsküdar Yayınevi.
• Dağ, M. (2011). Geleneksel kıraat algısına eleştirel bir yaklaşım,. İstanbul: İSAM.
• Dânî, E. A. (1404/1984). et-Teysîr fi’l-kırââti’s-seb’. Beyrut: Daru'l-Kitâbi'l-Arabî.
• Debrelî, H. A. (1305). Mîzânü’l-hurûf ve şifâü’l-ebdân. İstanbul.
• Dimyâtî. (1407/1987). İthâfu fudelâi’l-beşer fi’l-kırâati’l-erbeati aşere . Beyrut.
• Efendi, A. (1304-1305). Kâmus tercemesi. İstanbul: el-Matbaatü’l-Bahriyye,.
• Eren, A.-U. İ. (2015). Âsım kırâatının Hafs rivayetine göre sekte kavramı ve manaya etkisi. Diyanet İlmi Dergi, 51(1).
• Gülle, S. (2006). Tecvid Dersleri. İstanbul: Huzur Yayınevi.
• _____, (ts). Açıklamalı örnekleriyle tecvid ilmi. İstanbul: Huzur Yayınevi.
• Hüdayi, H. M. (1280/1864). Tecvid-i edâiyye. İstanbul.
• İbn Âşûr, M. T. (ts). Tefsîru’t-tahrîr ve’t-tenvîr. Tunus: Daru Sahnun.
• İbn Manzûr. (H.1300). Lisânü’l-arab. Bulak.
• İbn Mücahid. (H.1404). Kitabü’s-seb’ fi’l-kırâât. Mısır: Daru'l-Mearif.
• İbn Zencele. (1982). Huccetü'l-kırâât. Beyrut: Müessesetü'r-Risâle.
• İbnü’l-Cezerî. (ts). en-Neşr fi'l-kıraati'l-aşr. Mısır: nşr. Ali Muhammed Debba.
• __________, (1971). Ğâyetü’n-nihâye fî tabâkati’l-kurrâ,. Beyrut: Daru'l-Kütübi'l-İlmiyye.
• Madazlı, A. (1985). Tecvid ilmi ve Kur’ân kıraati ile ilgili meseleler. Ankara.
• el-Makdisi, E. Ş. (ts). İbrâzü’l-meânî min hırzi’l-emânî fi’l-kırâati’s-seb’. Daru'l-Kütübi'l- İlmiyye.
• Mekkî, E. M. (1984). el-Keşf an vücûhi’l-kırâati’s-seb’ ve ilelihâ ve hıcecihâ . Beyrut: Müessesetü'r-Risâle.
• Muhaysin, M. S. (1978). el-Mühezzeb fi’l-kırââti’l-aşr,. Kahire.
• _________, M. S. (2005). el-İrşâdâtü’l-celiyye fi’l-kırââti’s-seb’ min tarîki’ş-şâtibiyye. Daru Muhaysin.
• Pakdil, R. (2014). Ta’lim, tecvid ve kıraat. İstanbul: İFAV.
• Râzî, F. (1401/1981). Mefâtihu’l-gayb. Beyrut: Dâru'l-Fikr.
• Sağman, A. (1955). Sağman tecvidi . İstanbul.
• Suyûtî. (ts). el-İtkân fî ulûmi’l-Kur’ân. Kahire.
• Tantâvî, M. S. (1998). et-Tefsîru’l-vasît li’l-Kur’ân. Kahire: Dâru Nahdati Mısır li’t-Tibâa.
• Temel, N. (2009). Kıraât ve tecvid ıstılahları. İstanbul: İFAV.
• ______, (2016). Kur’ân kıraatinde vakıf ve ibtidâ. İstanbul: İFAV.
• Ünal, M. (2005). Kur’ân’ın anlaşılmasında kırâat farklılıklarının rolü. Ankara.
• Yazır, M. H. (tarih yok). Hak dini Kur’an dili (Osmanlıca’dan sad. S. Gülle). İstanbul: Huzur Yayınevi.
• Zemahşerî. (1418/1998). el-Keşşâf an hakâiki ğavâmidi’t-tenzîl ve uyûni’l-egâvîl fî vücühi’t- te’vil,. Riyad: Mektebetü'l-Abîkân.
• Zürkânî. (1415/1995). Kitâb-ü menâhili’l-irfân fî ulûmi’l-Kurân. Beyrut.