TÜRKÇE EĞİTİMİ BÖLÜMLERİNDE EĞİTİM PROGRAMI NASIL OLMALIDIR?

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 230 - 254, 05.11.2020

Hakan Yalap Sercan Demirgüneş Ahmet Akay

Öz

Eğitim ve öğretim kavramlarının ilişkili olduğu kavramlar öğretmen, öğrenci ve lisans programları olarak gösterilebilir. Öğretmen yetiştirme ise Cumhuriyet tarihi ve öncesinde irdelenen ve eleştirilen bir olgu olmuştur. Özelinde ise Türkçe öğretmeni yetiştirmenin ayrı bir önemi vardır. Nitelikli Türkçe öğretmeni yetiştirmek için vizyonu sağlam bir lisans bir programına ihtiyaç vardır. Günümüze kadar Türkçe öğretmenliğini ilgilendiren birçok lisans programı yapılmıştır. Bu lisans programlarından ilk ciddi ve kapsamlı olanı ise 1998 programı olarak kabul edilebilir. Akabinde yapılandırmacılık felsefesiyle inşa edilen 2006 programı süreç geliştirilmeye çalışılmıştır. Artıları ve eksileriyle 2018 Türkçe Öğretmenliği programıyla nitelikli öğretmenler yetiştirmek amaçlanmış ve hedeflenmiştir.
Bu çalışmada 1998, 2006 ve 2018 Türkçe Öğretmenliği programları incelenmiş ve bu programlardaki uygulama sorunları hem nitelik hem de niceliksel olarak irdelenmeye çalışılmış ve sorunlara çözüm önerileri sunulmuştur. Betimleyici araştırma basamakları uygulanmış ve veriler doküman incelemesi yoluyla tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda ise dünyadaki öğretmen yetiştirme uygulamaları da gözetilerek alan eğitimi, meslek bilgisi ve genel kültür ders alanlarına uygun olarak seçmeli dersleriyle birlikte yeni bir lisans program önerisi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe Öğretmeni Yetiştirme, Lisans Programları, Alan Eğitimi

Kaynakça

• Akpınar, Ş. (2016). Osmanlı Türkçesi Öğretimi Üzerine, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı: 44, s.7.12
• Altunbay M. (2017). Yazı Yazma Teknikleri Dersinin Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazı Yazma Becerisine Etkisi, Milli Eğitim Dergisi, Sayı: 217 s.57-76
• Alyaz Y. (2006). Dilbilim Dersinin İçerik, Amaç ve Kazanımlarına Yönelik Öğrenci Tutumları, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:1, s.23-44
• Bağcı, H. (2010). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazılı Anlatım Yeterlilik Düzeyleri, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 2, s.45-68
• Baran, B. (2018). Osmanlı Türkçesi Öğretiminde Arapça, Farsça ve Eski Anadolu Türkçesinin Yeri, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 7/4 2018 s. 2131-2142
• Brauner, C. J. ve Burns, H. W. (1982). Eğitim Felsefesi, (Çev) S. Büyükdüvenci, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 15 (2), s. 291-298.
• Cemiloğlu, M. (2005). Yeniden Yapılanma Çerçevesinde Türkçe Eğitimi Programı ve Uludağ Üniversitesi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:2, s.207-216
• Çifci, M. (2011). Türkçe Öğretmeni Yetiştirme Programı Sorunu, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 6/1 Winter 2011, p. 403-410
• Elban M., Özdemir G. (2017). Bayburt Üniversitesi Öğrencilerinin Osmanlı Türkçesi Algısı, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/25, p. 289-304
• Elçin, Ş. (1988) Halk Edebiyatı Araştırmaları I, Kültür ve Turizm Bakanlığı. Yay., Ankara.
• Güleç, İ. (2014). Eski Türk Edebiyatı Dersleri Nasıl Olmalı? Ana Dili Olarak Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Çalışma Toplantısı
• Güzel. A. (2003). Türkçe’nin Eğitimi-Öğretimi Bölümlerinde Kurulması Gerekli Görülen Anabilim Dalları Hakkında Yeni Projelerimiz, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı 13, s. 63-86
• Kafkasyalı, A. (2005). Türk Halk Edebiyatı Öğretiminin Önemi ve Lise Öğretim Programlarındaki Yeri Üzerine Bir Değerlendirme, Atatürk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 12, s.61-76
• Kahraman T. (2010). Dilbilgisi Öğretiminin Durumu ve Sonuçları Üzerine Küçük Bir Araştırma, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, s.1-13
• Kâhya, H. (2020). Türkçe Öğretmeni Adayları Osmanlı Türkçesi Dersi Hakkında Ne Düşünüyor? Türkiyat Mecmuası, s.129-160
• Kanat Ö. (2020). Eğitim Fakültelerindeki Çocuk Edebiyatı Dersinin Öğretmen Adaylarının Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi, Ana Dili Eğitimi Dergisi, s.646-656
• Kılıç M., Akçay A. (2011). Türkçe Öğretmen Adaylarının Görüşleri Çerçevesinde Dil Bilgisi Eğitimi, Sakarya University Journal of Education, s.26-31
• Küçükahmet, L. (2007). 2006-2007 Öğretim Yılında Uygulanmaya Başlanan Öğretmen Yetiştirme Lisans Programlarının Değerlendirilmesi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, s.203-218
• MEB, (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı, Ankara,2019
• Mert, E. L. (2016). Çocuk Edebiyatı Eleştirisinin Türkçe Öğretmen Adaylarının Çocuk Kitaplarını Gelişim Düzeylerine Göre Ayrıştırma Becerisine Etkisi, Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 18, s.1252-1274
• Özbay, M. (2005). Türkçe Eğitimi Bölümleri İçin Lisans Programı Önerisi, Eğitim Fakültelerinde Yeniden Yapılandırmanın Sonuçları ve Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu 22-24 Eylül 2005, Gazi Üniversitesi Yay., Ankara.
• Özkan, B., Şahbaz N. K. (2011). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Alan Derslerinin İşlevselliğine Yönelik Görüşleri, Sakarya University Journal of Education, Sayı:1, s.32-43
• Özmen, H. (2008). Okul Deneyimi-I ve Okul Deneyimi-II Derslerine İlişkin Öğretmen Adaylarının Görüşleri, Ondukuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2008, 25, s.25-37
• Özmen, N., Yıldırım B. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Osmanlı Türkçesine İlişkin Tutumları, Dil ve Edebiyat Araştırmaları, Güz, 2017; (16) 49-66
• Öztürk, C. (2006). Eğitim Fakülteleri Üzerine Bir Araştırma-Taslak Rapor. İstanbul.
• Paker, T. (2008). Öğretmenlik Uygulamasında Öğretmen Adaylarının Uygulama Öğretmeni ve Uygulama Öğretim Elemanının Yönlendirmesiyle İlgili Karşılaştıkları Sorunlar, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 23, s.132-139
• Samur İnce, A.Ö. (2018). Öğretmen Adaylarının ve Öğretmenlerin Çocuk Edebiyatına İlişkin Görüşleri, Karaelmas Journal of Educational Sciences 6 (2018) 231-243
• Şahin A., Akçay A. (2011). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Bilgisayar Destekli Eğitime İlişkin Tutumlarının İncelenmesi, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 6/2 Spring 2011, p. 909-918,
• Temizkan, M., (2008). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Üzerine Araştırma, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı 6, s. 461-486
• Topçu, N. (2018). Türkiye’nin Maarif Davası, İstanbul: Dergâh Yayınları
• Türer, A. (2006). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme ve Sorunları, Abece Dergisi, Sayı: Mart-Nisan
• Uğurcan S. (1989). Ali Canip ve Edebiyat Eğitimi, Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı:1, s. 145 -158
• Ünal E., Şahinci C. (2011). Türkçe Öğretmenlerinin İlköğretim 6, 7 ve 8. Sınıf Türkçe Dil Bilgisi Konularının Öğretimine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 6/1 Winter 2011, p. 1915-1929
• Yaman, H., Beyreli, L. (2006). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, İstanbul.
• Yazar İ., Beyhan E. (2020). Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Yeni Lisans Programında Eski Türk Edebiyatı Derslerinin Yeterlilik ve Sınırlılıkları, Kastamonu Education Journal, 2020, Vol. 28, No:3, 1558-1572
• Yelok, V.S., Sallabaş, M. E. (2009). Öğretmen Adaylarının Anlatım Dersine ve Sözlü Anlatıma Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, s.581-606
• YÖK, (1998). Eğitim Fakültesi Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları, Yükseköğretim Kurulu Yayını, Ankara: 1998
• YÖK, (2007). Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Fakülteleri (1982-2007). Yükseköğretim Kurulu Yayını, Ankara: 2007
• https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2020/egitim-fak%C3%BCltelerine-yetki-devri.aspx