YABANCILIK UNSURLU ÖZEL HUKUK UYUŞMAZLIKLARINA UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ: KANUNLAR İHTİLAFI KURALLARI

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 33 - 47, 19.05.2021

Şeniz Anbarlı Bozatay Şeydanur Turan

Öz

Özel hukuk ilişkilerinde yabancılık unsurunun bulunması hali, oluşabilecek uyuşmazlıkların çözümünde uygulanması gereken hukukun uygulanması sorununu beraberinde getirmektedir. Bu sorunların çözümünde, uluslararası alanda geçerli olan borçlar ya da ticaret kanunu gibi maddi hukuk kuralları bütünü olmaması, konuya ilişkin çözüm yolları üretilmesinde çıkış noktası olmuştur. Milletlerarası özel hukuk alanının önemli içeriğini oluşturan hatta kimi zaman eş anlamlı kullanılan kanunlar ihtilafı hukuku ile yabancı unsur taşıyan uyuşmazlıkların çözümünde uygulanması gereken hukuk kurallarının tespiti amaçlanmaktadır. Doğrudan maddi hukuk kurallarını belirlemeyen kanunlar ihtilafı kuralları, uygulanacak hukukun tatbikinin sağlanmasında yol gösterici rol oynamaktadır. Uygulanacak olan hukukun tatbikinde milletlerarası hakkaniyet anlayışını gözeterek çözüm üretmeyi amaçlayan kanunlar ihtilafının hukukumuzda da yansımaları mevcuttur.
Çalışmada; özel hukuk ilişkilerinde yabancılık unsuru bulunması durumunda uygulanacak hukukun tespit yönteminin belirtilerek, bu yöntemin hukukumuzdaki yansımalarının ifade edilmesi ve karşılaşılabilecek sorunların çözümüne ilişkin yöntemlerin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yabancılık unsuru, , Milletlerarası özel hukuk, Kanunlar ihtilafı.

Kaynakça

• Akipek, Ş., Dardağan, E. (2001). Sanal Ortamda Gerçekleşen Telif Hakkı İhlâllerine Uygulanacak Hukuk. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 50 (3).115-139.
• Aksar, P. D. (2013). Teoride ve Uygulamada Uluslararası Hukuk -1- (2. b.). Ankara: Seçkin.
• Aygün, M. (2012). Güncel Gelişmelerin Işığında Çekten Doğan Yabancı Unsurlu Uyuşmazlıklara Uygulanacak Hukukun Tespiti. AÜHFD, 61(3), 925-972.
• Aygün, M. (2015). Yabancılık Unsurunun Mahiyeti Ve Yargılamadaki Rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 16, Özel Sayı 2014, 1025-1066.
• Bayraktaroğlu Özçelik, G. (2015) Kanunlar İhtilâfı Hukukunda Olumlu Vatandaşlık İhtilâflarının Çözümü ve MÖHUK M. 4(1)(B) Ve (C) Hükümlerinin Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XIX, 11-150.
• Berki, Ş. (1950). Devletler Hususî Hukukunda Tabiiyet, Yabancıların Hukuku Kanunlar İhtilafı ve Yagılama Usulünün Tatbiki Prensipleri, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi.7 (1). 218-249.
• Cheatham, E. (1941), Sources Of Rules For Conflict Of Law , 89 U. PA. L. REV. 430 -452.
• Çelikel, A. (1969) Devletler Hususi Hukukunda Bağlama Kaidelerinin Tespitinde Uygulanan Yeni Bir Metod. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 35(1-4), 231-248.
• Elçin, D.(2018) Milletlerarası Özel Hukukta Ön Sorun, TAAD, Yıl:9, Sayı:33 (Ocak 2018), 211-241.
• Erkan, M. (2011). MÖHUK Madde 31 Bağlamında Türk Hukukunda Doğrudan Uygulanan Kurallara Bakış. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 15(2).81-121.
• Huysal, B. (2012). 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu İle Getirilen Yenilikler Işığında Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması Ve Tenfizi Konusunda Bazı Tespitler. Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 32(1), 71-101.
• Kocasakal, H. Ö. (Tarih Yok). Sözleşmelere Uygulanacak Hukukun Möhuk M. 24 Çerçevesinde Tespiti Ve Üçüncü Devletin Doğrudan Uygulanan Kuralları. Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 30(1-2), 27-62.
• Maury, J. (1948). Kanunlar İhtilafı Mesaili . İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 14(3-4), 644-668.
• https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/12/20071212-1.htm adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 1.2.2021) https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/12/20071212-1.htm adresinden erişildi. (Erişim Tarihi: 1.2.2021)
• Nomer, E. (1974). Devletler Hususi Hukukunda Milletlerarası Yetki Mefhumu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası.40(1-4). 393-426.
• Özçelik, V. (2020). Yabancı Hukukun Uygulanmasında Taraf Rolleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10(1). 190-220.
• Schmidtchen D., Kirstein R., Neunzig , A. (2004) Conflict Of Law Rules And International Trade A Transaction Costs Approach Center For The Study Of Law And Economics Discussion Paper 2004-01, 1-25.
• Sevig, M. R. (tarih yok). Tabiyet, Yabancılar Hukuku Ve Kanunlar İhtilafı Bakımından İkametgah. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası,, 75-91.
• Şanlı,Cemal ; Esen , Emre ; Figanmeşe Ataman , İnci. (2015). Milletlararası Özel Hukuk (4.Baskı b.). İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=6100&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=6100&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 adresinden alındı (Erişim Tarihi: 1.2.2021)
• Tütüncübaşı, U. (2016). Boşanma Ve Ayrılığa Uygulanacak Hukuk” Hakkında 1259/2010 Sayılı Avrupa Birliği Konsey Tüzüğü. D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, 18 (1). 1-32
• Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair Avrupa Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna İlişkin Kanun . (tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc058/kanuntbmmc058/kanuntbmmc05801899.pdf adresinden alınmıştur. (Erişim Tarihi:1.2.2021).
• https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc058/kanuntbmmc058/kanuntbmmc05801899.pdf adresinden alınmıştır. (Erişim Tarihi:1.2.2021)
• Yağcı, A. S. (2017). Milletlerarası Özel Hukukta Vasıflandırma. D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref ERTAŞ’a Armağan, 19(Özel Sayı), 2633-2646.
• Yaşar, T.N. (2013) Türk Mahkemelerinde Yabancı Hukukun Uygulanması, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, C.33, S.2. 75 – 114.