Üniversite Öğrenimi Gören ve Okul Takımlarında Yer Alan Bireylerin Psikolojik Beceri Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 148 - 160, 30.05.2023

Ünal Türkçapar Atilla Çakar

https://doi.org/10.58648/inciss.1297096

Öz

Bu çalışma üniversite okul takımlarında yer alan bireysel ve takım sporu yapan bireylerin Psikolojik beceri düzeylerinin nasıl şekillendiğini belirlemektir. Bu çalışmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışma betimsel ve çıkarımsal bir niteliğe sahiptir. Çalışma Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesinde 2021-2022 eğitim öğretim yılında okul takımlarında yer alan159 birey ile sürdürüldü. Çalışma gönüllü katılım kriteri esasına göre şekillendirilmiştir. Bu çalışmada verilerin toplanması için araştırmacı tarafından hazırlanan demografik bilgi formu ve Psikolojik Beceri Ölçeği kullanıldı. Elde edilen veriler bilgisayar ortamına aktarılarak SPSS 25.0 istatistik programı ile değerlendirildi. Çalışmaya katılan üniversite öğrencilerinin yaş ve spor yılı değişkenlerinde anlamlı fark olduğu cinsiyet, branş, yarışma başarısı ve aylık gelir düzeyi demografik değişkenlerinde anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiştir. Verilerde parametrik testler kullanılarak ikili grup karşılaştırmalarında t testi, ikiden fazla grupların karşılaştırılmasında ANOVA testi uygulanmış ve gruplar arası farklılığın tespiti için Post Hoc Tukey çoklu karşılaştırma testi uygulanmıştır. Üniversite öğrencilerinin Psikolojik beceri düzeylerinin şekillenmesinde; cinsiyet değişkenine göre kadınların erkeklerden yüksek ortalamaya sahip oldukları, yaş değişkenine göre yaşı küçük olanlar lehine, spor türü değişkenine göre takım sporu yapanlar lehine, yarışma başarısı değişkenine göre milli sporcular lehine ve gelir düzeyi değişkenine göre iyi olanlar lehine fark olduğu, spor yılı değişkenine göre anlamlı farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bireysel spor, Takım sporu, Psikolojik beceri.

Investigation of Psychological Skill Levels of Individuals who Study at University and Participate in School Teams

Öz

This study is to determine how the psychological skill levels of individuals who play individual and team sports in university school teams are shaped. In this study, the scanning method was used. This study has a descriptive and inferential nature. The study was carried out with 159 individuals in the school teams of Kyrgyzstan-Turkey Manas University in the 2021-2022 academic year. The study was shaped on the basis of voluntary participation criteria. In this study, a demographic information form and Psychological Skills Scale prepared by the researcher were used to collect data. The obtained data were transferred to a computer environment and evaluated with SPSS 25.0 statistical program. It has been determined that there is a significant difference in the age and sports year variables of the university students participating in the study, and there is no significant difference in the demographic variables of gender, branch, competition success and monthly income level. By using parametric tests in the data, t-test was used for pairwise group comparisons, ANOVA test was applied for comparing more than two groups, and Post Hoc Tukey multiple comparison test was applied to determine the difference between groups. In shaping the psychological skill levels of university students; According to the gender variable, women have a higher average than men, according to the age variable, there is a difference in favor of the younger ones, according to the type of sport variable, in favor of the team sports, according to the competition success variable in favor of the national athletes and according to the income level variable, there is a significant difference in favor of the good ones. It was concluded that there was no difference.

Anahtar Kelimeler

Individual sport, Team sport, Psychological skill.

Kaynakça

• Behnke, M., Tomczak, M., Kaczmarak, L., Komar, M., & Gracz, Z. (2017). The sport mental training questionnaire: development and validation. Current Psychology, 38(1), 504-516.
• Burton, D.ve Raedeke T. (2008). Sport Psychology For Coaches. (1st. Edition), USA Human Kinetics.
• Cankurtaran, Z. (2020). Okçuların Rekabet Ortamında Kullandıkları Zihinsel Antrenman Becerilerinin Sıralama Atış Skorlarına Etkisi, International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), 6 (1),13-29.
• Connaughton, D., Wadey, R., Hanton, S., & Jones, G. (2008). The development and maintenance of mental toughness: Perceptions of elite performers. Journal of sports sciences, 26(1), 83-95 doi:10.1080/02640410701310958.
• Coşkun, K. (2018). Amatör ve Profesyonel Futbolcuların Psikolojik Beceri Düzeylerinin Ölçülmesi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzincan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, 497003, Erzincan.
• Çağlar, G. (2021). Kafkas Halk Oyunları Sporcularının Psikolojik Beceri Ve Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi.
• Erhan, S. E., Bedir, D., Güler, M. Ş., & Ağduman, F. (2015). Sporcuların Psikolojik Becerilerini Değerlendirme Ölçeğinin Türkçe geçerlik güvenirlik çalışması. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(1), 59-71.
• Geneşke, E.K. (2020). Türkiye Olimpiyat Hazırlık Merkezi (Tohm) Sporcularının Psikolojik Becerilerinin Kişilik Özellikleri İle İlişkisinin Araştırılması-Ankara İli Örneği. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Kış Sporları ve Spor Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, 614176, Erzurum.
• Güler, B., Alıncak, F., & Özen, G.(2019). Bir doğa turizmi olarak macera yarışmalarına katılan sporcuların zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 24 (4), 215-226.
• Güler, M.Ş. (2019). Kayak Sporcularında Kişilik Özellikler Psikolojik Beceri ve Algılanan Stres Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Basılmamış Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi Kış Sporları ve Spor Bilimleri Enstitüsü Spor Yönetimi Anabilim Dalı, Erzurum.
• Güvendi, Y. (2020). Milli Güreşçilerin Psikolojik Becerilerinin Tükenmişlik Düzeyleri ile İlişkisi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Antrenörlük Eğitimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Gökkaya, D ve Biçer, T. (2017). Psikolojik Beceri Kıstası Olarak Özgüvenin, Elit Sporcuların Performansına Katkısı; Boks Milli Takımı Örneği, Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi , Cilt 2, Sayı 1, 16-28.
• Karasar, N. (2009). “Araştırmalarda Rapor Hazırlama” Ankara: Nobel Yayınevi.
• Keleş, K. (2020). Genç Futbolcuların Psikolojik Becerileri ve Fiziksel Uygunluk Düzeylerinin İncelenmesi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Anabilim Dalı, Trabzon.
• Kılıçaslan, U. (2015). Spor Lisesi ile Diğer Liselerde Öğrenim Gören Öğrencilerin Bazı Motorik Özelliklerinin Karşılaştırılması: Trabzon İli Örneği. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Konter, E. (2002). Profesyonel Futbolda Bazı Değişkenlere Göre Psikolojik Becerilerin Araştırılması. Basılmamış Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Neff, R. (2006). Mental Training For Athletes and Other Performers, www.Mentaltraininginc.Com.
• Nideffer, R.M.ve Sagal, M (1998). “Concentration And Attention Control”. In J.M. Williams (Ed), Applied Sport Psychology: Personal Growth To Peak Performance (3rd Ed.,Pp.296-315). Mountainview, CA: MayfieldMurphy& Jowdy,1992).
• Orlick, T.ve Partington, J. (1988). “Mental Links To Excellence”. The Sport Psychologist, 2, 105-130.
• Selye, H. (1993). Stress Without Disterss. New York: New American Library.
• Sivrikaya, M.H. ve Ozan, M. (2020). Futbolcuların psikolojik becerilerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi, Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 22(1), 1-12.
• Smith, RE, Schutz, RW, Smoll, FL ve Ptacek, JT (1995). Spora Özgü Psikolojik Becerilerin Çok Boyutlu Bir Ölçümünün Geliştirilmesi ve Doğrulanması: Atletik Başa Çıkma Becerileri Envanteri-28, Journal of Sport and Exercise Psychology,17 (4), 379-398. Erişim tarihi: 23 Mart 2023, https://doi.org/10.1123/jsep.17.4.379
• Şahinler, Y. (2021). Sporcuların Psikolojik Beceri Düzeylerinin İncelenmesi, Iğdır Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4 (1) , 8-18 .
• Tabachnick BG. & Fidell LS. Using multivariate statistics, Allyn & Bacon, Pearson Education, 2007.
• Vealey, R.S. (1986). “Conceptualization of Sport-Confidence And Competitive Orientation: Preliminary Investigation And Instrument Devolopment”. Journal of Sport Psychology, 8.
• Williams, J. (Ed),. (2006). Applied Sport Psychology Personal Growth To Peak Performance. 5th. Ed, New York: Mcgraw-Hill.
• Williams. J.M, & Harris, D.V. (1998). “Relaxation And Energizing Techniques For Regulation of Arousal”. In J.M. Williams (Ed), Applied Sport Psychology: Personal Growth To Peak Performance(3rd Ed.,Pp.219 -236). Mountainview, CA: Mayfield.
• Yazıcı, A. G. (2014). Toplumsal dinamizm ve spor. Uluslararası Türkçe Edebiyat ve Kültür Dergisi, 3(1), 396.
• Yıldız, H. (2020). Taekwondo Sporcularının Psikolojik Beceri Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Yıldız, M.E. ve Erhan, S.E. (2019). Kış Sporu İle Uğraşan Sporcuların Psikolojik Becerilerinin İncelenmesi. Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi. 1(2), 23-31.